Udostępnij

Uzdrowiska na wicie, rozumicie. NIK skontrolował 11 uzdrowisk, żadne nie spełnia kryteriów

26.01.2017

NIK przeprowadził kontrolę uzdrowisk. Ustalił, że 11 z 11 kontrolowanych miejscowości nie spełnia wszystkich kryteriów koniecznych dla posiadania takiego statusu.
W pięciu przypadkach kontrolerzy wskazali na problemy z jakością powietrza. W części z nich stosowano typowo polską metodę zapewnienia, że jest ona w porządku – mierzono ją gdzie indziej, niż trzeba. Niekiedy w odległości nawet 100 kilometrów od samej miejscowości. Częściej było to kilometrów kilkanaście. Dzięki temu w operatach uzdrowiskowych wpisywano dane dotyczące powiatów, a nie samych miejscowości. Czyli mniej więcej tak, jakby jakość zakopiańskiego powietrza określać według pomiarów dokonywanych na Kasprowym Wierchu. Byłoby dobrze.
– Oceny jakości powietrza nie odzwierciedlały rzeczywistego poziomu jego zanieczyszczeń. Badania jednej lub dwóch (z pięciu) wymaganych substancji, przeprowadzano na obszarze powiatu, a nie w uzdrowiskach – czytamy w nowiutkim raporcie Najwyższej Izby Kontroli, który nie zostawia suchej nitki na samych uzdrowiskach oraz polityce państwa wobec nich.
Autorzy napisali w raporcie między innymi tak: „Nadzór Ministra Zdrowia nad lecznictwem uzdrowiskowym był nieskuteczny. Minister nierzetelnie weryfikował spełnianie wymogów określonych dla uzdrowisk, a także nie monitorował zachowania warunków leczniczych i środowiskowych na ich obszarze.” Przy czym, trzeba to podkreślić, chodziło o okres od 2014 roku.
NIK w wydanym komunikacie podkreślał, że mimo iż uzdrowiska korzystają z takiego statusu (zależnie od miejscowości jest on źródłem od 4,5 do 10,7 proc. ich dochodów), to tak naprawdę nikogo specjalnie nie obchodzi, czy robią wszystko co trzeba, by na niego zasłużyć. NIK wskazał: „Minister Zdrowia potwierdził możliwość prowadzenia lecznictwa uzdrowiskowego we wszystkich 11 miejscowościach, mimo że nie spełniły one wszystkich wymogów określonych dla uzdrowisk.”
Zastrzeżenia dotyczące powietrza związane były na przykład „z przekroczeniami 24-godzinnych stężeń pyłu zawieszonego PM10 wynoszącymi nawet o ponad 200% dopuszczalnej normy 50 µg/m3 (przy zachowaniu dopuszczalnych częstotliwości tych przekroczeń w roku kalendarzowym).” Jednak w zupełności nie przeszkadzało to temu, by – czytamy dalej w komunikacie Najwyższej Izby Kontroli – gminy otrzymały świadectwa potwierdzające lecznicze właściwości klimatu. Co samo w sobie może wydawać się bez sensu, ale biorąc pod uwagę to, iż ministerstwo środowiska uparcie twierdzi, że Polacy mają inne płuca niż Francuzi, może go jednak nabierać. Wypada się domyślać, że założenie jest takie, iż są one o tyle bardziej wydolne, że poziom zabójczy dla mieszkańców kraju nad Sekwaną, dla nas jest leczniczy.
A całość wypada skwitować, że tak jak wiele innych rzeczy w Polsce, tak i uzdrowiska są w niej na wicie, rozumicie. Uzdrowiska uzdrowiskami być nie powinny, ale wicie, rozumicie, przecież już są.
To co mamy im zabrać status, na którym zarabiają?
I powiedzieć jeszcze, że dopóki będzie się sprawę załatwiać na wicie, rozumicie, to nic się nie poprawi. Mało mamy samorządów, które potrafią działać bez wiszącego nad nimi bata. Tyle dobrze, że bat jest, bo te niedługo będą musiały przedstawić nowe operaty uzdrowiskowe, by potwierdzić lecznicze właściwości klimatu. Może jak komuś się nie uda, to reszta weźmie się za siebie. Pytanie, czy ktoś zbierze się na odwagę, by pójść na przekór wicie, rozumicie i zrobić to co do niego należy.
Komunikat NIK znajdziecie TUTAJ.
Cały raport można pobrać pod tym LINKIEM.
Fot. Rabka. Smogowa Mapa Polski.

Autor

Tomasz Borejza

Dziennikarz naukowy. Członek European Federation For Science Journalism. Publikował w Tygodniku Przegląd, Przekroju, Onet.pl, Coolturze, a także w magazynach branżowych. Autor książki „Odwołać katastrofę”.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.