Ekstremalnie upalny czerwiec. Rekordy w Polsce i za kołem podbiegunowym

Czerwiec, a szczególnie jego końcówka, przyniósł rekordowe upały. Duża część kraju zmagała się z temperaturami w okolicach i powyżej 30 st. Celsjusza przez blisko tydzień, choć to dopiero początek astronomicznego lata. Upalne dni nawiedziły także inne kraje na półkuli północnej: w wielu miejscach odnotowano przy tym rekordy temperaturowe.

Ostatni dzień czerwca 2022 roku, zgodnie z prognozami, był najcieplejszym dniem tego miesiąca w Polsce. Temperatury w okolicach i powyżej 30 st. Celsjusza doskwierały mieszkańcom większości województw, przekraczając w południowej części kraju 36 stopni.

Gdzie było tego dnia wyjątkowo ciepło? Według danych Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, na tle kraju wyróżniały się miejscowości:

• 36,3°C – Chorzelów (woj. podkarpackie),
• 36,2°C – Puławy (woj. lubelskie),
• 36,2°C – Borusowa (woj. małopolskie),
• 36,1°C – Raków (woj. świętokrzyskie),
• 36,1°C – Tarnów (woj. małopolskie).

Jak podsumował wieczorem IMGW, „w Kozienicach, Włodawie, Tarnowie, Krakowie, Rzeszowie, Krośnie, Lesku, Nowym Sączu i Sandomierzu zostały pobite rekordy temperatury dla czerwca”. „Większość tych rekordów była dotychczas ustanowiona podczas fali upałów w czerwcu 2019, 2016, a nawet 1963 roku” – podkreślono w komunikacie.

Początek lata na półkuli północnej. Temperaturowy rekord za rekordem

To nie pierwszy upalny dzień w Polsce w tym roku, choć to dopiero początek astronomicznego lata. Podobnie sytuacja wyglądała w innych miejscach na półkuli północnej, gdzie również temperatury były wyjątkowo wysokie. W wielu stacjach pomiarowych odnotowano rekordy temperaturowe dla miesiąca czerwca.

Na bieżąco o kolejnych rekordach informował w mediach społecznościowych meteorolog Scott Duncan, którego wpisy śledzą dziesiątki tysięcy obserwujących. Z jego postów dowiadujemy się m.in. o krajowym rekordzie czerwca odnotowanym we wtorek w Tunezji (48,7 st. Celsjusza). W norweskim Tromsø, leżącym za kołem podbiegunowym, termometry pokazały rekordowe 29,9 st. Celsjusza.

Czerwiec obfitował także w inne rekordy. Po raz pierwszy, jak relacjonuje Duncan, temperatury w Japonii w czerwcu przekroczyły 40 st. Celsjusza. Z kolei Francja odnotowała w tym roku 40 st. Celsjusza najwcześniej w historii pomiarów, dokładnie 16 czerwca w Saint-Jean-de-Minervois.

Ostatni dzień czerwca zaowocował natomiast rekordem w Watykanie. Jak poinformował jako pierwszy w mediach społecznościowych Thierry Goose, amator śledzący oficjalne dane meteorologiczne, termometry pokazały tam 40,8 st. Celsjusza.

IMGW: Czerwiec 2022 r. w Polsce „ekstremalnie ciepły”. Średnia nawet 1,7 stopnia wyższa od średniej z 3 dekad

Wróćmy jednak do Polski. Tak wysokie wskazania termometrów 30 czerwca 2022 roku pokrywały się z prognozami pogodowymi. Ciekawie – choć niepokojąco – dzień ten wypada na tle danych wieloletnich. Próbę oceny w tym zakresie podjął Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, który prowadzi testy na potrzeby uruchomienia tzw. służby klimatologicznej.

„Podjęto próbę odniesienia prognozowanych na 30 czerwca warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również, tego jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia ” – napisano w komunikacie IMGW. „Jeśli spojrzeć na przeciętne (1991-2020) warunki termiczne pod koniec czerwca, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się temperatury maksymalnej od 21°C (Łeba) do 25°C (Wrocław)” – podkreślono.

W komunikacie IMGW podsumowano także czerwiec 2022 roku jako całość, z wyłączeniem ostatnich dni.

„Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny czerwiec można jak na razie (do 28.06), uznać za miesiąc ekstremalnie ciepły termicznie, ze średnią anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą 1,7°C. W całym kraju anomalie do dnia 28.06 wynoszą ponad 1,0°C, a na południowym zachodzie Polski lokalnie przekraczają nawet 2,5°C” – podsumowano.

Warto przy tym zwrócić uwagę, że mówimy o odchyleniach względem średnich temperatur na przestrzeni tylko ostatnich 30 lat.

_

_{Źródła: IMGW, Scott Duncan / Twitter.com, Thierry Goose / Twitter.com}

_{Zdjęcie: olgagorovenko / Shutterstock.com}