W programie FEnIKS zabezpieczającym Fundusze Europejskie na infrastrukturę, klimat i środowisko nie znalazły się środki na finansowanie programu „Czyste Powietrze”. Pełnomocnik premiera Bartłomiej Orzeł zapewnił podczas debaty po publikacji raportu „Droga do czystego powietrza„, że rząd zabezpieczy brakujące kilkanaście miliardów złotych.
Podczas debaty, zorganizowanej przez Polski Alarm Smogowy i Europejskie Centrum Czystego Powietrza, pojawiła się kwestia źródeł finansowania „Czyste Powietrze”. W Krajowym Planie Odbudowy na potrzeby programu zabezpieczono kwotę około 3 miliardów euro. Według wyliczeń Banku Światowego potrzebujemy jednak na ten cel około 8 miliardów euro ze środków unijnych.
Wiadomo że #CzystePowietrze wymaga ponad 8️⃣ mld Euro finansowania ze śodków UE. Na razie jest 3️⃣ mld Euro w KPO, gdzie pozostałe 5️⃣❓❓❓
— Andrzej Guła (@AndrzejGu) June 22, 2021
W trakcie debaty, o brakujące miliardy euro na finansowanie programu był pytany Bartłomiej Orzeł, pełnomocnik rządu ds. „Czystego Powietrza”. Padła z jego strony deklaracja, że zostaną zabezpieczone środki na ten cel.
„Jesteśmy jeszcze na etapie negocjacji wraz z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej na temat tego, jaki ostatecznie kształt przybierze FEnIKS [tj. Program Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko na lata 2021-2027 – przyp. red.]. Rozmawiamy na ten temat wspólnie z Ministerstwem Klimatu, Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska, żeby te środki, te kilkanaście miliardów złotych, w tym FEnIKS-ie się znalazły” – stwierdził w wypowiedzi dla SmogLabu Orzeł.
Problem w tym, że w projekcie, który trafił niedawno do konsultacji publicznych, nie zabezpieczono takich środków.
Czytaj także: Walka z niską emisją kuleje. Nie wszystko jest winą rządu
„Czekamy na konkretne zapisy”
„Bardzo ważna deklaracja. Pełnomocnik premiera zapowiedział, że będzie kilkanaście miliardów złotych z Funduszu Spójności na realizację programu Czyste Powietrze. Zobaczymy natomiast, jak to wyjdzie w rzeczywistości. Na chwilę obecną mamy program, który został poddany konsultacjom społecznym. I niestety tych pieniędzy w tym programie nie ma” – komentował Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego.
„Na chwilę obecną nie zabezpieczono środków na realizację rządowego programu Czyste Powietrze. Programu, który jest konieczny dla wymiany kilku milionów kopciuchów dymiących w polskich domach. Programu potrzebnego dla termomodernizacji domów. (…) Mam nadzieję, że w najbliższych dniach doczekamy się nie tylko konkretnej deklaracji, ale konkretnych zapisów w konkretnych dokumentach” – podkreślał Guła.
KE zadba o finansowanie „Czystego Powietrza”
„Jako Komisja Europejska oczekujemy przekazania znacznie większej ilości środków na działania antysmogowe” – odniósł się do wcześniejszej dyskusji przedstawiciel Komisji Europejskiej Andrzej Urbanik. Chwilę później podkreślił, że KE widzi najlepsze miejsce na alokację tych środków w programie FEnIKS. Dlatego podczas rozpoczynających się negocjacji strona europejska będzie zwracać uwagę na zapewnienie odpowiedniego finansowania i pokrycie brakującej luki finansowej.
Odpowiednie finansowanie programu „Czyste Powietrze” nie jest jedynym postulatem Komisji Europejskiej. Urbanik podkreślił, że tak samo istotne jest wsparcie władz centralnych dla uchwał antysmogowych na szczeblu gminnym. Liczy również na zorganizowanie ogólnokrajowej akcji informacyjnej, podobnej do tej informującej o szczepieniach. „To przecież równie ważne działanie. Z powodu smogu umiera miesięcznie tylko 12 procent mniej ludzi niż w wyniku pandemii koronawirusa” – dodał przedstawiciel KE.
Z całością nagrania z debaty Polskiego Alarmu Smogowego i Europejskiego Centrum Czystego Powietrza można zapoznać się poniżej.
_
Zdjęcie: Shutterstock/Aliaksander Karankevich
