Badanie przeprowadzone w 247 domach w Europie potwierdza, że gotowanie na gazie może wiązać się z niebezpiecznymi dla zdrowia poziomami zanieczyszczeń. Jako główne zagrożenie wskazano w tym kontekście dwutlenek azotu. Przekroczenia w jego zakresie odnotowano w większości (tj. 57,3 proc.) badanych domów, w których korzysta się z płyt lub piekarników gazowych.
Kuchenki gazowe, choć coraz częściej wypierane przez elektryczne, nadal cieszą się dużą popularnością. W Unii Europejskiej blisko w jednej trzeciej gospodarstw domowych gotuje się na gazie. Badanie zlecone przez organizację non-profit CLASP miało na celu sprawdzenie, czy nie zagraża to zdrowiu ich mieszkańców.
Kuchenki gazowe oznaczają groźne spaliny
Zadanie to zlecono holenderskiej organizacji Netherlands Organisation for Applied Scientific Research (TNO). Pomiary przeprowadzono w 247 domach w 7 europejskich krajach: we Francji, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Włoszech, Słowacji, Holandii i Rumunii. Warunkiem wstępnym było gotowanie na gazie co najmniej 3 razy w tygodniu. Mieszkańcy musieli być niepalący, a ich domy znajdować się z dala od ruchliwych dróg i zakładów przemysłowych.
Główny wniosek? Przekroczenia w zakresie dwutlenku azotu (NO2) odnotowano w 57,3 proc. badanych gospodarstw domowych. Stwierdzono ponadto, że poziomy tego zanieczyszczenia były średnio niemal dwukrotnie wyższe w kuchniach, salonach i sypialniach domów używających urządzeń gazowych, w porównaniu z tymi, w których używa się sprzętów na prąd.
„Dwutlenek azotu może zarówno zaostrzyć istniejące problemy zdrowotne, jak i potencjalnie prowadzić do nowych chorób układu oddechowego”
– Płyty gazowe i piekarniki są głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach, w tym NO2. Może on zarówno zaostrzyć istniejące problemy zdrowotne, jak i potencjalnie prowadzić do nowych chorób układu oddechowego – powiedział w oświadczeniu prof. Frank Kelly z Imperial College London.
Dodatkowo podkreśla szkodliwość kuchenek dla osób chorujących na astmę.
– W przypadku dzieci chorych na astmę obecność gazowych urządzeń do gotowania może nasilić objawy. Usunięcie ich z naszych domów poprawi jakość powietrza w pomieszczeniach. Zmniejszy również potencjalne ryzyko dla zdrowia publicznego.
Nicole Kearney, dyrektorka europejskiego oddziału CLASP, powiedziała w oświadczeniu:
– Nasze badanie pokazuje wagę problemu, jakim są zanieczyszczenia powietrza powodowane przez gazowe urządzenia kuchenne w domach w całej Europie. Przygotowanie do zmiany zaczyna się od świadomości. Niezbędne jest zatem zapewnienie ludziom wiedzy na temat zagrożeń dla zdrowia.
Zwraca uwagę na jeszcze jeden aspekt.
– Rządy muszą dbać o zdrowie publiczne, eliminując zanieczyszczenie powietrza u źródła. I wspierając przejście na czystsze gotowanie.
„Źródło groźnego zanieczyszczenia powietrza w kuchni”
– Lektura raportu otwiera nam oczy na uderzający paradoks. Do naszego życia wkroczył postęp technologiczny. Pozwala sterować lodówką czy zmywarką na odległość za pomocą komputera mieszczącego się w dłoni. Jednocześnie natomiast wciąż gotujemy na otwartym ogniu – mówi Diana Maciąga, specjalistka ds. klimatu i gazu kopalnego z Polskiej Zielonej Sieci, ekspertka Koalicji Klimatycznej.
Co według niej jest mitem?
– Nawet dzieci wiedzą, że smog szkodzi zdrowiu, a pozostajemy nieświadomi, że źródło groźnego zanieczyszczenia powietrza stoi w naszej kuchni. To mit, że gaz jest czystym paliwem – gaz szkodzi. Naprawdę nie ma powodu, by w XXI wieku przygotowanie posiłku wiązało się z narażeniem na ciężkie choroby.
Szkodliwość zanieczyszczeń powietrza
– Gaz używany w domach do gotowania powoduje szkodliwe emisje zanieczyszczeń powietrza. W większości pozostają one wewnątrz pomieszczenia i mogą przedostawać się do organizmów przebywających w nim ludzi – komentuje Weronika Michalak, dyrektorka HEAL Polska. – Negatywny wpływ zanieczyszczeń powietrza na zdrowie udokumentowany został tysiącami badań naukowych. Każdego miesiąca powstają przy tym kolejne prace potwierdzające tę zależność – zwraca uwagę Michalak.
Dyrektorka HEAL Polska przytacza dane.
– Szacuje się, że zanieczyszczenia powietrza, w głównej mierze pochodzące ze spalania paliw kopalnych, prowadzą do 7 mln przedwczesnych zgonów w skali świata każdego roku, biorąc pod uwagę powietrze atmosferyczne i to znajdujące się w pomieszczeniach. Udział gazu stosowanego wewnątrz domów może być jednak tu niedoszacowany – podkreśla.
_
Z całością przytaczanego raportu można zapoznać się tutaj.
Zdjęcie: gioele piccinini / Shutterstock.com
