Udostępnij

Ranking IQ Air: najbardziej zanieczyszczone europejskie miasto leży na Śląsku

23.03.2021

Szwajcarski ranking IQ Air podaje na bieżąco informacje o zanieczyszczeniu powietrza w ponad 90 miastach na całym świecie. Raz w roku podsumowuje dane również z mniejszych miejscowości, tworząc ranking najbardziej zanieczyszczonych miejsc na Ziemi. W europejskim zestawieniu na pierwszym miejscu znalazło się Orzesze w powiecie mikołowskim na Śląsku. Najbardziej zanieczyszczone miasta świata znajdują się w Chinach i Indiach.

„Ponad 90 proc. globalnej populacji oddycha powietrzem z niebezpiecznie wysokimi poziomami zanieczyszczeń” – czytamy w raporcie IQ Air. To szwajcarski ranking największych miast, który na bieżąco podaje wartość zanieczyszczenia według indeksu US AQI, dzielącego jakość powietrza na stopnie od „dobrego” do „zagrażającego życiu”.

„Jest to obecnie największe światowe zagrożenie związane ze środowiskiem i zdrowiem. Przez smog rocznie przedwcześnie umiera 7 milionów ludzi – trzy razy więcej niż przez COVID-19” – piszą autorzy raportu. Zaznaczają także, że roczne straty na świecie spowodowane przez smog sięgają 5 bilionów dolarów.

„W 2020 roku pojawienie się wirusa COVID-19 wywołało nowe obawy. Zanieczyszczenie powietrza może sprzyjać rozprzestrzenianiu się wirusa i pogarszać jego efekty” – podkreślają autorzy.

Najgorzej w Chinach

Trzy najbardziej zanieczyszczone miasta świata to Hotan w Chinach, Ghaziabad i Bulandshahr w Indiach. W dwóch pierwszych miejscach średnia roczna jakość powietrza przekraczała 100 AQI, co jest określane jako „niezdrowa dla osób wrażliwych). W Hotan najgorzej było w marcu. Odnotowano wtedy średnią miesięczną 264 AQI, czyli poziom „bardzo niezdrowy”. W momencie pisania tego tekstu, w Hotan powietrze jest jeszcze gorsze – 510 AQI, czyli „zagrażające życiu”. Poziom PM10 około godziny 15 wynosił 614 µg/m³.

W Afryce w 2020 roku najgorzej było w Bamako w Mali. Tam jednak powietrze jest nieporównywalnie lepsze niż w Azji – ok. 38 AQI. W Ameryce Północnej najbardziej zanieczyszczonym miastem było Yosemite Lakes w Kalifornii. W Południowej –  Coyhaique w Chile. Wśród miejscowości Australii i Oceanii najgorzej było w australijskim Albury.

Najbardziej zanieczyszczone miasta Europy

20-tysięczne śląskie Orzesze znalazło się na pierwszym miejscu europejskiej listy. IQ Air ma dostęp wyłącznie do danych dotyczących stężenia PM 2,5 w tej miejscowości. Średnia roczna w Orzeszu to 44,1 AQI, czyli, według indeksu jakość powietrza jest „dobra”. Gorzej jest, jeśli popatrzymy na poszczególne miesiące: w grudniu średnia wyniosła 96,3 AQI. To oznacza, że średnie stężenie PM 2,5, według przeliczników, wynosiło 34µg/m3.

Czytaj także: Pszczyna i Nowy Targ na szczycie rankingu najbardziej zanieczyszczonych miast

Za Orzeszem uplasowały się Sarajewo w Bośni i Hercegowinie oraz Valjevo w Serbii. To właśnie miasta z tych dwóch krajów zajmują kolejne kilka miejsc, aż do ósmego, na którym znalazło się Vučitrn w Kosowie. Na dziewiątym jest Gaggiano w Lombardii we Włoszech.

Kolejna polska miejscowość – Goczałkowice-Zdrój (woj. śląskie) – uplasowała się na 14. pozycji. Ksawerów (woj. łódzkie) zajęło 23. miejsce. Najbardziej zanieczyszczone miasta w Polsce to także: Racibórz (37. pozycja, woj. śląskie), Bielsko-Biała (38., woj. śląskie), Zgierz (40.,woj. łódzkie), Olbrachcice (44. woj. opolskie) oraz Dębica (49., woj. podkarpackie).

Kraków zajął 63. miejsce, a Warszawa – 91.

Skąd te stężenia?

W Polsce – przede wszystkim z tzw. niskiej emisji. Są to zanieczyszczenia generowane przez przestarzałe piece i kotły.

Czytaj także: Miasteczko w Polsce: 1300% normy rakotwórczego benzo(a)pirenu w powietrzu

W innych krajach źródła smogu są zróżnicowane – jak czytamy w raporcie IQ Air, powodem zanieczyszczenia w Hotan były przede wszystkim burze piaskowe.  Na jakość powietrza w Albury, Canberrze i Goulburn – czyli czołówce australijskiego rankingu – wpłynęły pożary, jakie zajęły ogromną część kraju na początku roku. Stężenia PM 2,5 były wtedy 10 razy większe niż średnia historyczna dla stycznia. Pożary przyczyniły się także do pogorszenia jakości powietrza w Kalifornii.

Raport IQ Air opiera się na własnych pomiarach, które mogą różnić się od danych np. z Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Środowiska. Po raz kolejny jednak Polska plasuje się na wysokich miejscach w podobnych rankingach. Dla przykładu – 36 z 50 miejsc na smogowej liście Światowej Organizacji Zdrowia zajęły polskie miasta. Najgorzej było w Opocznie (3. miejsce) i Żywcu (4. miejsce).

_

Pełny raport można znaleźć TUTAJ.

Zdjęcie: Maritxu/Shutterstock

Autor

Katarzyna Kojzar

Pisze o klimacie, środowisku, a czasami – dla odmiany – o kulturze. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Szkoły Reportażu. Jej teksty ukazują się też m.in. w OKO.press i Wirtualnej Polsce.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.