Gmina Gierałtowice zasłynęła w ostatnich latach ambitnymi działaniami antysmogowymi. Mieszkańcy i mieszkanki wymienili zdecydowaną większość starych kotłów na węgiel i drewno. Teraz, na ostatniej prostej, działania skupiają się na pozostałej grupie “kopciuchów”. W ramach niecodziennej akcji do ich właścicieli trafią listy napisane przez uczniów szkół podstawowych.
W ubiegłym roku informowaliśmy o godnej podziwu skali zmian, jakie zaszły w Gierałtowicach, jednej z gmin w województwie śląskim. Spośród przestarzałych urządzeń grzewczych zniknęła już zdecydowana większość. Teraz, w ramach społecznej inicjatywy, do ich właścicieli trafi niecodzienny apel.
Listy napisane przez uczniów mają przypominać o obowiązujących przepisach antysmogowych, podnosić świadomość problemu oraz promować funkcjonujące programy dotacyjne na wymianę “kopciuchów”.
Listy uczniów mają ruszyć sumienie. “Przypominamy o terminie uchwały antysmogowej, dostępności dotacji oraz zachęcamy do skorzystania z nich”
— Jesienią ubiegłego roku postanowiliśmy wspólnie z Fundacją „Better Future” z Gliwic zorganizować antysmogowy turniej szachowy oraz konkurs plastyczny. Konkurs był skierowany do uczniów czterech szkół podstawowych z gminy Gierałtowice — relacjonuje SmogLabowi Wojciech Szczypka, lider Gierałtowickiego Alarmu Smogowego. — Z każdej szkoły otrzymaliśmy prace, a kolejność nagród ustaliły same placówki. Zarówno jeśli chodzi o listy, jak i plakaty wykonane w ramach akcji. W trakcie projektu zdecydowaliśmy, jak wykorzystać najciekawsze listy. Postanowiliśmy z ich pomocą zwrócić się do mieszkańców Gierałtowic, którzy nie wymienili jeszcze swoich kotłów. Informacje o tych, którzy tego nie zrobili, posiadał Urząd Gminy dzięki ogólnopolskiej bazie CEEB. W woj. śląskim wszystkie kotły pozaklasowe oraz poniżej klasy trzeciej muszą zostać wymienione do końca 2025 roku. Dlatego postanowiliśmy przypomnieć o takiej konieczności mieszkańcom posiadającym tego rodzaju kotły — podkreśla Szczypka.
Listy od uczniów trafią łącznie do 789 domostw w całej gminie. — Wspólnie z władzami gminy wymyśliliśmy pomysł na akcję społeczną. Postanowiliśmy, aby na odwrocie listów, które mogliśmy wydrukować dzięki wsparciu Polskiego Alarmu Smogowego, umieścić wspólny list wójta gminy Gierałtowice oraz Gierałtowickiego Alarmu Smogowego. W liście tym przypominamy o terminie uchwały antysmogowej, dostępności dotacji oraz zachęcamy do skorzystania z nich. Mamy nadzieje, że listy uczniów, w których to dzieci proszą sąsiadów o wymianę kotłów, rusza sumienie tych, którzy jeszcze tego nie zrobili. Dodatkowo zachęta do skorzystania z dotacji, ale też przypomnienie o sankcjach w postaci mandatu, powinny zwiększyć motywację mieszkańców do wymiany starych kotłów do działania — mówi nam społecznik.
“Troska o zdrowie świadczy o dojrzałości”
Choć za akcję odpowiadają dorośli, ich twarzami stali się uczniowie lokalnych szkół podstawowych: Karolina, Maja, Wioletta i Michał. Tym samym pomagają w budowaniu świadomości ekologicznej i zdrowotnej w regionie. — Jeśli chodzi o same listy, byłem pod wrażeniem ich treści. Zarówno podziękowania za wymianę kotłów, jak i prośby o dokonanie zmiany, chwytały za serce i imponowały argumentacją. Pokazywały, że dzieci naprawdę doceniają starania o poprawę jakości powietrza i rozumieją, że ich to dotyczy. Przez wszystkie listy przewijała się troska o zdrowie, co świadczy o dojrzałości — mówi Szczypka.
“Gdy codziennie wstaję i patrzę przez okno, to widzę ulatniający się z Pana komina smog. Kiedy wychodzę na spacer z moją rodziną, oni to również wdychają. (…) To nie tylko krzywdzi nas, ale zwierzęta, otoczenie i również Ciebie” – czytamy w jednym z listów. “Jeśli piec swój zmienisz, życie wszystkich sąsiadów odmienisz” – apeluje jego autorka, Wioletta.
— Podobną akcją była inicjatywa sprzed pięciu lat, która polegała na przygotowaniu przez dzieci laurek. Były one skierowane do osób, które już wymieniły kotły, i została bardzo dobrze przyjęta. Współpraca z Urzędem Gminy pozwoliła docenić symbolicznie te osoby. Był to miły gest, równocześnie pokazujący wpływ ich decyzji na zdrowie i życie mieszkańców gminy. Zwłaszcza najmłodszych — zwraca uwagę.
Gierałtowice na ostatniej prostej wymiany “kopciuchów”
— Co do liczby kotłów, które trzeba wymienić, to dotyczy to 789 domostw w całej gminie. Są to kotły zasypowe, pozaklasowe i automatyczne poniżej klasy trzeciej. Chcemy, aby ich właściciele mieli czas na przygotowanie się do wymiany — mówi nam lider Gierałtowickiego Alarmu Smogowego.
W liście znalazły się nie tylko prośby, ale i oferta publicznego wsparcia. — W gminie funkcjonuje piąta edycja Programu Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE), który można łączyć z dotacjami programu „Czyste Powietrze”. Jest również dodatkowy program dotacji na odnawialne źródła energii. Pozwala to mieszkańcom uzyskać wyższe wsparcie, na przykład na pompę ciepła. Zachęcamy do korzystania z tych środków i składania wniosków na dostępne gminne dotacje — zwraca uwagę Szczypka.
_
Zdjęcie tytułowe: Shutterstock/canon_shooter