Udostępnij

Niecodzienna akcja na Śląsku. Uczniowie napisali do właścicieli „kopciuchów”

19.03.2024

Gmina Gierałtowice zasłynęła w ostatnich latach ambitnymi działaniami antysmogowymi. Mieszkańcy i mieszkanki wymienili zdecydowaną większość starych kotłów na węgiel i drewno. Teraz, na ostatniej prostej, działania skupiają się na pozostałej grupie “kopciuchów”. W ramach niecodziennej akcji do ich właścicieli trafią listy napisane przez uczniów szkół podstawowych.

W ubiegłym roku informowaliśmy o godnej podziwu skali zmian, jakie zaszły w Gierałtowicach, jednej z gmin w województwie śląskim. Spośród przestarzałych urządzeń grzewczych zniknęła już zdecydowana większość. Teraz, w ramach społecznej inicjatywy, do ich właścicieli trafi niecodzienny apel. 

Listy napisane przez uczniów mają przypominać o obowiązujących przepisach antysmogowych, podnosić świadomość problemu oraz promować funkcjonujące programy dotacyjne na wymianę “kopciuchów”.

Listy uczniów mają ruszyć sumienie. “Przypominamy o terminie uchwały antysmogowej, dostępności dotacji oraz zachęcamy do skorzystania z nich”

— Jesienią ubiegłego roku postanowiliśmy wspólnie z Fundacją „Better Future” z Gliwic zorganizować antysmogowy turniej szachowy oraz konkurs plastyczny. Konkurs był skierowany do uczniów czterech szkół podstawowych z gminy Gierałtowice — relacjonuje SmogLabowi Wojciech Szczypka, lider Gierałtowickiego Alarmu Smogowego. — Z każdej szkoły otrzymaliśmy prace, a kolejność nagród ustaliły same placówki. Zarówno jeśli chodzi o listy, jak i plakaty wykonane w ramach akcji. W trakcie projektu zdecydowaliśmy, jak wykorzystać najciekawsze listy. Postanowiliśmy z ich pomocą zwrócić się do mieszkańców Gierałtowic, którzy nie wymienili jeszcze swoich kotłów. Informacje o tych, którzy tego nie zrobili, posiadał Urząd Gminy dzięki ogólnopolskiej bazie CEEB. W woj. śląskim wszystkie kotły pozaklasowe oraz poniżej klasy trzeciej muszą zostać wymienione do końca 2025 roku. Dlatego postanowiliśmy przypomnieć o takiej konieczności mieszkańcom posiadającym tego rodzaju kotły — podkreśla Szczypka.

Listy od uczniów trafią łącznie do 789 domostw w całej gminie. — Wspólnie z władzami gminy wymyśliliśmy pomysł na akcję społeczną. Postanowiliśmy, aby na odwrocie listów, które mogliśmy wydrukować dzięki wsparciu Polskiego Alarmu Smogowego, umieścić wspólny list wójta gminy Gierałtowice oraz Gierałtowickiego Alarmu Smogowego. W liście tym przypominamy o terminie uchwały antysmogowej, dostępności dotacji oraz zachęcamy do skorzystania z nich. Mamy nadzieje, że listy uczniów, w których to dzieci proszą sąsiadów o wymianę kotłów, rusza sumienie tych, którzy jeszcze tego nie zrobili. Dodatkowo zachęta do skorzystania z dotacji, ale też przypomnienie o sankcjach w postaci mandatu, powinny zwiększyć motywację mieszkańców do wymiany starych kotłów do działania — mówi nam społecznik.

“Troska o zdrowie świadczy o dojrzałości”

Choć za akcję odpowiadają dorośli, ich twarzami stali się uczniowie lokalnych szkół podstawowych: Karolina, Maja, Wioletta i Michał. Tym samym pomagają w budowaniu świadomości ekologicznej i zdrowotnej w regionie. — Jeśli chodzi o same listy, byłem pod wrażeniem ich treści. Zarówno  podziękowania za wymianę kotłów, jak i prośby o dokonanie zmiany, chwytały za serce i imponowały argumentacją. Pokazywały, że dzieci naprawdę doceniają starania o poprawę jakości powietrza i rozumieją, że ich to dotyczy. Przez wszystkie listy przewijała się troska o zdrowie, co świadczy o dojrzałości — mówi Szczypka.

“Gdy codziennie wstaję i patrzę przez okno, to widzę ulatniający się z Pana komina smog. Kiedy wychodzę na spacer z moją rodziną, oni to również wdychają. (…) To nie tylko krzywdzi nas, ale zwierzęta, otoczenie i również Ciebie” – czytamy w jednym z listów. “Jeśli piec swój zmienisz, życie wszystkich sąsiadów odmienisz” – apeluje jego autorka, Wioletta.

— Podobną akcją była inicjatywa sprzed pięciu lat, która polegała na przygotowaniu przez dzieci laurek. Były one skierowane do osób, które już wymieniły kotły, i została bardzo dobrze przyjęta. Współpraca z Urzędem Gminy pozwoliła docenić symbolicznie te osoby. Był to miły gest, równocześnie pokazujący wpływ ich decyzji na zdrowie i życie mieszkańców gminy. Zwłaszcza najmłodszych — zwraca uwagę.

Gierałtowice na ostatniej prostej wymiany “kopciuchów”

— Co do liczby kotłów, które trzeba wymienić, to dotyczy to 789 domostw w całej gminie. Są to kotły zasypowe, pozaklasowe i automatyczne poniżej klasy trzeciej. Chcemy, aby ich właściciele mieli czas na przygotowanie się do wymiany — mówi nam lider Gierałtowickiego Alarmu Smogowego

W liście znalazły się nie tylko prośby, ale i oferta publicznego wsparcia. — W gminie funkcjonuje piąta edycja Programu Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE), który można łączyć z dotacjami programu „Czyste Powietrze”. Jest również dodatkowy program dotacji na odnawialne źródła energii. Pozwala to mieszkańcom uzyskać wyższe wsparcie, na przykład na pompę ciepła. Zachęcamy do korzystania z tych środków i składania wniosków na dostępne gminne dotacje — zwraca uwagę Szczypka.

_

Zdjęcie tytułowe: Shutterstock/canon_shooter

Autor

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.