Udostępnij

Niecodzienna akcja na Śląsku. Uczniowie napisali do właścicieli „kopciuchów”

19.03.2024

Gmina Gierałtowice zasłynęła w ostatnich latach ambitnymi działaniami antysmogowymi. Mieszkańcy i mieszkanki wymienili zdecydowaną większość starych kotłów na węgiel i drewno. Teraz, na ostatniej prostej, działania skupiają się na pozostałej grupie “kopciuchów”. W ramach niecodziennej akcji do ich właścicieli trafią listy napisane przez uczniów szkół podstawowych.

W ubiegłym roku informowaliśmy o godnej podziwu skali zmian, jakie zaszły w Gierałtowicach, jednej z gmin w województwie śląskim. Spośród przestarzałych urządzeń grzewczych zniknęła już zdecydowana większość. Teraz, w ramach społecznej inicjatywy, do ich właścicieli trafi niecodzienny apel. 

Listy napisane przez uczniów mają przypominać o obowiązujących przepisach antysmogowych, podnosić świadomość problemu oraz promować funkcjonujące programy dotacyjne na wymianę “kopciuchów”.

Listy uczniów mają ruszyć sumienie. “Przypominamy o terminie uchwały antysmogowej, dostępności dotacji oraz zachęcamy do skorzystania z nich”

— Jesienią ubiegłego roku postanowiliśmy wspólnie z Fundacją „Better Future” z Gliwic zorganizować antysmogowy turniej szachowy oraz konkurs plastyczny. Konkurs był skierowany do uczniów czterech szkół podstawowych z gminy Gierałtowice — relacjonuje SmogLabowi Wojciech Szczypka, lider Gierałtowickiego Alarmu Smogowego. — Z każdej szkoły otrzymaliśmy prace, a kolejność nagród ustaliły same placówki. Zarówno jeśli chodzi o listy, jak i plakaty wykonane w ramach akcji. W trakcie projektu zdecydowaliśmy, jak wykorzystać najciekawsze listy. Postanowiliśmy z ich pomocą zwrócić się do mieszkańców Gierałtowic, którzy nie wymienili jeszcze swoich kotłów. Informacje o tych, którzy tego nie zrobili, posiadał Urząd Gminy dzięki ogólnopolskiej bazie CEEB. W woj. śląskim wszystkie kotły pozaklasowe oraz poniżej klasy trzeciej muszą zostać wymienione do końca 2025 roku. Dlatego postanowiliśmy przypomnieć o takiej konieczności mieszkańcom posiadającym tego rodzaju kotły — podkreśla Szczypka.

Listy od uczniów trafią łącznie do 789 domostw w całej gminie. — Wspólnie z władzami gminy wymyśliliśmy pomysł na akcję społeczną. Postanowiliśmy, aby na odwrocie listów, które mogliśmy wydrukować dzięki wsparciu Polskiego Alarmu Smogowego, umieścić wspólny list wójta gminy Gierałtowice oraz Gierałtowickiego Alarmu Smogowego. W liście tym przypominamy o terminie uchwały antysmogowej, dostępności dotacji oraz zachęcamy do skorzystania z nich. Mamy nadzieje, że listy uczniów, w których to dzieci proszą sąsiadów o wymianę kotłów, rusza sumienie tych, którzy jeszcze tego nie zrobili. Dodatkowo zachęta do skorzystania z dotacji, ale też przypomnienie o sankcjach w postaci mandatu, powinny zwiększyć motywację mieszkańców do wymiany starych kotłów do działania — mówi nam społecznik.

“Troska o zdrowie świadczy o dojrzałości”

Choć za akcję odpowiadają dorośli, ich twarzami stali się uczniowie lokalnych szkół podstawowych: Karolina, Maja, Wioletta i Michał. Tym samym pomagają w budowaniu świadomości ekologicznej i zdrowotnej w regionie. — Jeśli chodzi o same listy, byłem pod wrażeniem ich treści. Zarówno  podziękowania za wymianę kotłów, jak i prośby o dokonanie zmiany, chwytały za serce i imponowały argumentacją. Pokazywały, że dzieci naprawdę doceniają starania o poprawę jakości powietrza i rozumieją, że ich to dotyczy. Przez wszystkie listy przewijała się troska o zdrowie, co świadczy o dojrzałości — mówi Szczypka.

“Gdy codziennie wstaję i patrzę przez okno, to widzę ulatniający się z Pana komina smog. Kiedy wychodzę na spacer z moją rodziną, oni to również wdychają. (…) To nie tylko krzywdzi nas, ale zwierzęta, otoczenie i również Ciebie” – czytamy w jednym z listów. “Jeśli piec swój zmienisz, życie wszystkich sąsiadów odmienisz” – apeluje jego autorka, Wioletta.

— Podobną akcją była inicjatywa sprzed pięciu lat, która polegała na przygotowaniu przez dzieci laurek. Były one skierowane do osób, które już wymieniły kotły, i została bardzo dobrze przyjęta. Współpraca z Urzędem Gminy pozwoliła docenić symbolicznie te osoby. Był to miły gest, równocześnie pokazujący wpływ ich decyzji na zdrowie i życie mieszkańców gminy. Zwłaszcza najmłodszych — zwraca uwagę.

Gierałtowice na ostatniej prostej wymiany “kopciuchów”

— Co do liczby kotłów, które trzeba wymienić, to dotyczy to 789 domostw w całej gminie. Są to kotły zasypowe, pozaklasowe i automatyczne poniżej klasy trzeciej. Chcemy, aby ich właściciele mieli czas na przygotowanie się do wymiany — mówi nam lider Gierałtowickiego Alarmu Smogowego

W liście znalazły się nie tylko prośby, ale i oferta publicznego wsparcia. — W gminie funkcjonuje piąta edycja Programu Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE), który można łączyć z dotacjami programu „Czyste Powietrze”. Jest również dodatkowy program dotacji na odnawialne źródła energii. Pozwala to mieszkańcom uzyskać wyższe wsparcie, na przykład na pompę ciepła. Zachęcamy do korzystania z tych środków i składania wniosków na dostępne gminne dotacje — zwraca uwagę Szczypka.

_

Zdjęcie tytułowe: Shutterstock/canon_shooter

Autor

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partner portalu

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.