Udostępnij

Politechnika Krakowska wyszkoli inżynierów czystego powietrza. To szansa na zmianę myślenia w samorządach

09.06.2019

Inżynieria czystego powietrza – to nowy kierunek studiów, który już od najbliższego roku akademickiego wprowadza Politechnika Krakowska. To jedyne takie studia w Polsce. „Potrzebujemy ludzi, którzy będą potrafili zająć stanowisko w jednostkach administracyjnych, organizować transport w mieście, kształtować jego ład, zadbać o zieloną infrastrukturę, patrzeć na smog całościowo” – mówią nam twórcy tego kierunku, dr inż. Piotr Beńko i dr inż. Agnieszka Flaga-Maryańczyk.

 

Po co nam inżynier czystego powietrza? Przecież można studiować na Politechnice ochronę środowiska, odnawialne źródła energii…
Piotr Beńko: Byłoby trywialne, gdybym mówił o konieczności poprawy powietrza w Polsce, bo świadomość społeczna rośnie i nie trzeba już nikogo do tego przekonywać. W związku z tym podejmuje się kroki w tym kierunku, ale w naszym odczuciu, nie są one pełnowymiarowe. Potrzebujemy kompleksowego podejścia, zarówno do źródeł zanieczyszczeń, jak i możliwości ograniczenia ich emisji. Wydaje nam się, że do tej pory młodzi nie byli do końca kształceni w tę stronę, dlatego ten kierunek jest unikalny.

Unikalny, czyli jaki?

PB: Interdyscyplinarny, na trzech wydziałach Politechniki: Inżynierii Lądowej, Mechanicznym oraz Inżynierii Środowiska i Energetyki. Każdy z nich wkłada do programu studiów swoje treści i jest ważną częścią całości. Na jakość powietrza wpływa nie tylko wielkość emisji, ale też ład urbanistyczny. Musimy popatrzeć na miasto jak na organizm, z całą jego tkanką , infrastrukturą, ukształtowaniem terenu, aerodynamiką powietrza – to wszystko decyduje o tym, jak rozprzestrzeniają się zanieczyszczenia, gdy już się znajdą w powietrzu. Źródła oczywiście też są ogromnie ważne: zanieczyszczenia transportowe, przemysłowe, nieprawidłowe ogrzewanie budynków… Z tym że rozwiązanie jednego wątku smogu to takie łatanie dziury, a nie zajęcie się całym problemem. Potrzebujemy więc ludzi, którzy będą potrafili zająć stanowisko w jednostkach administracyjnych, organizować transport w mieście, kształtować jego ład, zadbać o zieloną infrastrukturę, patrzeć na smog całościowo.

Agnieszka Flaga-Maryańczyk: Oprócz uruchomienia nowego kierunku studiów, chcemy zrobić wokół niego platformę wymiany myśli, idei, doświadczeń; tak, żeby nasz student mógł zaangażować się w globalne akcje, by ta energia i umiejętności studentów przekuwały się na realną zmianę w ich najbliższym otoczeniu. To ważny aspekt, bo nie chcemy martwego programu studiów zamkniętego w murach uczelni. Zaprosimy więc do nas partnerów i zachęcimy studentów, by wraz z nimi ćwiczyli pewne zagadnienia w praktyce. Może w ten sposób od razu narodzi się ich droga zawodowa. Liczymy też na inicjatywę studentów, którzy z potrzeby zmian w świecie, sami staną się ich motorem.

Tylko żeby w tych samorządach nie zderzyli się ze ścianą.

PB: Zawsze jest takie ryzyko, ale staramy się temu przeciwdziałać właśnie przez współpracę z partnerami. Chcemy, żeby nasi studenci byli obecni w tych samorządach, pokazywali w nich szersze spojrzenie na rzeczywistość – dlatego w programie tego kierunku tak podkreślamy perspektywę miasta. Absolwenci będą gotowi do przejmowania tych ról w administracji publicznej, co do których dzisiaj miewamy wątpliwości. Takie są nasze nadzieje.

AFM: Jednocześnie dajemy studentowi podstawowy warsztat inżyniera, tak by miał podstawę, którą później ukierunkuje do dalszej swojej pracy. Nie jesteśmy oderwani od studenckiej rzeczywistości.

To jak wygląda studencka rzeczywistość na inżynierii czystego powietrza?

PB: Student uczy się planowania przestrzeni miejskiej, podstaw urbanistyki, organizowania systemów transportowych, identyfikacji zanieczyszczeń motoryzacyjnych, rozprzestrzeniania się i transportu zanieczyszczeń w powietrzu, mobilności, logistyki; czyli student otrzyma zarówno umiejętności planowania komunikacji, jak i wiedzę dotyczącą emisji z nią związanej. Gruntowna wiedza na tym kierunku dotyczy też inżynierii procesowej, instalacji urządzeń i maszyn, które wpływają na jakość i emitowanie zanieczyszczeń, ale też przyczyniają się do ich ograniczeń, na przykład poprzez filtrowanie powietrza. Jest cały blok poświęcony monitoringowi i analizie powietrza pod względem pyłów i gazów, czy aspektów grzewczych, budownictwa energooszczędnego.

AFM: Wykorzystamy Małopolskie Centrum Budownictwa Energooszczędnego Politechniki Krakowskiej, Laboratorium Inżynierii Wiatrowej, które działa na wydziale Inżynierii Lądowej oraz powstające teraz Laboratorium Aerodynamiki Środowiska. Wentylacja miast jest niezwykle ważna, bo kwestia emisji to jedno, a rozprzestrzenianie zanieczyszczeń to drugie. Oczywiście można powiedzieć, że gdyby student najpierw poszedł na studia z zakresu transportu, później na wydział mechaniczny, następnie na instalacje, znałby i potrafił podobne rzeczy. Ale chodzi w tym wszystkim o to, żeby nie musiał studiować trzech kierunków, tylko dostał te umiejętności w jednym pakiecie.

Które zagadnienia w tym programie oceniliby państwo jako wyjątkowe?

PB: Wyjątkowa jest przede wszystkim jego interdyscyplinarność. Zajęcia będą się odbywać w ramach bloków tematycznych, więc ktoś może lepiej odnaleźć się w tematyce dotyczącej jakości powietrza w mieście, ktoś inny w technologiach oczyszczania powietrza. Na pewno ogromnym atutem dla wszystkich jest wspomniane przed chwilą Laboratorium Aerodynamiki Środowiskowej, które będzie jednym z najnowocześniejszych w Europie obiektów badawczych m.in. do oceny wpływów środowiskowych na ludzi i budowle oraz badań aspektów przewietrzania. Przyznaję, że powstanie laboratorium przyspieszyło naszą decyzję o uruchomieniu tych studiów.

AFM: Cały czas mówi się o smogu w kontekście powietrza na zewnątrz, tymczasem inżynieria czystego powietrza zawiera w sobie przedmioty, które służą także badaniom jakości powietrza wewnątrz budynków. Bo przecież ono może być takiej jakości, jakiej chcemy, poprzez specjalne systemy, wentylacje, kształtowanie mikroklimatu. To też istotne aspekty kształcenia na tym kierunku.

Jakie są największe stereotypy w naszym myśleniu o smogu, z którymi będzie walczył inżynier czystego powietrza?

PB: Jednoznaczny przekaz społeczny. Wiemy, że smog zagraża naszemu zdrowiu, więc szukamy winnego, przerzucamy się odpowiedzialnością i w zależności od tego, na co lub kogo padnie, ten staje się decydującym elementem w walce o czyste powietrze. Patrzymy na problem smogu incydentalnie, pod kątem wydarzeń, pór roku: latem on nie istnieje, a przecież miasto to tkanka, która jest ciągle żywa…

AFM: Tymczasem akcje, happeningi związane z poprawą jakości powietrza są tygodniowe, jednodniowe, rozbite między uczelnie. Tutaj chcemy, żeby smog został w dydaktyce na stałe, wrósł w młodzież i ten sposób wpływał na działania rządów, samorządów. Liczymy, że dzięki takiemu podejściu, zobaczymy w administracji publicznej inne, bardziej kompleksowe podejście do problemu.

PB: Czasem zapominamy o tym, że naszym zadaniem jako uczelni jest nie tylko wpojenie wiedzy i umiejętności, ale też wychowanie w pewnym duchu. Tak naprawdę kierunek studiów nie przyporządkowuje człowieka na stałe do danej pracy, bo są osoby, które znajdują inną ścieżkę zawodową. Uważamy jednak, że podejście inżyniera czystego powietrza, jego prospołeczne, proekologiczne myślenie pozostanie w nim na stałe. Absolwent tego kierunku nie musi projektować oczyszczaczy, ale podejście, które stąd wyniesie, powinno wpłynąć na to, że będzie żyło mu się lepiej, na pewno bardziej świadomie.

Smog to jedno, a co z podejściem tego kierunku do zmian klimatu?

PB: Nigdy się nie skupiamy na jednym problemie, ale nazywając kierunek, musimy dać studentowi pakiet informacji i umiejętności w konkretnej dziedzinie, natomiast na całym wydziale dążymy do rozwoju smart city oraz staramy się ukierunkować inżyniera w taki sposób, żeby nie patrzył na konkretną rurę w mieście, ale całą sieć instalacji pożytku publicznego.

AFM: W obliczu zagrożeń klimatycznych nie poprzestaniemy na samym smogu – tym bardziej że zanieczyszczone powietrze potrafi uderzać w inne elementy środowiska, powodując kolejne niebezpieczeństwa dla człowieka. Nasz absolwent dostanie wiedzę, dzięki której połączy różne zjawiska, zachodzące wokół nas.

 

Studia pierwszego stopnia na kierunku inżynieria czystego powietrza potrwają 3,5 roku.  Pierwsza rekrutacja rozpocznie się 10 czerwca, przygotowano w niej 36 miejsc.

 

 

Na zdjęciu tegoroczni absolwenci Wydziału Inżynierii Środowiska, fot. Jan Zych

Autor

Karolina Gawlik

Dziennikarka i pieśniarka, opiekunka projektu Mantra Ziemia łączącego świadomą sztukę i głęboką ekologię. Publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach najchętniej opowiada o prawdzie ludzkiego serca oraz naturze jako podmiocie. Autorka dokumentu „Świat do naprawy”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.