Czwartego października Kościół katolicki wspomina św. Franciszka z Asyżu, patrona ekologów i ruchu ekologicznego. Z tej okazji Episkopat Polski przygotował przeznaczony do wykorzystania w tym dniu list pasterski poświęcony kwestiom ochrony środowiska.
Co ciekawe, ale i w pełni zrozumiałe, omówienie problemów środowiskowych w naszym kraju zaczyna się od bliskiego nam tematu:
„Wśród 50 europejskich miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem, aż 33 znajduje się w Polsce. Roczna liczba zgonów spowodowana tą sytuacją szacowana jest na prawie 40 tysięcy. Smog zabija. Niskiej jakości paliwa spalane w przestarzałych piecach, toksyczne spaliny będące efektem wzmożonego ruchu samochodów na zatłoczonych drogach, w powiązaniu z bezwietrzną pogodą doprowadzają do przekraczania nawet o kilkaset procent normy jakości powietrza. Smog jest czasami tak uciążliwy, że nawet przy zamkniętych oknach czujniki wewnątrz pomieszczeń wciąż wskazują na silne zanieczyszczenie powietrza, którym oddychamy.”
Kawałek dalej możemy przeczytać:
„Trzeba przede wszystkim zdecydowanej postawy, nie tylko ze strony administracji państwowej i samorządowej wszystkich szczebli, ale też ludzi dobrej woli. Nikt nie powinien mówić, że to nie jego sprawa, bo wszyscy potrzebujemy czystego powietrza, aby żyć. Ostatecznie troska o środowisko naturalne, zwłaszcza zaniechanie troski o czystość powietrza to sprawa sumienia (…)”
Biskupi zwracają również uwagę na płonące składowiska odpadów:
„Niepohamowana chęć zysku przy braku wyobraźni popycha niektórych do czynienia z naszego kraju śmietniska Europy, które próbuje się potem prymitywnie likwidować, podpalając rękami „nieznanych sprawców.”
W dalszych fragmentach listu poruszane są kwestie związane ze zmianą klimatu. Biskupi piszą między innymi:
„Ufamy, że 24. Sesja Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP 24), która w grudniu tego roku odbędzie się w Katowicach, pomoże zjednoczyć wysiłki wszystkich krajów w tej sprawie. Zachęcamy do modlitwy w tej intencji, aby Duch Święty przemieniał ludzkie serca, prowadząc je do zgody i jedności w trosce o nasz wspólny dom.”
Na tak wyraźne, mocne stanowisko polskiego Kościoła w kwestii ochrony środowiska czekaliśmy od dawna, i bardzo się z niego cieszymy. Trochę szkoda tylko, że 4 października nie przypada w tym roku w niedzielę, a w czwartek, bo pewnie bardzo mocno ograniczy to liczbę osób, do których dotrze przesłanie listu.
Warto podkreślić, że nie jest to bynajmniej pierwszy głos polskich biskupów dotyczący środowiska. Podobne inicjatywy były podejmowane wcześniej, choć chyba nigdy przez cały Episkopat. Już prawie trzy lata temu czterej biskupi Śląska i Zagłębia napisali bardzo mocny list w sprawie zanieczyszczenia powietrza. W ubiegłym roku podobny list napisał biskup kielecki, Jan Piotrowski oraz biskupi dolnośląscy, o czym pisaliśmy na smoglabie.
Parafialny przewodnik ekologiczny
Inną inicjatywą polskiego Kościoła Katolickiego związaną z ochroną środowiska jest przygotowany niedawno przez Diecezję Sosnowiecką we współpracy z Ministerstwem Środowiska „parafialny przewodnik ekologiczny”. Przewodnik, który nosi tytuł „Ziemia wspólnym dobrem” ma zostać dostarczony do każdej polskiej parafii. Jak czytamy w informacji prasowej:
„Przewodnik jest rodzajem praktycznej refleksji nad wskazaniami Papieża Franciszka, zawartymi w jego 'zielonej’ encyklice Laudato si’, a skierowany jest do duszpasterzy i liderów wspólnot parafialnych.”
Encyklika „Laudato si’” papieża Franciszka
I w liście Episkopatu, i w przewodniku parafialnym mamy bardzo dużo odniesień do Laudato si’. Nie ma w tym oczywiście niczego dziwnego. Poprzedni papieże również wypowiadali się na temat ochrony środowiska – często zresztą bardzo mocno i dobitnie. Jednak to właśnie obecny Ojciec Święty (który nieprzypadkowo przybrał imię Franciszka z Asyżu) jest autorem tej pierwszej w historii kościoła „ekologicznej” encykliki.
Laudato si’ jest pięknym i bardzo aktualnym tekstem, godnym polecenia każdemu, niezależnie od jej/jego światopoglądu. Tym bardziej, że Franciszek kieruje swoją encyklikę „do każdej osoby mieszkającej na tej planecie”, nie tylko do katolików.
Fot. Chris Campbell/Flickr.
