Poprzez naukę obywatelską edukują o smogu wokół szkół. Program EEA działa w 10 państwach UE

CleanAir @ School to program uruchomiony przez Europejską Agencję Środowiska (EEA), we współpracy z europejskimi agencjami ochrony środowiska. Celem inicjatywy, w ramach której obywatele m.in. wspólnie monitorują jakość powietrza wokół szkół, jest podniesienie świadomości mieszkańców miast, jeśli chodzi o związek między stanem powietrza a zdrowiem. 

Program, który wystartował w kwietniu 2018 roku, potrwa do końca 2019 roku. Jego głównym celem jest edukacja mieszkańców europejskich w ramach założeń tzw. nauki obywatelskiej.

Mówiąc najprościej: Chodzi o włączenie obywateli w proces badawczy po to, by mogli oni lepiej zrozumieć badany fragment rzeczywistości, a także samą naukę. Równocześnie, dzięki opiece profesjonalnych badaczy, rezultaty nauki obywatelskiej stanowią pełnowartościowe informacje, mogące wspierać nasze zasoby wiedzy.

Obywatelskie pomiary

W przypadku programu CleanAir @ School chodzi o wspólny, obywatelski monitoring powietrza wokół szkół. Dzięki temu, jak przekonuje Europejska Agencja Środowiska, wspierany może być „oficjalny”, państwowy monitoring – z korzyścią dla zaangażowanych obywateli, najczęściej rodziców. W ramach nauki obywatelskiej mogą oni dowiedzieć się, czym codziennie oddychają ich dzieci.

Zaangażowani w program obywatele mierzą stężenia tlenków azotu – pochodzących przede wszystkim z ruchu samochodowego – za pomocą specjalnych czujników. By lepiej przyjrzeć się temu, czym oddychają uczniowie, w przypadku każdej szkoły montowane są dwa czujniki. Jeden umieszcza się przed szkołą, od strony ulicy, drugi natomiast dalej od ruchu samochodowego, np. na szkolnym podwórzu. EEA pełni rolę koordynatora i merytorycznego opiekuna projektu, by zapewnić obywatelom jak najbardziej rzetelne pomiary.

W program zaangażowane są agencje ochrony środowiska 10 państw: Belgii, Szwecji, Irlandii, Malty, Estonii, Holandii, Hiszpanii, Szkocji, Walii i Włoch.

Tak prezentuje się edukacyjna animacja, przygotowana dla dzieci i młodzieży, przygotowaną przez Europejską Agencją Środowiska, w związku z programem:

Z filmu dowiedzieć się można o niektórych przyczynach zanieczyszczenia powietrza, a także ich skutkach dla zdrowia. Mowa również o niektórych rozwiązaniach stosowanych przez europejskie miasta w celu ograniczenia skali problemu – m.in. w dziedzinie transportu.

Źródła: Europejska Agencja Środowiska, Europejskie Stowarzyszenie Nauki Obywatelskiej, Komisja Europejska

Zdjęcie: Shutterstock/ Maja Argakijeva