Udostępnij

Z perspektywy geofizyka nie ma już Gdańska, ani Szczecina

19.11.2022

Nie wiemy, jaka będzie zmiana klimatu, ale sam fakt zmiany nie podlega dyskusji – ostrzegał w Senacie prof. Szymon Malinowski podczas spotkania Parlamentarnego Zespołu ds. Dzieci. Spotkanie, którego inicjatorami byli Rodzice dla Klimatu, miało uzmysłowić decydentom skalę wyzwań przed jakimi stoją politycy, aby życie naszych dzieci na Ziemi było w ogóle możliwe.

– Z mojego punktu widzenia jako geofizyka nie ma już Gdańska, nie ma Szczecina, nie ma polskiego wybrzeża. Możemy spowolnić te procesy, ale nie możemy ich odwrócić. Musimy sobie zdawać z tego sprawę – stwierdził Malinowski. Podnoszący się poziom wód jest tylko jedną z szeregu zmian, które są efektem emisji gazów cieplarnianych na niespotykaną dotąd skalę.

Dyrektor Instytutu Geofizyki na Uniwersytecie Warszawskim przypomniał, że fale upałów, które występowały dotychczas raz na 50 lat, po wzroście średniej temperatury o jeden stopień zdarzają się pięciokrotnie częściej. Jeśli temperatura wzrośnie o cztery stopnie, fale upałów staną się nową normą. Oznacza to, że będą pojawiać się aż 40 razy w ciągu 50 lat. Malinowski jest zdania, że jako ludzkość pewnych strat już nie unikniemy. Nadal jednak nasze decyzje mają wpływ na to, czy w następnych dekadach będzie „gorzej”, „źle”, czy „bardzo źle”.

 class=
Częstotliwość fal upałów. Grafika: Podsumowanie dla decydentów, IPCC

Dajemy dzieciom to, co nieważne. Zabieramy to, co istotne

Zmianę optyki w sprawie tego, co powinniśmy zapewnić najmłodszym postulował prof. Tadeusz Zielonka. Podczas posiedzenia zespołu przyznał, że jako dorośli staramy się zapewnić dzieciom jak najlepsze warunki. Odbywa się to jednak poprzez dostarczanie im gadżetów, które nie sprzyjają aktywności fizycznej, czy jedzenia, które jest po prostu niezdrowe. Tymczasem najbardziej potrzebują czystego powietrza, czystej wody i zdrowego jedzenia. A to są akurat rzeczy, które im zabieramy.

Specjalista chorób płuc i chorób wewnętrznych zwrócił również uwagę, że już dzisiaj dzieci najmocniej odczuwają wiele aspektów związanych z zanieczyszczeniem środowiska. – Jeden metr robi różnice. Zarówno jeśli chodzi o pyły zawieszone, jak i spaliny, to dzieci wdychają ich najwięcej. Będąc na spacerze z dzieckiem nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że przez różnicę wzrostu oddychają one zupełnie innym powietrzem – ostrzegał Zielonka.

 class=
Dzieci przez różnicę wzrostu mocniej wdychają spaliny, fot. Oleg suhenco/Shutterstock


Profesor Uniwersytetu Śląskiego Piotr Skubała nakreślił politykom skalę degradacji przyrody, jaką poczynił człowiek. Od najmłodszych lat myśląc o zwierzętach świata, wymieniamy słonie, żyrafy, niedźwiedzie. Tymczasem 67 proc. biomasy stanowią zwierzęta hodowlane, 30 proc. to ludzie, a zaledwie 3 proc. należy do dzikiej przyrody. Dla zobrazowania skali – 10 tys. lat temu ludzie stanowi 0,1 proc. biomasy. Doszliśmy do momentu, w którym plastiku jest dwa razy więcej niż dzikich zwierząt, a liczba dzikich ssaków spadła o 83 proc.

Będzie ustawa ekologiczna

O tym, że głos naukowców przebija się do decydentów mogą świadczyć deklaracje, które padły podczas posiedzenia. Prof. Alicja Chybicka, przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Dzieci zapowiedziała złożenie projektu ustawy ekologicznej. Treść ustawy nie została jeszcze podana, ale głównymi jej założeniami jest zapewnienie bezpiecznego i zdrowego pożywienia, a także dostępu do czystego powietrza. Ma się tak stać poprzez zapewnienie oczyszczaczy powietrza w żłobkach, przedszkolach, hospicjach i szkołach.

– Sama jestem babcią piątki, a wkrótce szóstki dzieci i wiem, że jesteśmy to winni następnym pokoleniom – stwierdziła Chybicka. Dodała też, że w Polsce dużo mówi się o prawach dzieci nienarodzonych, a warto przyjrzeć się warunkom, w jakich będą żyły dzieci, które już się urodzą.

Rodzice dla Klimatu: Nie mamy już czasu

Wśród różnych recept najczęściej powtarzającą się było odejście od spalania paliw kopalnych. Przypomniano dane Międzynarodowego Funduszu Walutowego, według których dopłaty do wydobycia kopalin wynoszą blisko 7 proc. światowego PKB. Jednocześnie w najbliższych latach udział ten ma rosnąć.

– Nie naprawimy naszego domu i nie uratujemy naszych dzieciaków, jeśli politycy nadal będą wspierać rozwiązania, które naszą planetę niszczą. Gdy my rozmawiamy w Senacie na ulicach protestuje młodzież, która musi tłumaczyć dorosłym, skąd bierze się globalne ocieplenie. Czekamy na wasze działania. Musicie zrobić to szybko, bo nie mamy czasu – podsumowała posiedzenie zespołu Kamila Kadzidłowska z ruchu Rodzice dla Klimatu.

Zdjęcie: Nahlik/Shutterstock

Autor

Piotr Urbanik

Redatkor naczelny SmogLabu. Były kierownik Wiadomości Onet.pl, prowadzący kilku mediów branżowych i informacyjnych. Prowadził zajęcia z mediów internetowych na AGH i UJ. Długie wolne chwile spędza przemierzając Beskidy, te krótsze – przemierzając Nową Hutę.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.