Udostępnij

Spowolnienie wzrostu gospodarczego uratuje klimat? „Wciąż więcej pytań, niż odpowiedzi” [PODCAST]

02.01.2020

Konsumujemy na potęgę, a nasza konsumpcja wzmaga efekt cieplarniany. Z drugiej strony – co mamy robić? Nawet, jeśli nie kupiliśmy sobie w tym roku szóstego iPhone’a, to nadal żyjemy w systemie opartym na produkcji i wydawaniu pieniędzy. Czy mamy na to jakiś wpływ? I czy uratuje nas model ekonomiczny degrowth? To dzisiejsze proste pytanie.

Gdy nagrywłem ten odcinek, zbliżały się święta. Co to oznacza? Że kupowaliśmy na potęgę. I to jest jednym z filarów dzisiejszej gospodarki: ktoś zatrudnia pracowników, oni coś wytwarzają, trafia to do sklepów, my to kupujemy, ktoś ma z tego zysk. Wydaje się, że wszystko działa doskonale i mamy z tego same korzyści. Tylko że nie. Przynajmniej tak twierdzą osoby, które proponują celowo spowolnić wzrost gospodarczy. Wielu ekonomistom już teraz włos jeży się na głowie. Ale w tym szaleństwie zdecydowanie może być metoda – na organiczenie efektu cieplarnianego.

Mowa o modelu degrotwh, co w języku polskim może oznaczać “wygaszenie wzrostu”. Chodzi o to, by zmniejszyć produkcję  i usługi – bo wiążą się ona z emisją gazów cieplarnianych. A od tego, jak wiadomo, może skończyć się nasza cywilizacja – przez wzrost poziomu oceanów, temperatury czy klęsk żywiołowych. No ale jak to będzie działać? Skoro będziemy mniej wytwarzać, to obniżą nam się pensje? I jaka to wolność osobista, jeśli nie mogę sobie kupić tego, na co mam akurat ochotę?

– Dla mainstreamowych ekonomistów to jest rewolucja, ale chodzi o zmianę paradygmatu myślenia. Spotykam się ze sceptycznym traktowaniem tego, o czym mówię. Od razu padają pytania o to, czy da się to pogodzić ze wzrostem jakości życia. – mówi mi Yaryna Khmara, ekonomistka zajmująca się tematyką degrowth z Uniwersytetu Łódzkiego.

Model ten zakłada, że mimo wszystko utrzymamy stabilność – wypłaty i emerytury nadal będą wypłacane, będziemy być może dostawać mniej pieniędzy, ale mniej będziemy potrzebować. Ale to tylko jedno z wielu podejść do sprawy. Degrowth to świeża sprawa, dlatego ekonomiści i aktywiści wciąż się o nią spierają, a jednej definicji wciąż nie widać. Jak mi przyznaje Khmara – na razie wciąż mamy więcej pytań, niż odpowiedzi.

“Proste pytania o ważne sprawy” to cykl podcastów, które publikujemy na platformach Spotify, Google Podcasts, Soundcloud i Spreaker. W kolejnych odcinkach będę zadawał proste pytania, na których odpowiedzi bywają jednak skomplikowane. W centrum uwagi zawsze będzie ekologia.

Źródło zdjęcia: noomcpk / Shutterstock

Autor

Marcel Wandas

Dziennikarz, autor między innymi Onetu, Holistic News i Weekend.Gazeta.pl. W przeszłości reporter radiowy związany między innymi z Radiem Kraków, Radiem Eska i Radiem Plus. Fan muzyki, bywalec festiwali, wielbiciel krakowskiej Nowej Huty, hejter krakowskiego smogu.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.