Niepokojąca prognoza wynika z najnowszych analiz opublikowanych przez badaczy z University of Arizona. Według ich obliczeń, jeśli nie nastąpi znaczące spowolnienie zmian klimatycznych na Ziemi (według założeń Porozumienia Paryskiego), to do 2070 roku wyginąć może więcej niż 30 proc. badanych gatunków roślin i zwierząt. Zdaniem naukowców, są zarówno szanse, że uda się zminimalizować utratę gatunków, jak i ryzyko, że zmiany te będą znacznie bardziej dotkliwe.
Jak wynika z badań, których wyniki opublikowano w amerykańskim czasopiśmie naukowym „Proceedings of the National Academy of Sciences” (PNAS), istotny wpływ na dalszy przebieg wymierania będzie miało to, w jakim stopniu ludzkość zrealizuje postanowienia Porozumienia Paryskiego.
Badacze z University of Arizona przeanalizowali dane dotyczące 538 gatunków oraz 581 miejsc na świecie, w których żyją. By móc zobaczyć zmiany w dłuższej perspektywie, naukowcy skoncentrowali się na gatunkach roślin i zwierząt, które badane były w tych samych miejscach, w odstępach przekraczających co najmniej 10 lat. Odkryto dzięki temu, że już na przestrzeni analizowanych lat, 44 proc. z 538 badanych gatunków wyginęło w jednym lub nawet kilku miejscach.
Co zaskakujące, naukowcy dostrzegli, że to nie wzrost średnich rocznych temperatur był najistotniejszym wskaźnikiem związanym z wymieraniem, lecz zmiany maksymalnych i minimalnych temperatur w ciągu roku. To z ich powodu bowiem gatunki zmuszone są do przemieszczenia się tam, gdzie temperatury są dla nich odpowiednie.
Autorzy badania doszli jednak do wniosku – w oparciu o ślady dotychczasowej mobilności badanych roślin i zwierząt – że większość analizowanych gatunków nie będzie w stanie przemieścić się wystarczająco szybko, by uniknąć wyginięcia.
Odkryli równocześnie, że wiele gatunków było w stanie tolerować określone zmiany skrajnych temperatur, lecz tylko do pewnego momentu. Według modelu prognostycznego, który badacze zbudowali na podstawie zebranych danych, około 50 proc. gatunków miało lokalne wyginięcie (przynajmniej w jednej z lokalizacji) przy wzroście maksymalnych temperatur o więcej niż 0,5 st. Celsjusza, natomiast 95 proc. przy wzroście o więcej niż 2,9 st. Celsjusza.
Ostatecznie naukowcy oszacowali, że, biorąc pod uwagę jedynie możliwości przemieszczania się (tj. dyspersji) gatunków, wyginięcie grozi 57-78 proc. z nich. Uwzględniając jednak przesunięcia nisz klimatycznych stwierdzono, że wyginięcie grozi od 16 do 30 proc. analizowanych gatunków, w zależności od tego, w jakim stopniu wdrożone zostaną postanowienia Porozumienia Paryskiego. W przypadku fiaska, straty mogą być bardziej dotkliwe.
„Jeśli będziemy trzymać się Porozumienia Paryskiego w sprawie walki ze zmianami klimatu, do 2070 roku możemy stracić mniej niż 20 proc. gatunków roślin i zwierząt na Ziemi. Jak jednak wynika z naszych badań, jeśli ludzie spowodują większy wzrost temperatur, możemy stracić więcej niż jedną trzecią lub nawet połowę wszystkich gatunków zwierząt i roślin” -powiedział John J. Wiens z University of Arizona, jeden z dwóch głównych autorów badania.
_
Dostęp do pełnych wyników badań można uzyskać tutaj.
Zdjęcie: Shutterstock/SewCream
