Udostępnij

Wycinka w Amazonii pogłębia wymieranie tamtejszych gatunków. Zwiększa również ryzyko pożarów

26.07.2019

W ostatnim czasie w czasopismach naukowych pojawiły się dwa teksty, w których przedstawiono rezultaty badań dotyczące wycinki Puszczy Amazońskiej. Pierwszy mówi o zwiększonym ryzyku pożarów, które wynika ze zmiany struktury terenu, a przez to mniejszej odporności na negatywne skutki suszy. Drugi dotyczy natomiast wymierania gatunków, które na terenie „poszatkowanym” wycinką gorzej radzą sobie z adaptacją do zmian temperatury. Przypadkowo publikacje te zbiegają się w czasie z wypowiedziami prezydenta Brazylii, który zdaje się mówić wprost: ekologia ekologią, ale jego kraj ma prawo eksploatować własne terytorium.

Prezydent Brazylii odciął się niedawno od oskarżeń o to, że lasy Amazonii są dewastowane. Co ciekawe, skrytykował przy tym państwową służbę własnego kraju, według pomiarów której sytuacja wygląda niekorzystnie.

„Rozumiemy znaczenie Amazonii dla świata, ale Amazonia jest nasza. Nie będzie już więcej polityki takiej, jaką widzieliśmy w przeszłości. Ta była katastrofą dla wszystkich. Zachowujemy więcej lasów deszczowych niż ktokolwiek inny na świecie. Żaden kraj nie ma moralnego prawa mówić o Amazonii. Zniszczyliście swoje własne ekosystemy” – powiedział Jair Bolsonaro. [Więcej na ten temat informowaliśmy tutaj.]

Ryzyko pożarów

Jak wynika z badań, których wyniki opublikowano niedawno w „Global Change Biology„, sposób użytkowania terenu Puszczy Amazońskiej ściśle wiąże się z tamtejszym zagrożeniem pożarowym.

Niepohamowana wycinka drzew, m.in. pod uprawy rolne, prowadzić może do wzrostu zagrożenia pożarowego – jeśli proces ten dalej będzie postępować, obszar zagrożony pożarem powiększy się o 70 procent. Natomiast przy pesymistycznym scenariuszu klimatycznym, w którym nie dojdzie do zahamowania wzrostu średniej temperatury na Ziemi, areał ten powiększy się aż o 110 procent.

„Po raz pierwszy udało nam się wykazać, że chociaż klimat się zmienia (z możliwością negatywnych konsekwencji dla Amazonii), to najwięcej szkód wyrządza niewłaściwie zaplanowane wykorzystanie ziemi w tym regionie. (…) W przeciwieństwie do klimatu, kwestie użytkowania gruntów można rozwiązać za pomocą rozwiązań, które można szybko wdrożyć, eliminując znaczną część problemu” – powiedział dr Luiz Eduardo Oliveira e Cruz de Aragão, jeden ze współautorów badania.

Wymieranie gatunków

Z innych badań, opublikowanych z kolei w „Nature Climate Change„, dowiedzieć możemy się, w jaki sposób wycinka drzew w Amazonii zmniejsza szanse tamtejszych zwierząt na przetrwanie w zmieniającym się klimacie.

Według badaczy z University of Sheffield dziś jedynie 38 proc. obszarów amazońskiej puszczy jest w stanie zapewnić przetrwanie lokalnej faunie. A wszystko z powodu poszatkowania terenu niegdyś bardziej jednolitych lasów, które dziś są „poszatkowane” za sprawą rozmaitych inwestycji człowieka. Zdaniem naukowców uniemożliwia to zwierzętom swobodną wędrówkę na osi północ-południe, dzięki której mogłyby uniknąć niesprzyjających im temperatur.

„Prawie wszędzie robi się coraz cieplej, a dla gatunków tropikalnych wrażliwych na rosnące temperatury brak dróg ucieczki do chłodniejszych siedlisk oznacza, że ​​ocieplenie prawdopodobnie spowoduje ich lokalne i globalne wymieranie” – powiedziała dr Rebecca Senior, współprowadząca badania.

 

Źródła: University of Sheffield, University of Exeter

Zdjęcie: Shutterstock/Rich Carey

Autor

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.