Udostępnij

Zanieczyszczenia przemysłowe mogą upośledzać układ odpornościowy nawet kilku pokoleniom. Naukowcy badają dziedziczność skutków dioksyn

17.10.2019

Badania naukowców z University of Rochester pokazują, że zanieczyszczenia przemysłowe mogą mieć negatywne konsekwencje trwające o wiele dłużej niż przypuszczano. Okazuje się bowiem, że – przynajmniej u myszy – uszkodzenie układu odpornościowego może być przekazywane także kolejnym pokoleniom. 

Z badań nowojorskich naukowców – przeprowadzonych na myszach – wynika, że długotrwałe i wszechobecne narażenie matki na zanieczyszczenia przemysłowe może upośledzać odporność także u jej dzieci, a (w mniejszym stopniu) także u jej wnucząt i prawnucząt. W ramach eksperymentu ciężarne myszy były narażane na kontakt z dioksynami, będącymi zanieczyszczeniami pochodzenia przemysłowego i wchłaniającymi się do organizmu drogą pokarmową. Gdy dioksynami zanieczyszczone są gleby, mogą one poprzez rośliny wnikać do łańcuchów pokarmowych zwierząt, w tym także ludzi. [Problem z dioksynami w środowisku polega również na tym, że mogą stopniowo kumulować się w organizmie i dopiero po dłuższym czasie negatywnie wpływać na zdrowie. Więcej na ten temat – a także o tym, skąd biorą się dioksyny w środowisku – pisaliśmy tutaj.]

Jak tłumaczą badacze z University of Rochester, dioksyny wnikając do organizmu zwierząt i ludzi są w stanie upośledzać układ odpornościowy kolejnych pokoleń poprzez zaburzenie transkrypcji genów – nie są to więc przypadki mutacji, lecz nie do końca prawidłowego replikowania się komórek u potomstwa (co fachowo określono mianem „błędu maszynerii komórkowej”). W przypadku badanych myszy wśród potomstwa doszło do upośledzenia mechanizmów produkcji białych krwinek, odpowiedzialnych za zwalczanie patogenów, takich jak m.in. wirus grypy. Co najbardziej zaskoczyło badaczy, osłabioną reakcją immunologiczną charakteryzowało się nie tylko potomstwo narażanych na zanieczyszczenia myszy, ale i kolejne pokolenia. Dostrzeżono również, że upośledzenie było większe u samic myszy.

„Stare powiedzenie, które głosi, że 'jesteś tym, co jesz’ jest niezwykle ważne dla wielu aspektów ludzkiego zdrowia” – powiedział dr Paige Lawrence, jeden z autorów badania. „Jeśli natomiast chodzi o zdolność organizmu do walki z infekcjami badanie to sugeruje, że do pewnego stopnia możesz również 'być tym, co zjadła twoja prababka’”.

 

Źródło: University of Rochester / Medical Center Rochester

Zdjęcie: Shutterstock/schankz

Autor

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.