Przekroczenie granicy 2 stopni Celsjusza ocieplenia planety doprowadzić może do poważnych i często nieodwracalnych skutków dla bioróżnorodności. Takie wnioski płyną z najnowszych badań naukowców z University of Cape Town i University College London. Znacząco ucierpieć mogą także gatunki żyjące w Polsce.
Naukowcy z University of Cape Town (UCT) i University College London (UCL) zbadali, jakie skutki dla około 30 tys. gatunków morskich i lądowych będzie miał dalszy wzrost średnich temperatur na planecie. Okazuje się, że w przypadku przekroczenia progu 2 stopni Celsjusza ocieplenia (względem czasów sprzed rewolucji przemysłowej), skutki mogą być poważne i często nieodwracalne.
Co takiego może się wydarzyć? Z badania wynika, że w regionach tropikalnych nawet 90 proc. gatunków zostanie wypchnięte poza zakres temperatur, w którym żyją obecnie. Równocześnie w przypadku ponad jednej czwartej badanych lokalizacji szanse na późniejszy powrót do stanu sprzed przekroczenia wspomnianej bariery są niepewne lub żadne.
Czytaj także: Lodowce Antarktyki Zachodniej tracą lód najszybciej od 5,5 tys. lat
Autorzy badania oceniają, że w przypadku przekroczenia wspomnianego “progu”, wpływ zmiany klimatu na bioróżnorodność prawdopodobnie pojawi się gwałtownie. A jego zanik będzie powolny. Podkreślają przy tym, że najkorzystniej byłoby nie dopuścić do tak dużego wzrostu. Skutki dla różnorodności biologicznej odczujemy dłużej niż potrwa sam okres przekroczenia bariery 2 st. Celsjusza.
Bezpieczniej zmiany zatrzymać, niż próbować później odwrócić
“Z naszego badania wynika, że jeśli przekroczymy cel 2 st. Celsjusza w odniesieniu do globalnego ocieplenia, możemy drogo zapłacić za utratę różnorodności biologicznej. Narażając jednocześnie na szwank wszystko to, co dają nam ekosystemy, od których wszyscy jesteśmy uzależnieni, jeśli chodzi o nasz byt. Priorytetem powinno być uniknięcie przekroczenia temperatury, a następnie ograniczenie czasu trwania i wielkości tego przekroczenia” – komentuje dr Joanne Bentley z University of Cape Town.
“Ważne, by zrozumieć, że nie ma ‘magicznej różdżki’ pozwalającej łagodzić globalne ocieplenie. Musimy szybko zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych. Wiele technologii usuwania dwutlenku węgla i rozwiązań opartych na naturze, takich jak zalesianie, wiąże się z potencjalnie negatywnymi skutkami” – zwraca uwagę dr Bentley.
Zagrożenie dla gatunków także w Polsce
“Dla większości gatunków roślin i zwierząt wyścig z postępującymi zmianami klimatu jest trudny, a wręcz niemożliwy do wygrania” – komentuje wyniki badań prof. dr hab. Piotr Skubała z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Czytaj także: Jak upały wpływają na ciążę? Podsumowano 70 badań z całego świata
“‘Polskie ssaki są zagrożone – najbardziej suseł (perełkowany i moręgowany) i smużka stepowa. Do gatunków zagrożonych zaliczamy też fokę szarą, której rozród jest uzależniony od obecności pokrywy lodowej na morskich brzegach. Spośród gadów za gatunek wysoce wrażliwy na zmiany klimatu uznano żółwia błotnego. Co więcej, do Polski spodziewana jest migracja gatunków, w tym obcych inwazyjnych, głównie z Europy Południowej, Afryki Północnej, Azji. Do takich przybyszów w Polsce należą papuga aleksandretta obrożna, szakal złocisty czy żółw czerwonolicy” – podkreśla prof. Skubała.
Zniknięcie drzew pociągnie za sobą śmierć setek gatunków w Polsce
“W świecie roślin też nie jest najlepiej. Dla świerków już teraz jest w naszym kraju za ciepło i za sucho. W ciągu kilkunastu, najdalej kilkudziesięciu lat w wyniku zmian klimatu z terenu Polski mogą zniknąć takie gatunki drzew jak sosna zwyczajna, świerk pospolity, modrzew europejski czy brzoza brodawkowata. Drzewa te stanowią główny składnik drzewostanów na blisko 75% ich powierzchni. Pamiętajmy, że to pociągnie za sobą zagładę dla setek gatunków roślin, grzybów i zwierząt” – zwraca uwagę prof. Skubała.
_
Wyniki wspomnianych badań zaprezentowano na łamach czasopisma naukowego „Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences” w artykule „Risks to biodiversity from temperature overshoot pathways”.
Zdjęcie: Millenius / Shutterstock.com
