Przykład Szwecji często podnoszony jest przez osoby podważające lokalne uchwały antysmogowe: „Tam palą drewnem i mają czyste powietrze” – słyszeliśmy wielokrotnie. Postanowiliśmy sprawdzić, jak to wygląda w praktyce. Myślicie, że podobne zasady przyjęłyby się w Polsce?
Pod lupę wzięliśmy trzecie co do wielkości miasto w Szwecji – Malmö. Wnioski mogą nie spodobać się entuzjastom osłabiania antysmogowych przepisów. Całość, oprócz twardych zakazów i nakazów, opiera się głownie na wielostronnej umowie społecznej.
Wszystkie miejskie poradniki zaczynają się od tego, że spalanie drewna jest szkodliwe. – Coraz częstsze spalanie paliw stałych, np. drewna czy pelletu, na gęsto zabudowanych terenach zabudowy jednorodzinnej może stwarzać problemy w postaci podrażnień dróg oddechowych, przykrych zapachów, powstawania sadzy i zabrudzeń – czytamy na stronie gminy.
Spalanie paliw stałych jest opisane jako nieprzyjazne dla środowiska i nieefektywne w kontekście ogrzewania gospodarstwa. Wszędzie podnoszone są kwestie zdrowotne i jakość życia sąsiedzkiego. O tym co i kiedy można spalać w Malmo decydują przepisy przyjęte przez radę miejską. Jak wyglądają w szczegółach?
Z myślą o sąsiadach i środowisku
1. Drewnem w celach rekreacyjnych można palić tylko od października do końca marca. Choć nie ma twardych zapisów w tej kwestii to władze gminy rekomendują, aby takiej przyjemności oddawać się nie więcej niż dwa razy w tygodniu.
2. Jeżeli palisz dużo i twoi sąsiedzi uznają to za uciążliwe to specjalny komitet środowiskowy może wystosować zakaz spalania paliw stałych na podstawie przepisów o ochronie środowiska.
3. Spalanie paliw stałych jest zabronione od kwietnia do końca września. Dotyczy to także odpadów zielonych na działkach.
Jednak to nie wszystkie zasady. Istnieje też spis dobrych praktyk.
W Malmö mieszkamy blisko siebie. Aby uniknąć uciążliwości dla siebie i sąsiadów, weź pod uwagę kilka rzeczy podczas spalania.
Urząd gminy Malmö
4. Nie używaj pieca kaflowego ani kominka, jako podstawowego źródła ogrzewania domu. Nawet jeśli posiada odpowiednie ekologiczne certyfikaty. Podstawowym źródłem ciepła powinno być ciepło sieciowe lub gaz ziemny.
5. Paląc drewno zadbaj, aby było suche. Wilgotne drewno daje mało ciepła i emituje dużo zanieczyszczeń powietrza. Drewno opałowe powinno schnąć około roku. Najlepiej nadaje się drewno liściaste, ponieważ ma większą wartość opałową niż iglaste. Nie tnij i nie rąb drewna w terenie zabudowanym, ponieważ generuje to hałas.
Szwecja: palenie drewnem to zawsze emisja zanieczyszczeń
6. Przestępstwem jest spalanie odpadów, drewna malowanego i impregnowanego, a także płyt wiórowych. Można spalać wyłącznie suche drewno.
7. Przed rozpoczęciem palenia twój przewód kominowy musi sprawdzić kominiarz.
8. Wszelkie instalacje w których spala się paliwo stałe muszą zostać zgłoszone na podstawie przepisów prawa budowlanego.
9. Pamiętaj, że nawet okazjonalne spalanie drewna powoduje emisję zanieczyszczeń. Zwłaszcza spalanie niecałkowite. Takie substancje mają negatywny wpływ na zdrowie. Są to głównie wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, organiczne związki gazowe oraz lotne związki organiczne (WWA, OGC, LZO).
10. Dym jest wskaźnikiem jakości spalania. Aby sprawdzić, czy używasz dobrego paliwa wyjdź na zewnątrz i popatrz na dym. Jeżeli spalanie jest niecałkowite to dym będzie czarny z silnym zapachem. Jeżeli będzie miał barwę żółtą oznacza, że zawiera dużo smoły. Gdy dym jest biały, szczególnie podczas zimnych dni, oznacza to, że jest dobrej jakości. W ciepłe dni będzie prawie niewidoczny.
Szczególna ostrożność w pobliżu szkół i przedszkoli
11. Spalanie paliw stałych może być ograniczone. Szczególnie jeśli Twój obiekt znajduje się w obszarze gęsto zabudowanym lub w pobliżu obiektów krytycznych. Szczególną ostrożność powinieneś zachować jeśli w odległości stu metrów znajdują się żłobki, przedszkola, szkoły, domy opieki czy tereny rekreacyjne. Nie spalaj paliw stałych jeśli pogoda jest bezwietrzna, ponieważ zanieczyszczenia pozostaną na poziomie gruntu.
12. Co zrobić, jeśli przeszkadza Ci spalanie paliw stałych u sąsiada? Najpierw skontaktuj się z nim. Takie sprawy najłatwiej załatwić przez dobry dialog między sąsiadami. Jeżeli rozmowa nie pomaga możesz skontaktować się ze specjalną organizacją badającą jakość palenisk.
13. Emisje ze spalania drewna mają wpływ na klimat. Cząsteczki sadzy, które mogą powstawać podczas spalania, lądują na ziemi, zwłaszcza na powierzchniach pokrytych śniegiem. Spalanie drewna jest jednym z największych źródeł sadzy rozprzestrzeniającej się na północ od koła podbiegunowego, przyspieszając topnienie śniegu i lodu w Arktyce.
14. Specjalną procedurę przewidziano dla wydarzeń publicznych. Jako przykład podaje się Noc Walpurgi. To pradawne święto zmarłych, w Europie znane jako sabat czarownic. Duże ogniska rozpala się w celu przepędzenia złych duchów. Aby uzyskać pozwolenie należy wystąpić do lokalnego urzędu o odpowiednią zgodę.
Państwowy urząd przygotował nawet film instruktarzowy prawidłowego spalania drewna w kominku. Czy Waszym zdaniem taki spis dobry praktyk miałby szansę funkcjonować w Polsce?
Zdjęcie tytułowe: shutterstock/AlexMaster
