„Ostatnia tona węgla w Polsce zostanie wydobyta w 2049 roku” – czytamy na stronie Ministerstwa Aktywów Państwowych, które pod koniec zeszłego tygodnia negocjowało z górnikami na temat daty zakończenia działalności polskich kopalni węgla kamiennego. Tylko że ustalenia porozumienia węglowego są niemożliwe do zrealizowania – oceniają niektórzy komentatorzy. Kiedy i na jakich warunkach nastąpi więc polski „coalexit”? O tym w nowym odcinku podcastu „Proste pytania” mówi Dominik Brodacki, ekspert think-tanku Polityka Insight.
Po burzliwych negocjacjach i proteście górników pod ziemią wreszcie się udało – twierdzi polski rząd. Górnicy dostaną odprawy i długie, nawet czteroletnie, płatne urlopy. Za to rządzący mają zielone światło dla zamykania polskich kopalń. Pierwsze staną już za rok, ale Polska będzie utrzymywała wydobycie przez kolejnych 29 lat. Taki przynajmniej jest plan wynikający z porozumienia rządu ze związkowcami ze śląskich kopalń kontrolowanych przez Polską Grupę Górniczą.
Czytaj również: Polska bez węgla do 2049? Porozumienie górników z rządem “niemożliwe do zrealizowania”
Tylko że nic nie może odbyć się bez zgody Komisji Europejskiej, a we wspólnotowym prawie nie ma zapisów o publicznym wsparciu dla kopalń. Eksperci przekonują, że dalsze ich działanie będzie słono kosztowało polski budżet. W związku z tym porozumienie może trafić do kosza jeszcze przed kolejną turą rozmów rządu z górnikami. Te miałyby doprowadzić do opracowania umowy społecznej, która konkretyzowałaby zapisy opublikowanych pod koniec zeszłego tygodnia dokumentów.
– Innego porozumienia nie mogło być. Strony i tak poszły daleko do przodu w porównaniu z tym, co działo się w ostatnich miesiącach – ocenia mimo to Dominik Brodacki z think-tanku Polityka Insight. Podkreśla jednak, że rozmowy z Komisją Europejską będą trudne – o ile ta w ogóle będzie chciała do nich przystąpić. Bo przecież może od razu powiedzieć, że dopłacanie do kopalń w ogóle nie wchodzi w grę.
“Proste pytania” to cykl podcastów, które publikujemy na platformach Spotify, Google Podcasts, Castbox i Spreaker. W kolejnych odcinkach, zgodnie z tytułem, zadaję proste pytania. Odpowiedzi bywają jednak skomplikowane. W centrum uwagi zawsze jest ekologia.
Źródło zdjęcia: JMx Images / Shutterstock