Udostępnij

Burmistrz Rabki o zmianie terminu uchwały antysmogowej. „Jestem na nie”

15.07.2022

Kolejne gminy zwracają się do małopolskiego sejmiku w sprawie zmian kluczowych terminów w obowiązywaniu uchwały antysmogowej. Taki apel wystosowała niedawno rada gminy Rabka-Zdrój, która chce, aby na ostatniej prostej termin ten wydłużyć o rok. Inne podejście do problemu prezentuje burmistrz Rabki-Zdroju, Leszek Świder. Tymczasem roczne stężenie rakotwórczego benzo(a)pirenu osiąga w uzdrowisku 900 proc. normy.

Rabka jest zdrojem już tylko z nazwy – pisaliśmy rok temu, gdy radni nie zgodzili się na zakaz palenia węglem. Chodziło o zaostrzenie wojewódzkiej uchwały i wprowadzenie bardziej ambitnych celów – na przykład na wzór Krakowa. Wtedy się nie udało, a dziś gminna rada chce rozmontowania także uchwały zasadniczej dla województwa.

Potwierdzeniem tego, że uchwała dla Małopolski jest zagrożona były ostatnie obrady sejmiku. Wojewódzcy samorządowcy rozpatrywali petycje ws. przesunięcia terminu obowiązywania zakazu użytkowania najbardziej trujących kopciuchów bezklasowych. Co prawda petycji nie przyjęli, ale także jej nie odrzucili. Radni sejmiku, w którym większość posiada Prawo i Sprawiedliwość, zapewnili, że zapisy uchwały będą dopiero analizować i zastanawiać się nad aktualizacją jej treści. To może oznaczać wstęp do rozmontowania uchwały, a także utratę unijnych środków.

Teraz okazuje się, że z podobnym postulatem do sejmiku zwrócili się radni z uzdrowiskowej gminy Rabki-Zdrój.

 class=

Ponad pięć lat to za mało czasu?

Rada Miejska w Rabce-Zdroju występuje z Rezolucją do Sejmiku Województwa Małopolskiego o dokonanie zmiany terminu realizacji obowiązku wymiany starych instalacji na paliwa stałe, niespełniających norm określonych w niżej wymienionej uchwale Sejmiku, w tym w szczególności kotłów na węgiel (tzw. kopciuchów), kominków oraz pieców (np. trzon kuchenny, piece kaflowe).

UCHWAŁA NR LIII/441/22 RADY MIEJSKIEJ W RABCE-ZDROJU z dnia 29 czerwca 2022 r.

Jaka jest moc prawna takiego dokumentu? W teorii żadna. Jednak w praktyce kolejne rezolucje i apele, które spływają do sejmiku, mają być podstawą do demontażu uchwały dla Małopolski. Miejscy radni z Rabki swoje stanowisko argumentują „niestabilną sytuacją ekonomiczną i polityczną”. Ponadto powołują się na zaburzenia na rynkach paliw oraz „niejasnymi wytycznymi unii europejskiej w kwestii wykorzystania paliw” (pisownia oryginalna). Co jeszcze skłania podpisanych pod rezolucją radnych do przedłużania żywotności trujących kopciuchów? Są to kolejno: zła sytuacja ekonomiczna ludności Rabki-Zdroju oraz „niewłaściwa relacja środków do czasu w jakim należało wykonać wytyczne wynikające z uchwały antysmogowej”. Radni obawiają się, że mieszkańcy nie udźwigną finansowo kosztów wymiany kopciuchów.

Przypomnijmy, że mieszkańcy na wymianę kopciuchów mieli ponad pięć lat. Gmina zapewniała wielotorowe wsparcie, aby piece wymienić, także finansowe: ze środków regionalnych i centralnych. Do dyspozycji byli i są ekodoradcy. Przesuwanie terminów na samym finiszu jest niesprawiedliwym dla setek mieszkańców, którzy swoje kopciuchy zlikwidowali.

 class=
Rozkład głosów w Radzie Miejskiej Rabki-Zdroju ws. rezolucji dotyczącej zmian w terminie obowiązywania uchwały antysmogowej dla Małopolski

„Nie ma innego kierunku”

O sprawę zapytaliśmy w samym ratuszu. – Byłoby chyba lepiej, gdyby to radni się tłumaczyli niż ja – mówi nam burmistrz Rabki-Zdroju, Leszek Świder. – Jeżeli chodzi o naszą gminę, to przedstawiliśmy radnym tę sprawę, rozmawialiśmy na sesji i sprawę stawiamy jasno. Innego kierunku nie ma. Uchwała antysmogowa powinna być realizowana, szczególnie w naszym przypadku. Jesteśmy gminą uzdrowiskową – przypomina burmistrz Świder. Radni z Rabki chcą odroczenia przepisów o rok, podczas gdy inne gminy pisały nawet o czteroletniej korekcie. W takim przypadku przepisy miałyby obowiązywać dopiero od 2026 r.

Nie przesuwałbym tego terminu

Leszek Świder, burmistrz Rabki-Zdroju zapytany o stanowisko wobec propozycji zmian terminów w uchwale antysmogowej dla Małopolski

– Dla gmin uzdrowiskowych nie ma innego kierunku. W ostatnich trzech latach na poprawę jakości powietrza z różnych programów przeznaczyliśmy ponad 10 milionów złotych. Mamy ekodoradców, którzy pomagali także mieszkańcom z gmin sąsiednich. Jak wiemy – powietrze nie zna granic – mówi burmistrz. – – Podjęliśmy naprawdę wiele działań, mamy referencyjną stację pomiarową. Według tych pomiarów zniknęliśmy z listy największych trucicieli, która była przedstawiona w 2017 r. Z tymi informacjami musimy docierać do mieszkańców, do dzieci, które musimy edukować. Angażują się nasi nauczyciele i wychowawcy, ekodoradcy chodzą do szkół na takie lekcje. Innego kierunku nie ma. Ja sobie go przynajmniej nie wyobrażam, jednak wiem, że do zrobienia jest wciąż bardzo dużo – podkreśla burmistrz Rabki Leszek Świder.

Inwentaryzacja źródeł ciepła w Rabce-Zdroju

Ile kopciuchów zostało do wymiany w Rabce? Tego jeszcze nie wiadomo. – Jesteśmy w trakcie wgrywania wszystkich złożonych deklaracji – mówi nam Stanisław Kiersztyn, ekodoradca w Urzędzie Miejskim w Rabce. – W okresie 2018-2022, z uwzględnieniem napisanych mieszkańcom przez gminę wniosków do programu Czyste Powietrze, wymieniono 473 kotły. Kolejne 150 kotłów jest wymienianych w ramach realizowanego na bieżąco programu RPO pn. Likwidacja niskiej emisji na terenie Gminy Rabka – Zdrój poprzez wymianę źródeł ciepła na gazowe – Etap II – wymienia urzędnik.

– Wiemy, że deklaracje pokryją 85-90 proc. wszystkich zinwentaryzowanych źródeł ciepła, to dużo. Realizujemy szereg programów w celu ograniczenia niskiej emisji. Mogę powiedzieć, że wymiany szły nam dobrze, jednak ostatnie zawirowania trochę to zmieniły. Ludzie się obawiają czy to cen gazu, czy węgla. Zainteresowaniem cieszą się pompy ciepła, jednak najwięcej osób wymienia ogrzewanie na gazowe – podkreśla Stanisław Kiersztyn.

Tymczasem burmistrz Rabki przypomina słowa prof. Henryka Mazurka z Instytutu Chorób Płuc. – Podoba mi się zdanie, którym nie tylko mnie przekonał. Powiedział, że wszyscy mówimy, że nas ktoś truje. Tymczasem 60 proc. tego co wychodzi z naszego komina wraca do nas przez na przykład wentylację. I my to wdychamy. Jeżeli to sobie uświadomimy, to każdy będzie wiedział, że musimy się zmierzyć z tym problemem – wskazuje.

Autor

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.