Udostępnij

Jak to robią Polacy? Segregacja odpadów po polsku

28.01.2022

Z danych wynika, że przeciętny Polak wytwarza znacznie więcej odpadów, niż statystyczny Rumun. Ponadto o segregacji odpadów najwięcej wiedzą mieszkańcy z wykształceniem wyższym i z dużych miast. Dużo gorzej wypadają w tym zakresie osoby po szkołach podstawowych i mieszkańcy wsi. Niemal Polaków nie wie, jak segregować kartony po mleku i sokach.

Dominik Szymański, redaktor prowadzący miesięcznika „Energia i Recykling” podczas wystąpienia na 13. Konferencji Selektywna zbiórka, segregacja i recykling odpadów organizowanej przez Abrys przedstawił dane dotyczące segregowania odpadów przez Polaków.

Polak wytwarza więcej odpadów niż Rumun

Statystyczny Europejczyk wytwarza ok. 500 kg odpadów komunalnych rocznie. Najmniej odpadów przypada na jednego mieszkańca Rumunii – 280 kg, a najwięcej – 844 kg – na jednego Duńczyka. Od 2013 r. systematycznie rośnie produkcja odpadów komunalnych na jednego mieszkańca Polski.

W Polsce rośnie zarówno ilość zebranych odpadów komunalnych, jak i udział odpadów pochodzących z gospodarstw domowych. W 2020 r. zebrano 13,1 mln ton odpadów komunalnych. To prawie 3-procentowy wzrost w stosunku do 2019 r. Dwa lata temu z gospodarstw domowych odebrano 11,3 mln ton odpadów, czyli zdecydowaną większość (ponad 86 proc.) wszystkich wytworzonych odpadów komunalnych. To średnio 342 kg odpadów komunalnych na jednego mieszkańca, czyli o 10 proc. więcej niż w poprzednim, 2019 r.

– Po 2012 r. nastąpił nagły, mocny przyrost tej produkcji – tłumaczył Szymański.

Dolny Śląsk wytwarza najwięcej odpadów na mieszkańca

Dolny Śląsk zajmuje niechlubne pierwsze miejsce w rankingu ilości odpadów wytwarzanych na mieszkańca w poszczególnych województwach. Na drugim miejscu, lekko poniżej 400 kg, uplasowało się województwo śląskie. Najmniejszą ilość odpadów na mieszkańca stwierdzono w województwie podkarpackim. Ogólny trend pokazuje, że najmniej odpadów komunalnych produkuje się we wschodniej części Polski, średnie liczby w Polsce centralnej, a największe w zachodniej części kraju.

Rośnie poziom selektywnej zbiórki odpadów

W 2020 r. 5 mln ton odpadów zostało zebranych selektywnie. Stanowi to niemalże 38 proc. ogólnej ilości zebranych odpadów. Jest to prawie o milion ton więcej niż w 2019 r. Dekadę przed tym badaniem, w 2010 r., udział odpadów zebranych selektywnie w stosunku do całości zbiórki wynosił zaledwie kilka procent.

– Zbieramy selektywnie coraz więcej. Na przestrzeni około 10 lat mamy wzrost o około 28 proc. – powiedział Szymański.

W województwie lubelskim uzyskano najwyższy wskaźnik (prawie 48 proc.) odpadów zbieranych selektywnie. Najsłabiej z selektywną zbiórką poradziło sobie województwo warmińsko-mazurskie (około 30 proc.).

Czytaj również: Jak się pozbyć odpadów, które nie nadają się do kosza?

Gospodarka odpadami komunalnymi – infrastruktura

W 2020 r. funkcjonowało 271 składowisk przyjmujących odpady komunalne. Zajmowały one łącznie 1692 ha. Szymański zaznaczył, że jest to liczba konieczna do zniwelowania. Polacy mieli dostęp do 2239 Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK). Usługę odbioru odpadów komunalnych oferowało 1306 podmiotów.

Segregacja odpadów opakowaniowych

W 2020 r. i 2021 r. dokładnie tyle samo osób segregowało (77 proc. respondentów) i nie segregowało (23 proc.) odpadów opakowaniowych.  Jest to znaczna poprawa w stosunku do 2019 r., kiedy tylko 58 proc. badanych deklarowało, że segreguje takie odpady. Realne dane o zbiórce wynoszą jednak niespełna 38 proc., więc znacznie różnią się od deklaracji.

Jak wynika z zeszłorocznych badań Agencji Kantar dla Fundacji PROKARTON, kobiety segregują odpady opakowaniowe częściej niż mężczyźni. Grupą wiekową deklarującą segregację są przede wszystkim osoby w wieku 30-49 lat. Świadome, segregujące odpady opakowaniowe są przede wszystkim osoby mieszkające w największych miastach oraz z wykształceniem wyższym.

– Co ciekawe, najmłodsi nie zwracają uwagi na segregację odpadów opakowaniowych. Być może należy się zastanowić co zrobić, żeby edukacja była skuteczniejsza – postulował Szymański.

Liderem segregacji zużytych opakowań jest województwo łódzkie. Po raz kolejny nie ma się czym pochwalić województwo dolnośląskie, które, obok pomorskiego, ma najniższy wskaźnik segregacji odpadów opakowaniowych. Rzadko segregują je osoby z wykształceniem podstawowym, a także z miast liczących 10-19 tys. mieszkańców. Najstarsi i najmłodsi respondenci wskazali najniższy poziom segregacji odpadów.

Zagadkowe kartony po mleku i sokach

Kartony po płynnej żywności (np. mleku czy sokach) podlegają recyklingowi. Niestety, wie o tym, tylko 54 proc. Polaków. Najbardziej świadome są ogółem kobiety, osoby z wyższym wykształceniem i młodzi dorośli. Wyróżniają się tu mieszkańcy województwa zachodniopomorskiego. Najmniej wiedzą o tym osoby o wykształceniu podstawowym, mieszkańcy wsi oraz województwo łódzkie.

Tylko połowa ankietowanych prawidłowo segreguje je do żółtego pojemnika. Drugim, najczęściej wybieranym pojemnikiem był niebieski, co oczywiście jest błędne. Aż 26 proc. uczestników badania zdeklarowało, że nie zwraca na to uwagi. Co niepokojące, w zeszłym roku ten odsetek urósł.

Czytaj również: Po śmieciach do celu. Marcin codziennie sprząta las, żeby spełnić marzenie

Zdjęcie: Shutterstock/Skylines

Autor

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Jej teksty ukazują się też w Onet.pl. Współpracuje również z Odpowiedzialnym Inwestorem. Pisze przede wszystkim o gospodarce odpadami, edukacji ekologicznej, zielonych inwestycjach, transformacji systemu żywności i energetycznej. Preferuje społeczne ujęcie tematu. Zainteresowania: ochrona przyrody; przede wszystkim GOZ i OZE, eco-lifestyle oraz psychologia.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.