Skutki zmian klimatycznych są dla nas coraz bardziej odczuwalne. Coraz bardziej nasilone, ekstremalne wręcz zjawiska pogodowe niosą zagrożenie dla ludzi i środowiska, ale także generują milionowe straty finansowe. Cierpią więc budżety gospodarstw domowych oraz jednostek administracyjnych.
Naukowcy i meteorolodzy alarmują, że gwałtownego wiatru, burz i ulew będzie coraz więcej. Podobnie ma się sytuacja z pożarami wskutek suszy. Unilink z agencją badawcza SW Research oraz ekspertami Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Toruniu przygotował raport „Wyzwania pogodowe” dla Polski.
Ekstremalne zjawiska pogodowe rosną w siłę
Z raportu wynika, że województwa podkarpackie, mazowieckie i zachodniopomorskie poniosły największe straty finansowe spowodowane ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi.
– W obliczu zagrożeń płynących ze zmiany klimatu szczególnie istotne jest budowanie świadomości Polaków, jak i możliwość realnego zabezpieczenia się przed nimi – piszą eksperci i zachęcają do ubezpieczania się.
Prof. Mirosław Miętus, Zastępca Dyrektora IMGW-PIB, Stały Przedstawiciel Polski w WMO wyjaśnia, jak może się kształtować zagrożenie w najbliższych latach.
– Polska może w perspektywie kilku najbliższych dekad być coraz bardziej narażona na zagrożenia, wynikające m.in. ze wzrostu liczby intensywnych opadów, oddzielonych od siebie długotrwałymi okresami bezopadowymi, niemal podwojenia się liczby fal upałów i trwałego występowania w okresie lata tzw. tropikalnych nocy, częstszego występowania silnych wiatrów oraz wzrostu ich niszczycielskiej siły itd.
Ekstremalne zjawiska pogodowe działają na naszą szkodę
Specjaliści wymieniają wśród zagrożeń-wyzwań klimatycznych dla Polski: wzrost temperatury, opady deszczu, silne wiatry, huragany, fale ciepła i chłodu. Zagrożeniem są też burze.
Wiatr powoduje najwięcej zniszczeń oraz interwencji straży pożarnej (niemal 75 proc.). Skomentował to Marcin Limanowski, agent ubezpieczeniowy Unilink z woj. mazowieckiego. Jednocześnie odniósł się do naszych pojazdów.
– Uszkodzenia samochodu spowodowane przez uderzenie pioruna, wiatr, grad, lawinę, upadek drzew lub masztów czy deszcze nawalne i powódź, mogą zostać pokryte wyłącznie w ramach dobrowolnego ubezpieczenia AC.
Gwałtowne opady atmosferyczne były drugą najczęstszą przyczyną interwencji strażaków związanych z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi. Ich liczba wyniosła 122 157 – 25 proc. tego typu zdarzeń. Najwięcej epizodów odnotowano w 2021 r. – 31 349 (czyli 29 proc. miejscowych zagrożeń w tym roku). Liczba interwencji związanych z tym zagrożeniem w skali kraju rośnie od 2018 r. Podobnie jak w przypadku silnego wiatru – zapisano w raporcie.
– Ochrona ubezpieczeniowa odnosząca się do szkód spowodowanych żywiołem wody, to nie tylko powódź czy silne opady deszczu, ale także szkody wynikające ze spływu wód po zboczach czy przesiąkania wód gruntowych i opadowych, w sytuacji, w której zjawisko to było bezpośrednim następstwem powodzi lub zalania wodą pochodzącą z opadów atmosferycznych – wyjaśnia agentka ubezpieczeniowa Karolina Kowalewska.
3,4 mld zł wypłacone Polakom
Tylko w ubiegłym roku towarzystwa ubezpieczeniowe wypłaciły Polakom z tytułu szkód rzeczowych 3,4 mld zł. – Koszt ubezpieczenia od skutków ekstremalnych zjawisk pogodowych, to często ułamek kosztów, jakie musi ponieść poszkodowany w wyniku tych zjawisk – zauważa Limanowski.
Ekspert wyjaśnia, że roczna składka polisy ubezpieczenia nieruchomości i mienia ruchomego zaczyna się już od 300 zł. Zależy to od zakresu ochrony i towarzystwa ubezpieczeniowego. Koszty, które poniesiemy w zderzeniu z żywiołem, jak np. naprawa dachu, remont, osuszenie zalanego domu, odbudowa zniszczonej architektury ogrodowej, instalacji fotowoltaicznej, czy ponowne nasadzenie roślinności nie zamkną się w trzycyfrowej liczbie.
– Źle pojmowana oszczędność może w tym przypadku okazać się szczególnie kosztowna – dodaje Limanowski.
Ponad miliard złotych strat w ciągu 5 lat
O to, dlaczego warto się ubezpieczyć od strat spowodowanych tymi zjawiskami i kto jest na nie szczególnie narażony zapytaliśmy autorów opracowania.
– Należy pamiętać, że odszkodowanie nie ogranicza się tylko do pokrycia wartości szkody. W ramach ubezpieczenia towarzystwa ubezpieczeniowe oferują również pokrycie szeregu kosztów dodatkowych np.:
– koszty najmu lokalu zastępczego – jeśli na skutek zdarzenia losowego dom lub mieszkanie nie będzie się nadawało do dalszego zamieszkania, to towarzystwo ubezpieczeniowe pokryje koszty najmu mieszkania lub domu zastępczego;
– uprzątnięcia pozostałości po szkodzie – w ramach odszkodowania towarzystwa ubezpieczeniowe pokrywają koszty poniesione w związku z koniecznością uprzątnięcia pozostałości po szkodzie, jak np. pogorzelisko lub gruzowisko, czy koszty usunięcia i wywozu obcych materiałów naniesionych w wyniku zdarzenia;
– akcji ratowniczej – zwrot kosztów poniesionych w wyniku działań mających na celu ratowanie ubezpieczonego mienia lub zapobieganie rozprzestrzenianiu się szkody, jak np. gaszenie pożaru.
Według specjalistów, na przestrzeni ostatnich pięciu lat wysokość strat spowodowanych ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi w Polsce wyniosła 1 063 659 900zł. Średniorocznie skutki zdarzeń pogodowych kosztują nas 212 731 980 zł.
– Mamy zatem do czynienia z setkami milionów złotych pochłoniętych przez zmiany klimatyczne – tłumaczą w rozmowie ze SmogLabem.
Mazowsze, Śląsk i Wielkopolska tracą najwięcej przez silny wiatr
Wiatr należy do czynników pogodowych niosących za sobą największe straty. Analiza występowania zniszczeń spowodowanych ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi pokazuje, że występują różnice regionalne związane. W ciągu ostatnich pięciu lat w woj. mazowieckim było najwięcej interwencji straży pożarnej spowodowanych silnym wiatrem. Ich liczba wyniosła 46 415. Drugie miejsce zajmuje województwo śląskie (39 559), a trzecie wielkopolskie (30 516).
Z kolei Małopolskie było najbardziej dotknęły opadamy deszczu. Od 2017 do 2021 r. było tam 18 144 interwencji strażaków. Na drugim miejscu jest województwo śląskie (17 445), a trzecie zajmuje podkarpackie (14 964). Zatem na ekstremalne zjawiska pogodowe, a tym samym na wywołane nimi straty narażeni są wszyscy mieszkańcy Polski.
– Główną zaletą ubezpieczeń jest zabezpieczenie finansowe na wypadek nieprzewidzianych strat odniesionych np. na skutek gwałtownych zjawisk atmosferycznych. Wypłata odszkodowania z tytułu szkody pozwala właścicielowi mienia – nieruchomości, czy pojazdu, na pokrycie kosztów poniesionych szkód – tłumaczy SmogLabowi Limanowski. – W obliczu coraz częściej występujących w Polsce ekstremalnych zjawisk atmosferycznych oraz wysokości strat, dobra polisa daje poczucie bezpieczeństwa i gwarancję zabezpieczenia materialnego – pokrycie kosztów potencjalnych szkód spoczywa na towarzystwie ubezpieczeniowym – dodaje.
Warto jednak zwrócić uwagę na ograniczenia i wyłączenia w kwestii ubezpieczeń. Przedstawia je infografika.
Czytaj także: Dramatyczne skutki huraganu Laura w USA. 18 ofiar, zniszczone domy i fatalna jakość powietrza
–
Zdjęcie tytułowe: SingerGM/Shutterstock