Udostępnij

Jak wygląda energetyka w kraju wrzących wulkanów?

18.05.2024

W dziedzinie zrównoważonego rozwoju energetycznego Islandia stanowi wzór innowacji i troski o środowisko. Najnowszy raport ujawnia niezwykłe osiągnięcia nordyckiego kraju w zakresie wykorzystania źródeł odnawialnych, podkreślając jego zaangażowanie w zieloną przyszłość.

Jednym z najbardziej uderzających faktów jest minimalne wykorzystanie importowanych paliw kopalnych, które stanowią zaledwie 15 proc. zapotrzebowania na energię. Kontrastuje to z dynamicznym sektorem energii odnawialnej, który odpowiada za imponujące 85 proc. konsumpcji energii pierwotnej.

Energię wodną i geotermalną można uznać za głównych graczy, stanowiących praktycznie całą produkcję energii elektrycznej na Islandii. Potencjał energii wiatrowej to również obiecujące pole do rozwoju. Z przeciętnymi prędkościami wiatru wynoszącymi 9,5 m/s wzdłuż wybrzeży, Islandia dysponuje idealnymi warunkami do rozwijania energii wiatrowej. Jednak perspektywy w zakresie energii słonecznej są nieco ograniczone przez wysoką szerokość geograficzną. To z kolei skutkuje stosunkowo skromną pojemnością energetyczną słoneczną.

Jak ogrzewa się Islandia? Prąd głównie z wody

Energetyka wodna króluje jako główne źródło energii na Islandii, posiadając teoretyczny potencjał brutto wynoszący 184 TWh/rok.

Zakotwiczone na południowym zachodzie, potężne elektrownie wodne wykorzystują siłę lodowcowych rzek, takich jak Thjórsá i Tungnaá. W międzyczasie sieć mniejszych elektrowni wodnych korzysta z bogactwa strumieni i rzek na terenie kraju.

Energia geotermalna jest równie imponująca. Rozproszone po całym kraju pola geotermalne o zróżnicowanych temperaturach oferują ogromny potencjał szacowany na 4300-7000 MWe. Elektrownie geotermalne są skupione głównie na południowym zachodzie w okolicach Reykjaviku. Znajdziemy je także na północnym wschodzie Islandii. To właśnie one dgrywają kluczową rolę w portfelu energii odnawialnej kraju.

– Dzięki bogactwu geotermalnemu, Islandczycy nie tylko zaspokajają swoje potrzeby energetyczne, ale również stawiają się na mapie światowej jako pionierzy w produkcji czystej i zrównoważonej energii  – stwierdził zapytany przez SmogLab islandzki ekspert Þórður Gunn­ars­son.

Podróż Islandii w kierunku niezależności energetycznej i zrównoważonego rozwoju stanowi wzór do naśladowania dla narodów na całym świecie. Wykorzystując bogactwo naturalnych zasobów i pionierskie technologie, Islandia wytycza kurs w kierunku czystszej, bardziej ekologicznej przyszłości dla przyszłych pokoleń.

– Energetyka Islandii to historia sukcesu oparta na naturze. Ich wykorzystanie energii geotermalnej i wodnej nie tylko sprawia, że są niezależni energetycznie, ale także stawiają na zrównoważony rozwój. Islandczycy wykorzystują potencjał przyrody, by zapewnić sobie nie tylko komfort, ale także czyste i ekologiczne źródła energii – mówi Gunn­ars­son zapytany przez SmogLab.

Elektrownia wodna Ljosifoss – południowa Islandia. Fot. shutterstock/Gestur Gislason

Energetyka słoneczna. Islandia chce z niej korzystać

Grupa robocza ds. alternatywnych opcji energetycznych opublikowała w tym tygodniu raport. Sugerują, że Islandia może skorzystać z energii słonecznej, stając się bardziej konkurencyjnym rynkiem dla tego typu rozwiązań.

Podkreślono, że rozwój energii słonecznej może być kluczowym krokiem w zrównoważonym rozwoju kraju. Według autorów raportu energia słoneczna może stać się atrakcyjną opcją dla mieszkańców i firm w ciągu najbliższych kilku lat. Wszystko dzięki spadającym kosztom technologii i rosnącej świadomości ekologicznej. Grupa robocza sugeruje, że przy odpowiednich zachętach i polityce wsparcia, Islandia może osiągnąć produkcję energii słonecznej. Produkcja mogłaby wynieść 400 gigawatogodzin rocznie do 2040 roku, co stanowiłoby około 2 proc. krajowego zużycia energii.

W raporcie zauważono również, że w innych krajach nordyckich energia słoneczna zyskuje na popularności. To z kolei sugeruje, że Islandia może również skorzystać z tego trendu. Instalacja paneli słonecznych na dachach i ich integracja z istniejącymi systemami dystrybucji energii elektrycznej stała się coraz bardziej powszechna i technicznie dostępna.

– Można oszacować, że panele słoneczne o mocy 10 kW zainstalowane w domu na Islandii kosztowałyby ponad milion ISK (koron islandzkich – red.). Jednak powinny wytrzymać ponad 20 lat, ponieważ często mają 25-letnią gwarancję od producentów. Roczna produkcja energii w Islandii, pochodzącej z paneli słonecznych o mocy 10 kW na zwykłym dachu może wynosić około 5–10 tysięcy kW. To oznacza, że czas zwrotu z inwestycji byłby dość długi. Jeśli jednak cała produkcja zostałaby zużyta, tj. oszczędności w zakupie energii elektrycznej wyniosłyby 15–20 ISK/kW, wówczas czas spłaty mógłby być w niektórych przypadkach akceptowalny – czytamy w raporcie.

Elektrownia geotermalna przy wulkanie Krafla na Islandii. Fot. shutterstock/Filip Fuxa

Prawie 1/4 światowej energii ze słońca do 2027 roku

Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA) przewiduje globalny wzrost energii słonecznej. Szacuje, że do 2027 roku aż 22 proc. światowej produkcji energii elektrycznej będzie pochodzić z paneli słonecznych.

Transformacja energetyczna Islandii jest nie tylko przykładem udanej przemiany, ale także inspirującym modelem dla wielu krajów na całym świecie. Od lat borykająca się z problemami zanieczyszczenia powietrza i uzależnienia od paliw kopalnych Islandia dzięki śmiałym działaniom i innowacyjnym rozwiązaniom stała się jednym z liderów w wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii.

Kluczowymi elementami tej transformacji są energia geotermalna, wsparcie rządu oraz zmiana źródeł energii. Dzięki aktywności wulkanicznej Islandia efektywnie wykorzystuje energię geotermalną do ogrzewania domów, produkcji energii elektrycznej i innych zastosowań. Rząd Islandii odgrywa również istotną rolę, aktywnie wspierając rozwój technologii geotermalnych poprzez dotacje, inwestycje oraz wspieranie badań naukowych.

Przemiana Islandii z kraju zanieczyszczonego powietrza w jedno z całkowicie niezależnych energetycznie państw stanowi inspirację dla innych krajów. Także dla Polski, która stoi przed wyzwaniami związanymi z dekarbonizacją i redukcją emisji. Inwestycje w odnawialne źródła energii oraz rozwój technologii mogą przyczynić się do osiągnięcia celów neutralności emisyjnej.

Zdjęcie tytułowe: shutterstock/Kaca Skokanova

Autor

Mateusz Gibała

Autor bloga politykaponordycku.pl, gdzie na co dzień bada kulturę, gospodarkę i politykę państw nordyckich. Pisał o krajach nordyckich, energetyce i kwestiach klimatycznych dla wielu redakcji m.in. Cyberdefence24, Liberte, Nowa Europa Wschodnia i Biznes Alert oraz współpracował z Instytutem Nowej Europy.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.