Pełna treść komentarza, który otrzymaliśmy w związku z publikacją „Rakotwórczy arsen w polskich miastach. Po publikacjach SmogLabu służby wydają komunikat„.
W odpowiedzi na Pani pytania chcielibyśmy zwrócić uwagę, że w dniu 28 czerwca pojawiły się powiadomienia GIOŚ o ryzyku przekroczenia średniorocznego poziomu docelowego nie tylko dla arsenu w pyle zawieszonym PM10, ale także dla toksycznego i rakotwórczego benzo(a)pirenu, którego głównym źródłem w Polsce jest sektor komunalno – bytowy (tzw. niska emisja).
Zgodnie z obowiązującym prawem w zakresie monitorowania stanu powietrza oraz oceny stanu powietrza art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, powiadomienia te uzyskały poziom 1, czyli poziom najniższy w trójstopniowej skali ostrzegania. Dla poziomu 1 przewiduje się działania krótkoterminowe jedynie o charakterze informacyjnym i takie działanie miało miejsce.
Ponadto w powiadomieniu GIOŚ mowa jest o potencjalnym ryzyku przekroczenia średniorocznego poziomu docelowego, a nie o stanie faktycznym. Z analiz danych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska opublikowanych w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska aktualnie wynika, że uśredniona wartość arsenu w pyle PM10 na stacjach pomiarowych w Legnicy i Głogowie dla roku 2023 jest poniżej wartości docelowej ustalonej na poziomie 6 ng/m3.
Chcielibyśmy również zwrócić uwagę na definicję poziom docelowego. Poziom docelowy oznacza stężenie substancji, które ma być osiągnięte w określonym czasie za pomocą ekonomicznie uzasadnionych działań technicznych i technologicznych; poziom ten ustala się w celu unikania, zapobiegania lub ograniczania szkodliwego wpływu danej substancji na zdrowie ludzi lub środowisko jako całość.
W przypadku arsenu, bazno(a)pirenu, kadmu, niklu, mówimy o wartości docelowej uśrednionej do roku kalendarzowego. Poziom docelowy nigdy nie powinien być utożsamiany z poziomem dopuszczalnym takim, jak m.in. dla pyłu zawieszonego PM10, ołowiu, SO2.
Co do samej emisji arsenu z produkcji miedzi, to nie ukrywamy, że taka emisji istnieje. Arsen od dawna obecny jest w rudzie miedzi. Z uwagi na swoje właściwości metaloid ten oddzielany jest od miedzi w procesach pirometalurgicznych. Gazy procesowe zanim trafią do atmosfery są oczyszczane do najniższych, technicznie możliwych do osiągnięcia poziomów stężeń, które są zgodne z poziomami wyznaczonymi w konkluzjach BAT dla przemysłu metali nieżelaznych i które zostały określone w pozwoleniach zintegrowanych. Dla proekologicznych działań KGHM Polska Miedź S.A. te trzy litery: BAT mają wiodące znaczenie. Ten skrót oznacza Najlepsze Dostępne Techniki (ang. Best Available Technology). W czerwcu 2016 roku wydana została decyzja wykonawcza Komisji Europejskiej ustanawiająca konkluzje (tzw. wytyczne) dotyczące BAT dla przemysłu metali nieżelaznych. Celem wprowadzenia wytycznych była poprawa jakości powietrza, gleb oraz wód na terenie całej Unii Europejskiej. KGHM Polska Miedź S.A. od początku uruchomienia swojej produkcji czy to górniczej, czy hutniczej ciągle unowocześnienia infrastrukturę, która minimalizuje oddziaływanie na środowisko. Są to rozwiązania o najwyższych światowych standardach. Aktualnie w kopalniach i hutach mamy bardzo zhermetyzowane układy techniczno-technologicznie. Dodatkowo w Spółce uruchomiono Program BATAs („Program dostosowania instalacji technologicznych KGHM Polska Miedź S.A. do wymogów Konkluzji BAT dla przemysłu metali nieżelaznych.”). W ramach tego programu rozpoczęto w hutach KGHM Polska Miedź S.A. budowę nowych instalacji i modernizacje instalacji istniejących. Program uruchomiono w 2017 roku i jego realizacja jest kontynuowana i będzie kontynuowana przez kolejne lata dążąc do ciągłego ograniczania niekorzystnego oddziaływania na środowisko i klimat. W Hucie Miedzi „Głogów” oraz w Hucie Miedzi „Legnica” powyższy program realizowany był i jest przez budowę nowych oraz dostosowanie istniejących instalacji technologicznych, a dokładnie hermetyzowania układów oraz zabudowę nowych instalacji odpylających. Celem Programu jest ograniczenie emisji pyłowo-gazowej w tym pierwiastków metalicznych.
Główne zadania inwestycyjne realizowane w KGHM Polska Miedź S.A. inwestycji w zakresie działań dostosowawczych instalacji do wymogów konkluzji BAT dla przemysłu metali nieżelaznych
| HML: Modernizacja układu odpylania filtra workowego i filtrów kasetowych na Piecach Szybowych |
| 2-gi stopnień odpylania mokrego na instalacji suszarń PW w celu obniżenia emisji pierwiastków do poziomu określonych w konkluzji BAT |
| Zaprojektowanie i wykonanie instalacji do usuwania arsenu z gazów znad maszyn odlewniczych anod,Budowa instalacji do odsiarczania i odpylania gazów poprocesowych z granulacji,Instalacja do usuwania arsenu i rtęci z gazów przed instalacją Solinox, |
| HMG: budowa instalacji do usuwania pyłów z gazów z odciągów ze spustu żużla i miedzi |
| Budowa instalacji do usuwania pyłów z gazów z konwertorowych |
| Zabudowa instalacji do redukcji emisji zanieczyszczeń do powietrza z gazami procesowymi pieców Dörschla |
| Zabudowa Hal magazynowych i przygotowania wsadu w celu ograniczenia pylenia z operacji przygotowania wsadu |
Poziom nakładów inwestycyjnych na Program BATAs wyniósł około 350 mln PLN. W wyniku realizacji programu BATAs sukcesywnie zmniejsza się emisja arsenu do powietrza z produkcji hutniczej KGHM Polska Miedź S.A. Wskaźnik emisji arsenu z produkcji hutniczej zmniejszył się bowiem w roku 2022 o 77% w porównaniu do roku 2018.
Z uwagi na to, że większość inwestycji związanych obniżeniem emisji niedawno się zakończyła, a część będzie jeszcze trwała, efekt ekologiczny z nimi związany będzie zauważalny dopiero w kolejnych latach.
W odpowiedzi na pytanie: Czy planowane są badania przesiewowe mieszkańców Legnicy?
Informujemy, że w oparciu o wnioski z badań mieszkańców Głogowa i grupy porównawczej 200 osób – mieszkańców Łodzi, takich badań nie zamierzamy przeprowadzać. W przeprowadzonych badaniach odnotowano jednakowy % przekroczeń wartości referencyjnych dla populacji Głogowa oraz Łodzi. Analiza specjacyjna potwierdziła, iż większość puli arsenu całkowitego stanowi arsen organiczny, czyli pochodzący ze źródeł innych niż procesy przemysłowe. Głównym źródłem arsenu organicznego w organizmie są spożywane produkty: ryż, produkty ryżowe, inne produkty zbożowe, ryby i owoce morza.
Departament Komunikacji
KGHM Polska Miedź S.A.
