Udostępnij

Kraków idzie w ślady Warszawy. Radni proponują antysmogowe chodniki

21.05.2019

Po warszawskim eksperymencie z antysmogowym chodnikiem, Kraków postanowił pójść w ślady stolicy. Radny Aleksander Miszalski zaproponował, by nawierzchnia pochłaniająca zanieczyszczenia pojawiła się przy najbardziej ruchliwych ulicach w mieście.

Przypomnę: w Warszawie chodnik „antysmogowy” pojawił się przy Rondzie Daszyńskiego. Położyła go firma Skanska w porozumieniu z ratuszem. Według testów, które zostały tam przeprowadzone, chodnik redukuje tlenki azotu, czyli główny składnik smogu pochodzącego z transportu.

„Średni poziom redukcji szkodliwych tlenków w warunkach laboratoryjnych dochodził do 70 proc. Na tej podstawie podjęto decyzję o rozpoczęciu testów w przestrzeni miejskiej, gdzie uśrednione pomiary wskazywały ok. 30 proc. redukcji. Do wykonania próbnego odcinka wykorzystano płyty fotokatalityczne i tradycyjne. Redukcję badano dobowo, na różnych wysokościach, przez kilka miesięcy. Największy poziom redukcji zaobserwowano na poziomie ok. 50 cm od powierzchni terenu, ale działanie betonu jest również znaczne na większej wysokości.” – informuje Karolina Gałecka, rzeczniczka prasowa stołecznego magistratu. Działanie chodnika było sprawdzane przez ekspertów z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, z Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej oraz z Instytutu Geofizyki PAN.

Warszawa postanowiła zainwestować w nawierzchnię i położyć ją przy kolejnych trasach. Na razie rozstrzygnięto przetarg na pięć ulic, ale z czasem ma być ich coraz więcej. W sumie w stolicy planuje się położyć kilkadziesiąt tysięcy metrów kwadratowych nawierzchni pochłaniającej smog. Podobno również PKP chce wykorzystać tę technologię na wybranych peronach.

Pomysłem zainteresowali się krakowscy radni Koalicji Obywatelskiej (PO i .Nowoczesna). „Już niedługo w Krakowie zacznie obowiązywać zakaz palenia węglem i paliwami stałymi stąd głównymi czynnikami powstawania smogu będą zanieczyszczenia komunikacyjne oraz napływ zanieczyszczeń spoza Krakowa. Uchwała wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym dalszej walki ze smogiem” – czytamy w interpelacji.

Proponują, żeby beton antysmogowy stosować podczas standardowych wymian nawierzchni, przy budowie nowych ścieżek, a także przy najbardziej ruchliwych ulicach – na przykład przy Alejach Trzech Wieszczów.

Ile to miałoby kosztować? Na razie nie wiadomo. Pomysłodawca tego projektu, radny Aleksander Miszalski, powołuje się na informacje podawane przez warszawski urząd miasta. Według nich, chodnik antysmogowy jest o 15 procent droższy niż klasyczny. Rzeczniczka stołecznego ratusza podaje z kolei, że cena za metr kwadratowy takiej nawierzchni to 108 zł.

-„Antysmogowy chodnik” odwraca uwagę od prawdziwych, skutecznych metod zmniejszania emisji zanieczyszczeń generowanych przez motoryzację. Metod, które wymagają zmniejszenia ilości aut na warszawskich ulicach. Przykro mi, ale inaczej powietrze raczej czystsze nie będzie. Nie da się mieć ciastka i zjeść ciastka – pisał w swoim tekście dla SmogLabu Jakub Jędrak po ogłoszeniu wyników warszawskiego pilotażu.

Podobne zastrzeżenia pojawiają się w kontekście budowy chodników antysmogowych w Krakowie.

-To nie jest tak, że zrobimy chodnik antysmogowy i nie będziemy podejmować kolejnych działań – komentuje Miszalski. – Chodnik będzie tylko dodatkiem, ale nie zastąpi inwestowania w komunikację miejską, rowery czy stopniowe ograniczanie ruchu w centrum. Ale żeby ograniczyć ruch, trzeba dużego nakładu i sporo lat pracy – nową nawierzchnię możemy mieć już teraz. Nikt nie mówi – albo chodniki albo cała reszta. Trzeba działać wielotorowo – dodaje.

Jak działa taki chodnik?

 – Beton swoje „antysmogowe” właściwości zawdzięcza fotokatalizie, stąd też nazywamy go betonem fotokatalitycznym. Zawiera cement z nanocząsteczkami dwutlenku tytanu. Jest to półprzewodnik, który pod wpływem promieni UV neutralizuje tlenki azotu do związków przyjaznych dla środowiska. Następnie związki te są usuwane z powierzchni betonu razem z opadami atmosferycznymi – tłumaczyła dr inż. Wioletta Jackiewicz-Rek z Politechniki Warszawskiejw rozmowie ze SmogLabem.

Podobną nawierzchnię stosuje się od lat np. we Włoszech.

– Wierzę, że Warszawa nie decydowałaby się na takie rozwiązanie tylko dla PR-u. Poza tym badania nad skutecznością nawierzchni antysmogowej prowadzili naukowcy z trzech uczelni i wykazali, że to naprawdę działa – zaznacza Miszalski.

Radny dodaje, że zwrócił się do warszawskiego ratusza o sprawozdanie z badań, jednak na razie go nie dostał. Ja również poprosiłam o ten raport. I również go nie dostałam.

W Krakowie, jeśli projekt zostanie przyjęty, chodniki miałyby powstawać w latach 2020-2023. Głosowanie zaplanowano na najbliższą sesję Rady Miasta, 22 maja.

Zdjęcie: Michal.H/Shutterstock

 

Autor

Katarzyna Kojzar

Pisze o klimacie, środowisku, a czasami – dla odmiany – o kulturze. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Szkoły Reportażu. Jej teksty ukazują się też m.in. w OKO.press i Wirtualnej Polsce.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.