Udostępnij

Sądny dzień dla lasów i rzek w UE. “Sprawdzian wiarygodności nowej większości w Sejmie”

28.11.2023

W środę Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI) Parlamentu Europejskiego zadecyduje o przyszłości kluczowego rozporządzenia dla ochrony zasobów przyrodniczych w UE (Nature Restoration Law). Rozstrzygające mogą okazać się głosy polskich europosłów i europosłanek, których partie tworzyć będą niebawem większość sejmową w naszym kraju. Organizacje ekologiczne wskazują, że zapisy umowy koalicyjnej w wielu punktach są spójne z propozycją unijnego prawa.

***

[AKTUALIZACJA TEKSTU 29.11.2023] W głosowaniu 29 listopada 2023 roku Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI) poparła projekt Nature Restoration Law. Następnym etapem będzie głosowanie w Parlamencie Europejskim.

***

Na poziomie unijnym ważą się losy Rozporządzenia w sprawie odbudowy zasobów przyrodniczych (zwanego Nature Restoration Law). Zaproponowane przepisy mają stanowić odpowiedź na otaczający nas kryzys środowiskowy, w tym zanik bioróżnorodności. Prace legislacyjne trwają już półtora roku. Brały w nich udział wszystkie kraje członkowskie oraz instytucje europejskie. Teraz przed nami dwa ostatnie głosowania. 

Najpierw, w środę 29 listopada, czeka nas głosowanie w komisji Parlamentu Europejskiego zajmującej się ochroną środowiska. Mowa konkretnie o Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (ENVI). Następnie wynik tego głosowania  będzie musiał zostać zatwierdzony przez Parlament Europejski. Jeżeli rozporządzenie nie uzyska poparcia w którymkolwiek z tych głosowań, przepadnie. Organizacje ekologiczne zwracają uwagę na rolę polskich partii politycznych, w tym należących do nich europosłanek i europosłów. 

“Burzliwy proces legislacyjny”. Projekt osłabiony, jednak wciąż dający nadzieję na konkretne działania

Obecnie stan 81 proc. chronionych siedlisk przyrodniczych w UE ocenia się jako niezadowalający lub zły. W Polsce tylko 20 proc. siedlisk jest w dobrym stanie — podają organizacje ekologiczne, które apelują o poparcie nowego prawa. W procedowanym projekcie rozporządzenia zaproponowano szerokie działania w celu odbudowy zasobów przyrody. Do 2030 roku objąć miałyby one łącznie co najmniej 20 proc. obszarów morskich i lądowych Unii Europejskiej. Do 2050 roku natomiast wszystkie ekosystemy wymagające odbudowy. Przewidziane działania mają dotyczyć m.in. lasów, rzek, mórz, mokradeł, terenów rolniczych oraz miast. 

– Nature Restoration Law w założeniu miało powstrzymać kryzys różnorodności biologicznej w Europie. I pomóc osłonić europejskie społeczeństwa przed tragicznymi konsekwencjami zmian klimatu – komentuje Marta Klimkiewicz, doradczyni ds. nauki i polityk, Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi.

 – Po niezwykle burzliwym procesie legislacyjnym, w którym reprezentanci naszego kraju w Parlamencie i Radzie UE brali czynny i nie zawsze konstruktywny udział, otrzymaliśmy tekst osłabiony. Wciąż jednak daje on podstawę do konkretnych działań. Dzięki nim mamy szansę na odbudowę przyrody i ochronę jakości życia na naszym kontynencie. Głosowanie przeciwko aktualnemu, kompromisowemu brzmieniu rozporządzenia byłoby zwyczajnie nieodpowiedzialne – uważa Klimkiewicz. 

Nature Restoration Law. “Sprawdzian wiarygodności nowej większości w polskim parlamencie”

Łącznie we wspomnianej Komisji ENVI zasiada 10 polityczek i polityków z Polski, reprezentujących różne partie polityczne. Każdy głos może zaważyć na wyniku środowego głosowania. Organizacje ekologiczne apelują szczególnie do osób wywodzących się z partii tworzących nową większość w polskim Sejmie. A to ze względu na podejście do kwestii środowiskowych, zawarte w przedstawionej niedawno umowie koalicyjnej.

– Głosowanie nad Nature Restoration Law to pierwszy sprawdzian wiarygodności nowej większości w Polskim parlamencie w kwestiach dotyczących ochrony przyrody – ocenia Augustyn Mikos, Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot. – Ugrupowania, które już niedługo będą tworzyć nowy rząd, w umowie koalicyjnej  zadeklarowały bardzo korzystne dla polskiej przyrody działania, w tym wyłączenie 20 proc. lasów z wycinek, renaturyzację rzek czy odnowę bagien i torfowisk. Deklaracje te są spójne z zapisami Nature Restoration Law. Liczymy, że reprezentanci tych samych partii zasiadający w ławach Parlamentu Europejskiego wezmą te obietnice na poważnie. I zagłosują za poprawą kondycji przyrody nie tylko w Polsce, ale całej Unii Europejskiej — podkreśla Mikos.

“Bez inwestycji w zasoby przyrody rozwój gospodarczy będzie utrudniony lub wręcz niemożliwy”

Wspomniane organizacje ekologiczne tworzą Koalicję 10%. Wspólnie apelują do posłanek i posłów wszystkich polskich partii w PE, jak i polskiego rządu, o zdecydowane poparcie prawa o odbudowie zasobów przyrodniczych. – Dziś stoimy ramię w ramię: szereg organizacji pozarządowych zarówno pracujących w Polsce, jak i reprezentujących obywateli i obywatelki innych państw Unii Europejskiej. Mamy bowiem świadomość, że ustanowienie zapisów Nature Restoration Law jest konieczne, by móc sprostać wyzwaniom związanym z utratą różnorodności biologicznej. I zmianami klimatu, które dotykają nas wszystkich. Ważny jest każdy krok przybliżający nas do zapewnienia bezpieczniejszej przyszłości – komentuje Justyna Choroś, liderka zespołu zmian systemowych i rzecznictwa, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków.

– Bez inwestycji w zasoby przyrody rozwój gospodarczy będzie utrudniony lub wręcz niemożliwy. Trudno wyobrazić sobie produkcję żywności bez podstawowych zasobów potrzebnych dla rolnictwa: gleby, wody, zapylaczy i szerzej: różnorodności biologicznej. Odbudowa przyrody to jedna z najlepszych inwestycji. Korzyści z niej płynące znacząco przewyższają koszty – ocenia Dariusz Gatkowski, doradca Zarządu ds. różnorodności biologicznej, Fundacja WWF Polska.

Organizacje zrzeszone w Koalicji 10%: Centrum Ochrony Mokradeł, Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, Fundacja Dzika Polska, Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze, Fundacja WWF Polska, Greenmind, Lasy i Obywatele, Klub Przyrodników, Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra” oraz Pracownia na rzecz Wszystkich Istot.

_

Zdjęcie: astudio / Shutterstock.com

Autor

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.