Radni klubu Prawo i Sprawiedliwość chcieli demontażu niepołomickiej uchwały antysmogowej. To pokłosie zmian, które wprowadzono w uchwale dla całego województwa Małopolskiego. Dla takiego pomysłu nie zebrano większości w radzie miasta, jednak przyjęto inny pomysł.
Niepołomice, razem z siedmioma małopolskimi gminami przyjęły w 2021 r. lokalne uchwały antysmogowe. Przepisy te wprowadzały bardziej ambitne cele niż generalna uchwała dla całej Małopolski. Chodziło o to, aby od początku 2022 r. nie można było instalować nowych kotłów węglowych. Do tego wprowadzono ograniczenia dla spalania biomasy niskiej jakości. Ponadto podtrzymano nakaz wymiany kotłów pozaklasowych do końca 2022 r., a kotłów klas 3 i 4 do końca 2026 r.
W międzyczasie, po wielkiej awanturze i w niejasnych okolicznościach formalno-prawnych, sejmik województwa zmienił kluczowe daty w uchwale dla Małopolski. Kopciuchy mogą pracować aż do kwietnia 2024 r., choć opozycja próbuje te przepisy zaskarżyć. Efektem demontażu uchwały dla Małopolski jest ruch lokalnych działaczy PiS w Niepołomicach.
– Składamy taki wniosek, po to, aby to ujednolicić. To nie jest tak, że jesteśmy za tym, żeby można było palić śmieciami. Patrząc na to co się dzieje na rynku paliw, biorąc pod uwagę kryzys energetyczny, wydaje nam się, że ujednolicenie byłoby bardzo logiczne – przekonywała Anna Front, radna PiS. Razem z nią pod projektem uchwały podpisało się 6 innych radnych.
Czytaj także: Sejmik bierze na siebie odpowiedzialność za zgony w sezonie smogowym. Kopciuchy zostają do maja 2024
Radny: „Nie da się przehandlować zdrowia za pieniądze”
– Nie widzę korzyści, które miałyby płynąc z wydłużania czasu eksploatacji kopciuchów. Minusów widać za to sporo. Jeżeli pozwolimy dalej palić w kopciuchach, najbardziej emisyjnych źródłach energii, czyli takich, które wpływają na nasze zdrowie, to ludzie będą z nich korzystać. Będą wrzucać do nich cokolwiek, tak jak prezes Kaczyński powiedział. Nie będzie im żal tych pieców, bo ewentualnie nie zepsują drogiej instalacji tylko kopciucha. Do tej pory mówiliśmy o tym, że należy wymieniać piece na alternatywne źródła energii i sporo ludzi to zrobiło. Teraz oni będą się czuli oszukani – mówi w rozmowie ze SmogLabem Paweł Lasek, radny Niepołomic z większościowego klubu Razem dla Miasta i Gminy Niepołomice.
Lasek podkreśla, że z kryzysu energetycznego, na który powołują się inicjatorzy, wynika że lepiej kopciuchy wymienić. – Bo węgla nie ma, a jak jest to jest niewystarczająca ilość. Te ilości są reglamentowane, trzeba to transportować, a to jest drogie – mówi nam Lasek, który dodaje, że zdrowie nie ma swojej ceny. – Uważam, że nie da się przehandlować zdrowia ani za pieniądze, ani za jakieś poparcie polityczne. Przegłosowaliśmy w 2021 roku, że mamy ambitne cele i teraz mamy się z tego wycofywać? Jakakolwiek zmiana powinna być ponadto konsultowana z mieszkańcami. To była przecież odpowiedź na potrzeby i wolę mieszkańców – podkreśla radny.
Jak będzie wyglądało głosowanie? – Nie ma dyscypliny u nas jeśli chodzi o głosowania. Ja będę przekonywał aby głosować przeciwko zmianom – zapewniał przed głosowaniem Paweł Lasek.
Młodzieżowa Rada Niepołomic: jesteśmy na nie!
Zmiana uchwały antysmogowej dla Małopolski nie skutkuje koniecznością zmiany uchwał lokalnych. Wręcz przeciwnie – zaznacza w rozmowie z redakcją Miłosz Jakubowski, radca prawny z Fundacji Frank Bold.
– Założenie lokalnych przepisów było takie, że mają być bardziej rygorystyczne i zapewniać lepszą ochronę powietrza. Zgodnie z ustawą Prawo Ochrony Środowiska, uchwała antysmogowa jest podejmowana w celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na zdrowie ludzi lub na środowisko. Ten przepis ma zastosowanie także do zmiany uchwały. Złagodzenie przepisów uchwały antysmogowej w sytuacji, gdy nadal znacząco przekraczane są normy zanieczyszczeń, będzie sprzeczne z tym celem, a zatem niezgodne z ustawą. Taka zmiana uniemożliwi także osiągnięcie celów określonych w Programie Ochrony Powietrza dla Małopolski w przewidzianym tam terminie – przypomina Jakubowski.
Co ciekawe w sprawie wypowiedziała się także Młodzieżowa Rada Miejska Niepołomic. – Zapoznaliśmy się z argumentami zwolenników i przeciwników zmian w lokalnej uchwale antysmogowej. Następnie podjęliśmy uchwałę w tej sprawie. Jednogłośnie uznaliśmy, że negatywnie opiniujemy zmianę lokalnej uchwały antysmogowej – wskazują młodzieżowi radni. Działacze dodają: – Dzieci i młodzież należą do grupy szczególnie narażonej na trujące działanie smogu. Wydłużenie terminu na wymianę tzw. kopciuchów oznacza przyzwolenie na użytkowanie wysoce szkodliwych urządzeń. Można w nich spalać nie tylko węgiel niskiej jakości, ale również stare meble czy śmieci.
Niepołomice: 68 proc. mieszkańców widzi problem trującego powietrza
Zdziwienia ruchem radnych PiS nie kryje także Paweł Pawłowski z Fundacji Lepsze Niepołomice. Pawłowski przypomina, że podczas badań ankietowych poprzedzających aktualizację Strategii Rozwoju Miasta i Gminy Niepołomice 68 proc. mieszkańców wskazało, że najistotniejszym problemem w gminie jest zanieczyszczone powietrze.
– W konsekwencji w 2021 r. radni podjęli lokalną uchwałę antysmogową. Dzięki temu Niepołomice są jedną z 7 gmin, których nie dotyczy wprowadzone przez sejmik województwa wydłużenie terminu na wymianę kopciuchów. Dziwi mnie, że grupa radnych zamiast próbować na przykład wprowadzić gminny program osłonowy, woli doprowadzić do sytuacji, że przez kolejne 2 lata wszyscy będziemy się truli smogiem z kopciuchów – mówi nam Pawłowski z „Lepszych Niepołomic”.
O komentarz poprosiliśmy Michała Hebdę, zastępcę burmistrza Miasta i Gminy Niepołomice ds. społecznych. – Pan burmistrz zostawia wolność radnym, nie wyraża stanowiska. Mamy przed sobą spotkanie z radnymi i będziemy o tym rozmawiać. Nawet jeśli uchwała zostanie przegłosowana, to jest to wyłącznie rezolucja, a urząd marszałkowski będzie musiał przeprowadzić konsultacje. Dla nas najważniejsze jest zdanie mieszkańców. Zachęcamy do wymiany pieców i dużo pracy już w tym zakresie wykonaliśmy. Robimy swoją robotę, ekodoradcy pracują, aby pieców było jak najwięcej wymienianych. Mamy na te działania pieniądze. Pokazujemy korzyści – czyste powietrze, koszty. Drożej jest dzisiaj palić węglem – przypomina Michał Hebda w rozmowie ze SmogLabem.
Propozycja PiS do kosza, przyjęto alternatywną
Obrady Rady odbyły się we środę 9 listopada 2022 r. Podczas głosowania odrzucono propozycję przygotowaną przez PiS. Kontrpropozycję przygotował za to większościowy klub radnych „Razem dla Miasta i Gminy Niepołomice”. Zakłada ona wydłużenie czasu na wymianę kopciucha o cztery miesiące – do końca kwietnia 2023 r. Taką rezolucję przyjęto stosunkiem głosów 13 za, 3 przeciw i 5 wstrzymujących.
Co oznacza głosowanie dla mieszkańców? – Na chwilę obecną nie zmienia to nic w obecnych przepisach obowiązywania uchwały antysmogowej dla gminy Niepołomice. Wciąż wymaganym terminem wymiany pieców poniżej 3 klasy jest 1 stycznia 2023 r. Dopiero podjęcie uchwały przez Sejmik Województwa Małopolskiego wywoła zmiany prawne – przekonuje niepołomicki ratusz. Zgodnie z prawem Sejmik powinien teraz przeprowadzić konsultacje społeczne, a następnie przegłosować stosowne zapisy. Dopiero wtedy zapis o czterech dodatkowych miesiącach wejdzie w życie.
- Zmiana terminu na wymianę kopciuchów nie jest dla mieszkańców gminy dobrym rozwiązaniem. Jednak cieszę się, że wydłużenie jest tylko o 4 miesiące – komentuje Paweł Pawłowski z „Lepszych Niepołomic”
Jeżeli termin na wymianę kotłów zostanie wydłużony do kwietnia 2024 to wciąż Niepołomice będą posiadały bardziej ambitne przepisy względem reszty województwa.
- Czytaj także: Niepołomice mają nadzieję na lepsze powietrze
–
Zdjęcie tytułowe: Krzysztof Tabor/Shutterstock