Międzynarodowy zespół badaczy przyjrzał się technikom, jakie różne grupy szympansów wykorzystują do zdobywania termitów. W omówieniu wyników, opublikowanym na łamach „Nature Human Behaviour”, naukowcy mówią o swojego rodzaju różnorodności kulturowej wśród szympansów.
Przed 60 laty po raz pierwszy udokumentowano, że szympansy używają prostych narzędzi do zdobywania pożywiania, czyli, w ich przypadku – termitów. Udowodniono tym samym, że (podobnie jak ludzie) uczą się one, jak te narzędzia pozyskiwać i w jaki sposób ich używać. Choć mówimy o instrumentach bardzo prostych, na przykład gałązkach wykorzystywanych do wyciągania owadów z gniazda, był to pewien przełom w myśleniu o wyjątkowości gatunku ludzkiego. Przynajmniej wśród przyrodników.
Najnowsze badania, prowadzone przez badaczy z Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, pokazują coś jeszcze: okazuje się, że szympansy żyjące w różnych regionach świata charakteryzują się odmiennymi technikami połowu termitów z kopca.
Zaskakująca różnorodność
„Różnorodność technik połowu termitów wśród szympansów była dla mnie ogromną niespodzianką. Każda społeczność ma nie tylko wyjątkowy sposób łowienia, ale także różne elementy, które składają się na swoistą etykietę związaną z połowami” – wyjaśnia Christophe Boesch, współautor badania. „Szympansy z Parku Narodowego Wonga Wongue w Gabonie zwykle kładą się na boku, by poławiać termity, podczas gdy szympansy z Korup w Kamerunie opierają się na łokciach. Natomiast te z Goualougo w Republice Konga siedzą podczas połowów” – wyjaśnia badacz.
Ammie Kalan, współautorka badań, zwraca uwagę, że obserwowane różnice nie wynikają z warunków środowiskowych. Społeczności szympansów żyją zwykle w podobnych siedliskach, z dostępem do tych samych zasobów, dlatego zróżnicowania technik połowów w większości przypadków nie można wytłumaczyć różnicami ekologicznymi.
Zdaniem Kalan potwierdza to pogląd, że szympansy są w stanie naśladować podzielane w grupie, czyli przekazywane między sobą techniki. To oznacza, że mają swoje własne, opracowane metody, a nie – jak sądzą niektórzy – za każdym razem odkrywają je na nowo.
Zachowania grupowe
Autorzy badania porównują zaobserwowane różnice do sposobów posługiwania się sztućcami przez ludzi podczas jedzenia.
„Na przykład w Tajlandii i Japonii pałeczki mają nie tylko inny kształt, ale różny jest także sposób ich trzymania. Bardzo podobnie jest w przypadku szympansów: w La Belgique w Kamerunie szympansy kształtują swoje narzędzia, rozdzierając włókna, by uzyskać długi pędzel. Następnie jedzą, opierając pokryty termitami patyk na nadgarstku drugiej ręki. W innym miejscu w Kamerunie, zwanym Korup, szympansy natomiast wcale nie robią pędzla” – wyjaśnia Boesch.
_
Z pełnymi wynikami badań na temat szympansów można zapoznać się tutaj.
Zdjęcie: Shutterstock/Ari Wid
