Udostępnij

Park zamiast barek z węglem. Mieszkańcy walczą o niezwykły teren

11.09.2025

Rząd porzucił pomysł na budowę tzw. Kanału Ulgi w Krakowie, który miał służyć do spławiania barek z węglem po Wiśle. Teraz mieszkańcy walczą, aby na zielonej rezerwie terenowej powstał nowy park. Uwagę na sprawę zwrócili za pomocą konkursu naśladowania ptaków. Nie jest to przypadkowy pomysł – na tym terenie żyje bowiem ponad 70 różnych gatunków tych zwierząt.

Mowa o obszarze, który położony jest niemal w centrum Krakowa – zachował swój naturalny charakter dzięki temu, że przez lata zarezerwowany był pod inwestycję, która najprawdopodobniej nie dojdzie do skutku. Dziś to siedlisko co najmniej 73 gatunków ptaków (w tym 63 pod ścisłą ochroną i 4 z nich wymagających czynnej ochrony), a także płazów, gadów i ssaków, takich jak bóbr czy borsuk.

Kilka lat temu Dominika Wilczyńska i Barbara Nawrocka, architektki z MiastoPracowni zaprojektowały nawet wstępną koncepcją tego terenu. „Miasto Kraków od ponad wieku utrzymuje rezerwę terenu w postaci pasa ciągnącego się od Skałek Twardowskiego, aż po ujście Wilgi. Jest to pozostałość po jednym z licznie tworzonych ówcześnie projektów inżynierii wodnej, nigdy niezrealizowanym Kanale Krakowskim” – pisały w 2020 roku.

Koncepcja parku w śladzie Kanału Ulgi (kolor ciemnozielony) – autorzy: Dominika Wilczyńska i Barbara Nawrocka, miastopracownia sp. z o.o.

Teraz sprawa wróciła za sprawą z jednej strony porzucenia planów na budowę kanału, a z drugiej strony ze względu na procedowanie dokumentu nazwanego Planem Ogólnym. Ma on być nową biblią planowania rozwoju miast, a Kraków właśnie pracuje nad jego koncepcją. Mieszkańcy postulują do radnych i prezydenta, aby w ramach Planu cały teren niedoszłego kanału stał się parkiem.

Konkurs naśladowania ptaków. Tak walczą o wielki park w Krakowie

Choć Ministerstwo Infrastruktury zrezygnowało z budowy Kanału Krakowskiego, przyszłość tego obszaru wciąż jest niepewna. Prace nad Planem Ogólnym i Strategią Rozwoju Gminy mogą otworzyć drogę do jego zabudowy. Tymczasem Wody Polskie już poparły ideę pozostawienia terenu zielonym, wskazując, że przestrzeń ta powinna służyć mieszkańcom i sprzyjać wypoczynkowi na świeżym powietrzu.

Aby zwrócić uwagę polityków i opinii publicznej na cenny teren mieszkańcy zorganizowali konkurs naśladowania ptaków. „Ćwierkać każdy może” było jednak czymś więcej niż artystyczną zabawą. – Wydarzenie miało na celu nagłośnienie Obywatelskiej Inicjatywy Uchwałodawczej dotyczącej zabezpieczenia siedlisk gatunków chronionych oraz utworzenia Parku „Ptasi Raj” na terenach zielonych wzdłuż planowanego niegdyś Kanału Krakowskiego i przy Bagrach Ludwinowskich. Park miałby postać na wszystkich zielonych działkach po rezerwie pod Kanał Krakowski oraz Bagrów Ludwinowskich. Najprawdopodobniej uchwała trafi pod obrady 8 października i to radne i radni miejscy zdecydują co dalej – informują organizatorzy.

Konkurs na rzecz powstania parku „Ptasi Raj” w Krakowie. Fot. Joanna Urbaniec

– Ten konkurs był formą mobilizacji – pokazaliśmy, że mieszkańcy potrafią nie tylko ćwierkać, ale też działać wspólnie w obronie tego, co najcenniejsze. My mieszkańcy wykonaliśmy swoją “robotę”. Napisaliśmy projekt uchwały, zebraliśmy głosy i wyćwierkaliśmy “Niech powstanie park Ptasi Raj! Teraz czas na radnych! – mówi Paulina Poniewska, organizatorka konkursu, który zgromadził ponad setkę obserwatorów.

Już w październiku sprawą zajmą się radni. – To będzie pierwszy krok do ochrony tego terenu. Kropką nad i będą odpowiednie zapisy w Strategii Gminy i Planie Ogólnym. Najważniejsze jest, aby wszystkie tereny zielone weszły w skład nowego parku – mówi Poniewska zapytana przez SmogLab.

Władze miasta w wypowiedziach medialnych zapowiadają wsparcie mieszkańców w walce o zachowanie terenu zielonego i utworzenie parku.

Autor

SmogLab

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Zastępczyni redaktora naczelnego SmogLabu. Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Z portalem związana od 2021 roku. Wcześniej redaktorka Odpowiedzialnego Inwestora. Pisze głownie o zdrowiu, żywności, lasach, gospodarce odpadami i zielonych inwestycjach.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Współzałożyciel SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.