Udostępnij

Kraków planuje adaptację do zmian klimatu: brakuje zieleni, a szkoły i urzędy mogą być zasilane słońcem

05.12.2018

Krakowski urząd przygotował piękny dokument, który jest w miarę szczery i zapowiada spore wydatki – podana suma to osiem miliardów złotych. Dokument był podobno szeroko konsultowany, co najpewniej odnosi się do tego, że wisiał na BIP, bo ja na przykład dowiedziałem się o nim przez przypadek. Nie zmienia to jednak tego, że „Plan adaptacji Miasta Krakowa do zmian klimatu” jest lekturą, z której da się wyciągnąć interesujące wnioski. I to „do zastosowania”.

Wszystko dlatego, że zawarto w nim szereg istotnych informacji.

Jedną jest na przykład to, ile warte są reklamy wyświetlane w autobusach i tramwajach, w których przekonuje się, iż zieleń pokrywa w zasadzie całe miasto Kraków. W oficjalnym miejskim dokumencie czytamy bowiem, że parki pokrywają 1 proc. (sic!) powierzchni miasta, lasy 4,3 proc., co jest „jednym z najniższych wskaźników w Polsce”, a tereny zieleni w mieście to zaledwie 11 proc., czyli – cytuję – ilość niewystarczająca i o połowę mniejsza niż w Poznaniu i Warszawie.

Zagrożenia

Do innych istotnych informacji należy wyliczona lista zagrożeń, które dla miasta niesie zmiana klimatu. Są to na przykład powodzie („awaria wałów powodziowych grozi zalaniem 25 proc. obszaru miasta”), nawałnice, zanieczyszczenia powietrza oraz fale upałów, które osobom starszym i chorym grożą nie tylko złym samopoczuciem, ale w niektórych przypadkach nawet zgonem. [Cyt.: „Obniżenie wydolności fizycznej człowieka może być na tyle duże, że nawet lekka praca stanowi znaczne obciążenie fizyczne i psychiczne negatywnie wpływając na zdrowie. W przypadku szczególnie uciążliwych i długotrwałych fal upałów, czy epizodów wysokich stężeń zanieczyszczeń powietrza należy spodziewać się również zwiększonego obciążenia placówek służby zdrowia i opieki społecznej.” i „Częstsze występowanie niekorzystnych zjawisk będzie prowadziło do zwiększenia liczby zgonów, nasilenia się objawów chorobowych niewydolności krążeniowo-oddechowej, występowania stresu termicznego i zaburzeń gospodarki cieplnej organizmu.”]

Fale upałów wiążą się – zwrócono uwagę – z występowaniem zjawiska miejskich wysp ciepła, o powstawanie których dba się ostatnio bardzo [„Wyspy ciepła: 30 stopni w cieniu, 44 na betonie, 53 w zamkniętym aucie„]. Przystosowanie się do fal upałów zyskało wysoki priorytet, a wśród rozwiązań wskazano np. zazielenianie dachów i fasad oraz „rozszczelnianie terenów utwardzonych, czyli  – mówiąc wprost – kruszenie betonu.

Szanse

Jednak zagrożenia to nie wszystko, bo wymieniono też szanse. Wśród nich między innymi: krótszy sezon grzewczy, dłuższy sezon turystyczny i rowerowy. Ta ostatnia jest warta brania pod uwagę, kiedy planuje się rozwój miejskiego transportu.

Oprócz tego pojawiła się tam jednak pewna rzecz, która szczególnie zwróciła moją uwagę. „Ogromną szansą jest rozwój fotowoltaiki w związku z coraz większą liczbą dni słonecznych”, napisali autorzy opracowania. Co jest po prostu zwróceniem uwagi, że inwestycje w elektrownie słoneczne, które już dzisiaj są opłacalne, będą coraz bardziej opłacalne. I można to rozwinąć w zalecenie, by szkoły, urzędy oraz inne należące do gminy budynki, a także tabor komunikacji miejskiej przestawiać na nowe źródła energii. Ta ze słońca jest nie tylko czysta, ale też coraz tańsza i pozwala choć częściowo uniezależnić się od zmian na rynku cen energii, które w długim terminie będą prawdopodobnie rosnąć. Wiele wskazuje bowiem na to, że coraz droższy będzie prąd z węgla. Najpiękniejsze w jej wykorzystaniu byłoby jednak nie to, że zaoszczędzimy. Nawet kiedy weźmie się pod uwagę, że w Krakowie mieć złotówkę i nie mieć złotówki to dwa złote. Najpiękniejsze w niej jest to, że im szybciej zabierzemy się za montaż elektrowni na gminnych dachach, tym mniej będzie zagrożeń.

Z której strony nie patrzeć – będziemy do przodu.

Pozostaje więc tylko pytanie, dlaczego tego nie robimy?

Fot. Flickr/h080

Autor

Tomasz Borejza

Dziennikarz naukowy. Członek European Federation For Science Journalism. Publikował w Tygodniku Przegląd, Przekroju, Onet.pl, Coolturze, a także w magazynach branżowych. Autor książki „Odwołać katastrofę”.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.