Udostępnij

Zbadali pożary w kominach. Dane nie zostawiają złudzeń

24.04.2023

Fundacja 360! kolejny raz zbadała przyczyny pożarów w polskich domach. W niektórych powiatach za co czwarte zdarzenie odpowiadają pożary sadzy w kominach.

Przyczyny pożarów sadzy w kominach są zazwyczaj te same. – Palenisko opalane węglem lub drewnem i zapchany przewód kominowy, w którym dochodzi do zapalenia się sadzy. Kominiarze i strażacy zgodnie podkreślają, że przed takim scenariuszem można się ustrzec. Wystarczy regularne czyszczenie komina, poddawanie przewodów kominowych corocznemu przeglądowi i stosowanie odpowiedniego paliwa. To niewielki wysiłek i koszt biorąc pod uwagę, jak tragiczne mogą okazać się skutki pożaru – przekonują przedstawiciele Fundacji odpowiedzialnej za badania.

Dbanie o przewód kominowy to nie tylko zalecenie, które może ratować życie. Taki obowiązek nakładają na nas przepisy. Ich łamanie naraża nas na mandat. – Raz do roku, w każdym budynku, powinna być przeprowadzona kontrola przewodów kominowych. Kominy powinny być czyszczone cztery razy do roku, jeżeli spalamy paliwa stałe. Gazowe dwa razy do roku, a raz do roku przewody wentylacyjne – przypominał na łamach SmogLabu mistrz kominiarski z Rybnika.

Wróćmy jednak do najnowszego raportu. Badania zostały przeprowadzone w 31 powiatach z pięciu województw. Objęły województwa: łódzkie, małopolskie, mazowieckie, podkarpackie i śląskie. Na obszarze objętym badaniem w ubiegłym roku doszło do 1202 pożarów sadzy w kominie. Jeśli spojrzymy w statystyki, to okazuje się, że znajdziemy powiaty, gdzie nawet co czwarta interwencja straży pożarnej dotyczy właśnie tego problemu. Nie można więc mówić, że jest to zjawisko marginalne – wyjaśnia Janusz Piechoczek z Fundacji 360!

W niektórych miejscach co czwarty pożar to płonąca sadza

Wśród badanych województw negatywnie wyróżnia się podkarpackie, gdzie niemal co piąty pożar to zapalenie się sadzy w kominie – 18,8%. W innych województwach jest nieco lepiej: małopolskie – 9,5%, mazowieckie – 7,3%, śląskie – 7,8%, łódzkie – 5,2%.

Jeszcze gorzej sytuacja wygląda, gdy przyglądniemy się poszczególnym powiatom. Tam znajdują się takie, w których ponad 25 proc. pożarów to właśnie płonące kominy. Tak było na przykład w powiecie myślenickim (26 proc.) czy w powiecie rzeszowskim (25 proc.). Skąd tak duża liczba pożarów sadzy?

 class=
Pożary w kominach – dane dotyczące województwa podkarpackiego. Dane: Fundacja 360!

– Przywykliśmy do tego, że właściciele kopciuchów lekceważą zasady współżycia społecznego, zatruwając swoje otoczenie przez całą zimę. Okazuje się, że w tej grupie powszechne jest także ignorowanie przepisów. W przypadku palenisk opalanych węglem lub drewnem czyszczenie przewodów kominowych powinno odbywać się raz na trzy miesiące. Niewywiązywanie się tego obowiązku skutkuje eksplozją pożarów w sezonie grzewczym. To nieodpowiedzialne. Przecież takie osoby narażają siebie, swoje rodziny, sąsiadów i strażaków uczestniczących w akcjach gaśniczych. Nie wspomnę już o kosztach interwencji, które hojnie finansują podatnicy – mówi Zdzisław Kuczma z Rybnickiego Alarmu Smogowego.

 class=
Pożary w kominach – dane dotyczące województwa małopolskiego. Dane: Fundacja 360!

„Jeżeli to się nie zmieni, kominy będą płonąć co roku”

Janusz Piechoczek z Fundacji 360! przypomina, że przepisy w zakresie usuwania zanieczyszczeń z przewodów kominowych są tak skonstruowane, że w przypadku ich przestrzegania zapalenie się sadzy jest mało prawdopodobne. – Jeśli dochodzi do takiego zdarzenia, to istnieje podejrzenie, że właściciel lub zarządca budynku dopuścił się popełnienia wykroczenia. Tymczasem ani jedna z 1202 interwencji analizowanych przez Fundację 360! nie zakończyła się nałożeniem mandatu karnego lub skierowanie wniosku o ukaranie do sądu. – Jeśli to się nie zmieni i strażacy będą pobłażać sprawcom zaniedbań, możemy być pewni, że kominy będą płonąć każdego sezonu grzewczego – dodaje Piechoczek.

 class=
Pożary w kominach – dane dotyczące województwa śląskiego. Dane: Fundacja 360!

Wnioski raportu są alarmujące także w innym obszarze. Tylko jedna komenda Państwowej Straży Pożarnej (PSP) zawiadamiała powiatowy inspektorat nadzoru budowlanego o interwencjach wywołanych pożarem sadzy w kominie. – Należy uznać, że współpraca w tym zakresie między PSP a nadzorem budowlanym nie istnieje. Nadzór nie wszczyna postępowań, bo nie otrzymuje z PSP informacji o pożarach – podsumowują autorzy raportu.

Wśród szeregu rekomendacji proponują, aby służby odpowiedzialne za kontrole i przestrzeganie przepisów, korzystały z przysługujących im uprawnień. – Czynności kontrolno-rozpoznawcze powinny być podejmowane niezwłocznie po zakończeniu akcji gaśniczej przez PSP celem przekazania stosownych informacji Policji, a także Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego – czytamy w raporcie.

Pełna wersja raportu dostępna jest pod linkiem.

Zdjęcie: Patricia Marks/Shutterstock

Autor

Maciej Fijak

Krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii. Naukowo zajmuje się m.in. międzynarodową ochroną środowiska. Uczestnik European Green Activism Training 2020, członek Akcji Ratunkowej dla Krakowa. Po godzinach przemierza Kraków wzdłuż i wszerz – pieszo lub na dwóch kółkach. Najczęściej spotykany w krakowskim Podgórzu.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partner portalu

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.