Udostępnij

Przetłumaczono część raportu klimatycznego. „Podsumowanie dla decydentów”

11.11.2021

Pierwszą część tegorocznego raportu IPCC można już przeczytać po polsku. Tłumaczenie „Podsumowania dla Decydentów” zaprezentowali naukowcy z interdyscyplinarnego zespołu ds. kryzysu klimatycznego przy prezesie PAN. W dokumencie znaleźć można m.in. aktualne ustalenia na temat zmian klimatycznych, możliwe scenariusze przyszłości oraz informacje o perspektywach ograniczenia problemu.

Naukowcy z Zespołu doradczego ds. Kryzysu klimatycznego przy Prezesie PAN zaprezentowali tłumaczenie 40-stronnicowego „Podsumowania dla Decydentów„. Dokument ten stanowi pierwszą część 6. Raportu Przeglądowego Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC). Znaleźć w nim można kluczowe informacje na temat problemu zmian klimatycznych, które – w formie streszczenia – zebrano na potrzeby rządzących.

„Wzywamy do podjęcia konsekwentnych działań na wszystkich poziomach decyzyjnych, zmierzających do głębokich redukcji emisji CO2 i innych gazów cieplarnianych w najbliższych dekadach oraz do realizacji scenariusza, w którym emisje CO2 spadają do zera netto około 2050 r., po czym następuje pochłanianie CO2” – piszą naukowcy z zespołu ds. kryzysu klimatycznego przy prezesie PAN, publikując tłumaczenie dokumentu.

Czytaj także: Z naukowej perspektywy każde opóźnienie to strata. Z politycznej – niekoniecznie

Infografika IPCC
Grafika przetłumaczona za zgodą WRC pochodzi z artykułu o wnioskach płynących z raportu IPCC

Co wiemy o zmianach klimatu?

Dostępny po polsku fragment raportu IPCC to w pierwszej kolejności pigułka na temat tego, co wiemy o zmianach klimatu. W zwięzłym podsumowaniu eksperci Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) wskazali na kluczowe wskaźniki ocieplenia planety.

Oto istotne fakty w tym zakresie, wymienione w podsumowaniu opublikowanym na stronach PAN:

  • Zaobserwowany wzrost stężenia gazów cieplarnianych od około 1750 r. jest bezdyskusyjnie spowodowany działaniami człowieka.
  • Począwszy od 1850 r. każda z ostatnich czterech dekad była kolejno coraz cieplejsza niż którakolwiek z wcześniejszych.
  • Częstotliwość i intensywność ulewnych opadów wzrosła od lat 50. XX w. na większości obszarów lądów, dla których naukowcy posiadają dane. Główną przyczyną tego zjawiska jest antropogeniczna zmiana klimatu. Jednocześnie z powodu zwiększonej ewapotranspiracji (parowania) doszło do nasilenia susz rolniczych i środowiskowych.
  • Średnia roczna powierzchnia lodu morskiego w Arktyce spadła do poziomu najniższego od co najmniej 1850 r. Globalny charakter wycofywania się lodowców od 1950 r. jest bezprecedensowy.
  • Globalny średni poziom morza podnosił się od 1900 r. szybciej niż w jakimkolwiek innym stuleciu na przestrzeni co najmniej 3 tys. lat. Odsetek silnych cyklonów tropikalnych wzrósł na świecie w ciągu ostatnich czterech dziesięcioleci.
  • Od lat 50. XX w. wzrosła możliwość wystąpienia złożonych zjawisk ekstremalnych, takich jak jednoczesne występowanie fal upałów i susz, pogody sprzyjającej pożarom oraz wieloprzyczynowych powodzi.

Czytaj także: Odejdziemy od węgla w latach 40-tych? Polska podpisała deklarację na COP26

Jaka czeka nas przyszłość?

Innym ważnym elementem „Podsumowania dla Decydentów” są prognozy. Szczególnie, że odnoszą się one do przyszłości przez pryzmat możliwych scenariuszy zatrzymania ocieplenia. Możemy się zatem z nich dowiedzieć, jak podejmowane dziś działania wpłyną na zjawiska w kolejnych dekadach.

Tak naukowcy z Polskiej Akademii Nauk podsumowują zebrane w dokumencie prognozy:

  • Średnia globalna temperatura powierzchni w okresie 2081-2100 r. będzie wyższa niż w okresie 1850-1900 r. o 1,0-1,8°C w scenariuszu bardzo niskich emisji gazów cieplarnianych, o 2,1-3,5°C w scenariuszu pośrednim oraz o 3,3-5,7°C w scenariuszu bardzo wysokich emisji. Ostatni okres, gdy globalna temperatura powierzchni utrzymywała się na poziomie 2,5°C lub więcej powyżej tej z okresu 1850-1900 r., miał miejsce ponad 3 mln lat temu.
  • Zjawiska ekstremalne stają się coraz intensywniejsze wraz z każdym kolejnym przyrostem globalnego ocieplenia.
  • Prognozuje się, że postępujące ocieplenie jeszcze bardziej nasili rozmarzanie wieloletniej zmarzliny oraz spadek zasięgu sezonowej pokrywy śnieżnej, lodu pokrywającego lądy i arktycznego lodu morskiego. Jest praktycznie pewne, że średni globalny poziom morza w XXI w. będzie nadal wzrastał.

Za przetłumaczenie dokumentu odpowiedzialni są: Przewodniczący Zespołu ds. Kryzysu klimatycznego przy Prezesie PAN prof. dr hab. Szymon Malinowski (Wydział Fizyki UW, naukaoklimacie.pl), dr Aleksandra Kardaś (Wydział Fizyki UW, naukaoklimacie.pl), mgr Marcin Popkiewicz (naukaoklimacie.pl), dr hab. Jacek Pniewski (Wydział Fizyki UW, naukaoklimacie.pl) i mgr Anna Sierpińska (naukaoklimacie.pl).

_

Z całością „Podsumowania dla Decydentów” (w j. polskim) można zapoznać się tutaj. Pełny komunikat Zespołu ds. Kryzysu klimatycznego przy Prezesie PAN dostępny jest tutaj.

Zdjęcie: Shutterstock/bardzo.photo

Autor

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.