Województwo śląskie po raz kolejny zostało liderem rankingu programu „Czyste Powietrze”. Właśnie tam mieszkańcy zdecydowanie najszybciej chcą się pożegnać z dymiącymi kopciuchami. W pierwszej trzydziestce najaktywniejszych gmin pięć na sześć pochodzi z województwa śląskiego. Wpływ na to może mieć uchwała antysmogowa obowiązująca w całym województwie od nowego roku.
„Czyste Powietrze”: śląskie i długo nic
Zwycięzcą w rankingu w czwartym kwartale 2021 r. jest gmina Jejkowice z woj. śląskiego. Jest to gmina, w której składana jest największa liczba wniosków na likwidację tzw. „kopciuchów” oraz docieplenie domu. To kolejny kwartał, w którym to właśnie to województwo przoduje. Na uwagę zasługuje również fakt, iż w czołówce rankingu „Czyste Powietrze” biorącego pod uwagę wszystkie polskie gminy już po raz drugi znalazło się śląskie uzdrowisko. Goczałkowice-Zdrój zajęły miejsce 18. Najwięcej wniosków do programu złożono natomiast w Rybniku (806 w IV kwartale 2021 oraz ponad 4600 od początku funkcjonowania programu). Widać tu wyraźny wpływ aktywnych działań włodarzy miasta i mieszkańców jak również lokalnych aktywistów antysmogowych.
Na wyniki całego województwa niewątpliwie wpłynęły także zmiany w prawie. Uchwała antysmogowa, która weszła w życie od pierwszego stycznia zakazała korzystania z pieców wyprodukowanych przed 1 września 2007 roku. Teraz korzystający z kopciuchów muszą liczyć się z kontrolą straży miejskiej i mandatem w wysokości 500 zł. Natomiast, jeśli sprawa trafi na drogę sądową, możliwe jest nałożenie kary do 5000 zł.
Słabo w kurortach, nie najlepiej w miastach
Wśród gmin, w których w IV kwartale zeszłego roku złożono najmniej wniosków znajdują się m.in znane miejscowości wypoczynkowe. Na przykład Krynica Morska (0 wniosków), Świeradów-Zdrój (0) czy Międzyzdroje (1). Niewiele lepiej jest w niektórych miastach wojewódzkich. Można wymienić Olsztyn (32 wnioski), Szczecin (41) czy Gdańsk (54), choć często większe miasta oferują własne programy dotacyjne. Ranking za ostatni kwartał zeszłego roku pokazuje dużo większą popularność programu w małych gminach. W pierwszej setce najaktywniejszych widzimy głównie gminy poniżej 20 000 mieszkańców.
Nabór wniosków w programie „Czyste Powietrze” został uruchomiony we wrześniu 2018 r. Do końca 2018 roku złożono w sumie 25 519 wniosków. W kolejnych latach było to odpowiednio 85 368 (2019) i 83 801 wniosków (2020). Rekordowy okazał się rok 2021, kiedy złożono ich aż 184 267, tj. 48,6% wszystkich złożonych wniosków w programie. W ciągu dziesięciu lat trwania programu przewidziana jest wymiana 3 milionów „kopciuchów” w całym kraju.
Bonusy za 16 milionów.
Opublikowany ranking za IV kwartał 2021 r. (zestawienie obejmie okres od 1 kwietnia 2021 r. do 31 marca 2022 r.), będzie brany pod uwagę przy pierwszym rocznym podsumowaniu. Wtedy też poznamy najaktywniejsze gminy w programie „Czyste Powietrze”. NFOŚiGW przewidział dla nich bonusy finansowe o łącznej wartości 16 milionów złotych.
Czytaj także: Zmiany w programie „Czyste Powietrze”. Koniec z dotacją dla pieców węglowych
***
Zestawienie oparte jest o liczbę wniosków złożonych w gminie i liczbę budynków jednorodzinnych. Obejmuje ono aktywność gmin w czwartym kwartale poprzedniego roku (od 1 października do 31 grudnia 2021 r.). Zestawienie powstało przy współpracy NFOŚiGW, PAS i Banku Światowego. Aktywność gmin począwszy od I kwartału 2021 roku można sprawdzić poprzez specjalną wyszukiwarkę dostępną na stronie polskialarmsmogowy.pl/ranking oraz czystepowietrze.gov.pl.
–
Zdjęcie tytułowe: Joanna Urbaniec