Niespełna dwa tygodnie temu Premier Donald Tusk zapowiadał przyspieszenie walki ze smogiem, które miało obejmować nie tylko wymianę kopciuchów, ale również termomodernizację domów „na wielką skalę”. To bardzo słuszny kierunek działań mając na uwadze fakt, że polskie domy są „wampirami energetycznymi” marnującymi ogromne ilości energii. Ponad 30 proc. budynków jednorodzinnych nie posiada ocieplenia ścian zewnętrznych, a blisko 40proc. wykorzystuje do ogrzewania nieefektywne kotły na węgiel czy drewno, marnując ogromne ilości paliwa i drenując budżety gospodarstw domowych.
Termomodernizacja domów będzie sprzyjać nie tylko poprawie jakości powietrza, ale również ulży budżetom gospodarstw domowych, zmniejszając wydatki na zakup opału. Ma to szczególnie istotne znaczenie w dobie kryzysu energetycznego i wysokich cen energii.
Zapowiedzi premiera mogą się jednak nie spełnić, jeśli rząd nie podejmie pilnych działań w kierunku zapewnienia pieniędzy na Czyste Powietrze, czyli kluczowy program wspierający termomodernizację domów. Wczoraj Minister Klimatu przyznała, że zastała program na skraju bankructwa. Na wypłatę dotacji brakuje już ponad 300 milionów złotych, a kilkanaście tysięcy rodzin oczekuje na opóźnione wypłaty. Z każdym miesiącem luka ta będzie powiększać się o kolejne 400 milionów złotych. Jeśli rząd nie zareaguje szybko i nie zapewni niezbędnych środków finansowych to programowi grozi zapaść, a o termomodernizacji na wielką skalę możemy zapomnieć.
- Czytaj także: Polska wolna od smogu do 2030 roku? Te działania mogą uratować życie 21 tys. osób rocznie
Smogowy test – miliardy czekają na wykorzystanie
Sytuacja, z którą obecnie mierzy się nowa administracja to pokłosie konsekwentnego ignorowania przez poprzedni rząd funduszy unijnych, a bez nich programu Czyste Powietrze nie da się zrealizować. Dobra wiadomość jest taka, że w funduszach tych czeka na Czyste Powietrze 5 miliardów Euro, z czego aż 3 miliardy to środki z Krajowego Planu Odbudowy. Niestety Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej nie wskazało, kiedy te środki będą uruchomione, tak więc żeby nie doprowadzić do zapaści programu, konieczne może okazać się skredytowanie programu ze środków krajowych, ale takiego pomysłu nikt jeszcze nie podjął.
To jak szybko rozwiązany zostanie obecny kryzys będzie pierwszym antysmogowym testem dla rządu. W najbliższych tygodniach będziemy bacznie obserwować działania administracji dla zapewnia sprawnego funkcjonowania tego ważnego programu antysmogowego.
Tekst ukazał się również w dzienniku Rzeczpospolita.
–
Zdjęcie: Joanna Urbaniec
