Kraków wkracza w decydującą fazę wprowadzania Strefy Czystego Transportu (STC). Na konferencji prasowej wiceprezydent miasta Andrzej Kulig oraz dyrektor Zarządu Transportu Publicznego Łukasz Franek ogłosili plan działania na najbliższe miesiące. Poznaliśmy pierwsze propozycje miasta. Teraz wypowiedzą się sami mieszkańcy, a na koniec decydujący głos będą mieli miejscy radni.
Aktualizacja. W listopadzie 2022 r. Rada Miasta Krakowa zdecydowała o ustanowieniu pierwszej w Polsce Strefy Czystego Transportu. O jej ostatecznym kształcie i najczęściej pojawiających się pytaniach można przeczytać na SmogLabie – 15 najczęstszych pytań o Strefę Czystego Transportu w Krakowie. Ostateczny kształt krakowskiej SCT zatwierdzony w listopadzie 2022 prezentuje poniższa grafika.
Nowelizacja ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, a także małopolski Program Ochrony Powietrza. Na tej podstawie w Krakowie powstanie pierwsza w Polsce SCT. Według planów początkowy etap obejmie ograniczony obszar wewnątrz drugiej obwodnicy miasta.
Od 1 marca 2023 nie wjadą do niego posiadacze samochodów odpowiadających normom EURO 1 i EURO 2. To oznacza, że zakaz obejmie samochody benzynowe oraz te z silnikiem diesla wyprodukowane w latach 1993-2000 (i starsze). Co ważne pierwszy etap nie będzie dotyczył osób, które mieszkają wewnątrz tej strefy oraz przedsiębiorców prowadzących działalność na jej obszarze. Z ograniczeń zostaną wykluczone również samochody zabytkowe.
– Do 24 grudnia tego roku musi wejść w życie uchwała dotycząca SCT. Jest to wynik uchwały Sejmiku Małopolskiego. Miasto musi wprowadzić tego typu rozwiązania w obrębie drugiej obwodnicy. Naszym obowiązkiem jest informować o tym, z odpowiednim wyprzedzeniem, wszystkich mieszkańców i przyjezdnych – mówił na konferencji prasowej wiceprezydent Kulig. Według zastępcy prezydenta Krakowa uchwała ma być przyjęta z końcem czerwca 2022 roku. – Konsultacje powinny dać możliwość wypowiedzenia się w tej kwestii wszystkim, w sposób pełny i otwarty. Także po to, aby wyjaśnić wątpliwości i pytania, których jest całe mnóstwo – podkreślał Andrzej Kulig.
2500 zł na rower elektryczny
W ramach działań poprzedzających wprowadzenie strefy miasto uruchamia konsultacje społeczne. Proces startuje 17 marca 2022 roku. Przewidziano otwartą ankietę oraz spotkanie informacyjne online, a także szereg spotkań warsztatowych z mieszkańcami. Wszystkie informacje dostępne są na stronie ZTP. Osobne warsztaty zaplanowano dla przedsiębiorców. – Bardzo ważnym jest, aby strefa była rozwiązaniem wypracowanym wspólnie. Dlatego te konsultacje traktujemy w sposób bardzo poważny i szczegółowy – zapewniał Łukasz Franek, dyrektor ZTP w Krakowie.
Aby uniknąć zarzutów o nakładanie ograniczeń i nie dawanie niczego w zamian, urząd przygotował plan zachęt.
Mowa na przykład o bezpłatnym bilecie na komunikację zbiorową w okresie 24 miesięcy. Oprócz tego dopłata do roweru elektrycznego lub cargo w wysokości 2500 złotych, bezpłatny abonament na wynajem długoterminowy roweru elektrycznego na 24 miesiące oraz pakiet wsparcia dla przedsiębiorców bazujących na transporcie. Ten miałby powstać we współpracy ze stroną rządową.
Oprócz tego zwiększona ma zostać dostępność do komunikacji zbiorowej. Chodzi zarówno o autobusy, tramwaje, jak i pociągi. Sumarycznie dodatkowe połączenia mają obsłużyć 80 tysięcy dodatkowych pasażerów. Pomóc ma w tym także integracja miejskiej komunikacji publicznej (KMK) z kolejami (SKA).
Czytaj także: Strefy Czystego Transportu potrzebne od zaraz. Inaczej w miastach nie odetchniemy
„Kolejny krok w walce o czyste powietrze”
Dlaczego wprowadzenie strefy jest sprawą ważną? Tak samo, jak w przypadku smogu: chodzi o nasze zdrowie.
W strefie poruszać się będą jedynie pojazdy spełniające określone normy. Dzięki temu poprawi się jakość powietrza. Toksyczne tlenki azotu (NOx) trafiają do naszych płuc głównie za pośrednictwem rur wydechowych samochodów. W Krakowie aż 75% tych substancji pochodzi ze spalin aut. Najwięcej zanieczyszczeń emitują samochody z silnikiem diesla, choć oczywiście trzeba pamiętać o rozróżnieniu na normy EURO. Te im są wyższe, tym mniej szkodliwe są spaliny produkowane przez dany pojazd.
– Jako Krakowski Alarm Smogowy cieszymy się, że Kraków podejmuje kolejny krok w walce o czyste powietrze – mówi nam Anna Dworakowska z KAS. – Trzeba pokreślić, że nie chodzi o ograniczanie ruchu samochodowego samego w sobie, a o ograniczanie samochodów emitujących najwięcej zanieczyszczeń, tych najbardziej szkodliwych. Głównie starszych samochodów diesla – przekonuje działaczka KAS.
Pierwszy krok według Anny Dworakowskiej jest dość łagodny. – Do centrum nie będą mogły wjeżdżać samochody starsze niż 22 lata. Dalsze kroki będą zależeć od wyników rozpoczętych dziś konsultacji – podkreśla.
Posłuchaj komentarza Anny Dworakowskiej z Krakowskiego Alarmu Smogowego:
