Kolejny etap akcji Polskiego Alarmu Smogowego „Zobacz czym oddychasz! Zmień to” dobiegł końca. Tym razem model ludzkich płuc stanął na rynku w podkrakowskim Zabierzowie.
Zabierzów to część krakowskiego „obwarzanka”, czyli jedna z gmin, które w lecie są celami weekendowych wycieczek krakowian, a w zimie smogowym problemem całego regionu. Zanieczyszczenia z obwarzanka nie tylko trują mieszkańców, ale również są nawiewane nad stolicę Małopolski.
W Zabierzowie od stycznia 2019 roku Główny Inspektorat Środowiska bada jakość powietrza. Od 1 stycznia 2019 do 27 grudnia zanotowano 75 dni z przekroczeniem dobowej normy zanieczyszczenia pyłami PM10, która wynosi 50 µg/m³ . Prawo dopuszcza 35 takich dni w roku. W Zabierzowie przekroczono ten limit ponad dwukrotnie.
Od 1 do 27 grudnia 2019 w podkrakowskiej gminie było 12 dni z przekroczeniem dobowej normy dla pyłów PM10, w tym cztery, w których osiągnięto poziom informowania (100 µg/m³) oraz jeden dzień z poziomem alarmowania (150 µg/m³).
W Krakowie w analogicznym okresie na stacji na ul. Złoty Róg zbyt wysokie stężenia PM10 zanotowano przez 10 dni, w jednym stężenia pyłów wyniosły więcej niż 100 µg/m³ . Poziom alarmowania nie był przekroczony.
Czasami jednak same liczby nie wystarczą, żeby pokazać skalę problemu. Aby przekonać nieprzekonanych, Polski Alarm Smogowy ustawił na rynku w Zabierzowie model ludzkich płuc, który czernieje w miarę narastania stężeń smogu. Wcześniej płuca można było zobaczyć w Oświęcimiu, Czernichowie i Wieliczce. Po dwóch tygodniach (od 30 grudnia do 13 stycznia) zabierzowskie płuca stały się ciemnoszare.
To, jak się zmieniały z dnia na dzień, można zobaczyć na filmie przygotowanym przez Polski Alarm Smogowy: