Udostępnij

Obserwatorium astronomiczne w Londynie znowu pracuje. Zamknięto je 60 lat temu, bo smog zasłaniał gwiazdy

30.07.2018

Obserwatorium astronomiczne w londyńskim Greenwich powstało w 1675 roku. Jego głównym zadaniem był rozwój nauki nawigacji, która Brytyjczykom miała w przyszłości zapewnić przewagę na morzach i oceanach, i pozwolić zbudować światowe Imperium. Najbardziej znane jest z tego, że to od niego liczy się południk zerowy i to ono dało nazwę „czasowi uniwersalnemu” – ten w angielskim nazywa się Greenwich Mean Time. Do niedawna nie prowadzono w nim jednak obserwacji gwiazd.

Zamknięto je bowiem w latach 50. ubiegłego wieku. Powodów było kilka – w tym np. zanieczyszczenie miejskim światłem oraz duży ruch pociągów, które zaburzały delikatne astronomiczne pomiary. Ale najważniejszy był… londyński smog. Ten zasłaniał bowiem niebo i regularnie uniemożliwiał astronomom prace. „Obserwatorium zaczęło zwijać żagle w 1948 roku. Greenwich się rozwijało i miejscowa elektrownia wypuszczała tyle dymu, że teleskopy stały się bezużyteczna”, opowiadała „Daily Telegraph” dr Louise Devoy, kuratorka muzeum Greenwich.

Ostatecznie prace przerwano w 1957 roku i przeniesiono się do Herstmonceaux w hrabstwie Sussex. Dopiero w ubiegłym roku władze muzeum rozpoczęły kampanię mającą na celu przywrócenie aktywności obserwatorium. Zebrano 150 tys. funtów, które przeznaczono na teleskop. Ten nazwano na cześć Annie Maunder, jednej z pierwszych kobiet pracujących w Greenwich, i ustawiono w zabytkowym, wiktoriańskim pawilonie Altazimuth.

Będą mogli korzystać z niego goście muzeum oraz inni chętni, którzy zarejestrują się na stronie obserwatorium. Astronomowie podkreślają, że zanieczyszczenie światłem nie jest już tak wielkim problemem, bo istnieją już narzędzia, które pozwalają obserwować niebo nawet pomimo niego.

A węglowego smogu w Londynie już nie ma. Teleskop w Greenwich jest tego symbolem.

Choć nie oznacza to wcale, że powietrze jest tam czyste.


Fot. Mario Sánchez Prada/Flickr.

Autor

Tomasz Borejza

Dziennikarz naukowy. Członek European Federation For Science Journalism. Publikował w Tygodniku Przegląd, Przekroju, Onet.pl, Coolturze, a także w magazynach branżowych. Autor książki „Odwołać katastrofę”.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.