Pod koniec ubiegłego tygodnia pojawiła się zapowiedzieć uruchomienia nowego programu. Jego nazwa to „Czyste Powietrze+”. Do programu wsparcia termomodernizacji i wymiany źródeł ciepła, który funkcjonuje od 2018 roku, włączono m.in. mechanizm prefinansowania inwestycji, w formie zaliczki dla wykonawcy. Przewidziano przy tym ambitne tempo rozpatrywania wniosków i wypłacania środków, co rodzi pytania o wykonalność zapowiedzi.
„Ogłaszamy dzisiaj nowy, ogólnopolski program dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych, którzy wciąż mają stare piece węglowe. Jest to program CZYSTE POWIETRZE+” – takimi słowami nowe rozwiązanie zapowiada Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska.
„Istotą tego programu jest to, że dajemy przedpłatę, czyli uruchamiamy dotację jeszcze przed rozpoczęciem inwestycji, co pomoże osobom najuboższym. Tym, którzy chcą wymienić piec w swoim domu, ale często nie mają pieniędzy, żeby podjąć się takiej inwestycji z własnych środków. Przeznaczamy kwotę 1,8 miliarda złotych na to działanie. Liczymy, że dzięki temu jeszcze tego lata i tej jesieni rozpoczną się remonty w polskich domach. Szacujemy, że ponad 37 tysięcy rodzin w całej Polsce może skorzystać z programu i przejść na bardziej ekologiczne źródła ogrzewania swoich domów” – podkreśliła Moskwa.
Czytaj także: Rząd chce zawiesić normy węgla. Hałdy odpadów trafią do pieców
Jak czytamy w komunikacie na stronach programu Czyste Powietrze, „warunkiem wypłaty prefinansowania ma być przesłanie wraz z wnioskiem o dotację umowy zawartej z wykonawcą na przeprowadzenie konkretnych prac„. „W ramach realizowanego przedsięwzięcia możliwe będzie zawarcie do trzech umów z wykonawcami. Mogą one zostać dostarczone na etapie uzupełniania wniosku, na co wnioskodawca będzie miał 10 dni roboczych. Prefinansowanie w wysokości do 50 proc. najwyższej możliwej wysokości dotacji, przypadającej dla danego wykonawcy, będzie wypłacane bezpośrednio na jego konto, zgodnie z maksymalnymi poziomami dofinansowania oraz warunkami programu” – podkreślono.
Co wiemy o Czystym Powietrzu+?
Według zeszłotygodniowych zapowiedzi wnioski w Czystym Powietrzu+ będzie można składać już od 15 lipca. Odbywa się to za pośrednictwem generatora wniosków o dofinansowanie NFOŚiGW (GWD). Sam wniosek o dofinansowanie (tzn. formularz) ma zostać poszerzony o dodatkowe warunki. Będą one związane z prefinansowaniem, jeśli wnioskodawca zadeklaruje chęć skorzystania z tego rozwiązania.
Czytaj także: Fundusze regionalne zagrożone przez demontaż uchwał antysmogowych. Znamy kwoty
Ambitnie wyglądają przy tym zapowiedzi dotyczące tempa obsługi wniosku i wypłacania środków. „Rozpatrzenie wniosku zainteresowanej osoby powinno trwać do 14 dni. Następnie w ciągu dwóch tygodni od zawarcia umowy z beneficjentem będzie uruchomiona transza zaliczkowa na konto wykonawcy, czyli 50 proc. przyznanej wartości dotacji jako część jego wynagrodzenia” – czytamy na stronach programu.
„Po zrealizowaniu całego przedsięwzięcia właściciel remontowanego domu jednorodzinnego złoży końcowy wniosek o płatność, zawierający ostateczną fakturę, protokół odbioru, który będzie dokumentował wykonanie całości prac oraz potwierdzenie uregulowania wkładu własnego przez beneficjanta. Rozpatrzenie wniosku o płatność przez właściwy terytorialnie wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej, wraz z wypłatą pozostałych pieniędzy z dotacji, powinno nastąpić w ciągu 30 dni od daty złożenia dokumentu przez beneficjenta” – podkreślono w komunikacie.
Czyste Powietrze+ – czy to się uda? Potrzeba więcej informacji o programie
„Prefinansowanie w programie 'Czyste Powietrze’ to kolejny krok w szeregu działań. Ich skutkiem ma być skuteczna eliminacja największego źródła smogu w Polsce. Są nim piece na paliwa stałe oraz idąca z tym parze zdecydowana poprawa stanu powietrza w naszym kraju” – powiedział w oświadczeniu Paweł Mirowski, zastępca prezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Czytaj także: Nowy trend w ogrzewaniu polskich domów. „Ta zmiana jest epokowa”
Czy to się uda? O to zapytaliśmy w Polskim Alarmie Smogowym, który od lat zabiega o usprawnienia w programie Czyste Powietrze. “Aby móc wiarygodnie ocenić jakość tego programu, musimy mieć więcej informacji. Sama konferencja prasowa z zapowiedzią, że ruszy to już za kilkanaście dni. To jednak zbyt mało, by ocenić, czy jest to wiarygodna propozycja czy nie. Musimy zobaczyć, jak będzie wyglądać wykonanie tej obietnicy. To jest najważniejsze” – komentuje Piotr Siergiej, rzecznik PAS.
Czy system podoła ambitnym terminom rozpatrywania wniosków i rozliczeń?
Ambitnym celem wydaje się wspomniane już tempo rozpatrywania wniosków i wypłacania środków w ramach Czyste Powietrza+. Przez lata bowiem docierały do nas głosy o znacznie dłuższym oczekiwaniu po stronie wnioskujących o dofinansowanie.
Czytaj także: Nowy ranking programu „Czyste Powietrze”. Śląsk zdetronizowany
Z kolei według statystyk opublikowanych na oficjalnych stronach realizacja programu Czyste Powietrze wygląda następująco:
- wysokość dofinansowania zawarta we wnioskach – 8,3 mld złotych,
- wysokość dofinansowania zawarta w umowach – 6,6 mld złotych,
- wypłacone środki dofinansowania – 3,1 mld złotych.
O to, czy Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest gotowy na realizację zapowiedzianego tempa działań w programie Czyste Powietrze+, a także czy planuje jakieś zmiany organizacyjne w tym celu, zapytaliśmy Biuro Prasowe NFOŚiGW. Gdy tylko otrzymamy komentarz, opublikujemy go w jednym z kolejnych artykułów na temat Czystego Powietrza+.
_
Zdjęcie: klikkipetra / Shutterstock.com