Wstrzymanie naboru do Programu Czyste Powietrze bez uprzedzenia i żadnego okresu dostosowania, to przejaw urzędniczej niekompetencji i arogancji – komentuje decyzję NFOŚiGW Polski Alarm Smogowy. Decyzja funduszu pozostawiła tysiące gospodarstw domowych, które wykonały remont domu i kotłowni, a nie zdążyły złożyć wniosku, bez obiecanego wsparcia. Zdaniem PAS takie decyzje podważają zaufanie obywateli do instytucji publicznych. PAS zaapelował do premiera Donalda Tuska o jak najszybsze odwołanie fatalnej decyzji NFOŚiGW.
Nabór wniosków do Programu Czyste Powietrze wstrzymano 28 listopada 2024 r. o godzinie 14:00 – informowała na konferencji prezeska NFOŚiGW. Wstrzymanie naboru odbyło się bez uprzedzenia i zwyczajowego w takich sytuacjach okresu dostosowawczego. Decyzję tłumaczono koniecznością reformy Programu oraz mnożącymi się wyłudzeniami i nadużyciami.
- Więcej o tej sprawie: To już oficjalne. Program „Czyste Powietrze” wstrzymany
Jednocześnie zarząd NFOŚiGW nie potrafił odpowiedzieć, jak wielka była skala nadużyć, która wywołała taką decyzję. Zawieszenie naboru wniosków ma potrwać „do wiosny”, jak stwierdzono na konferencji. Brak wyznaczenia daty rodzi obawy, że wstrzymanie naboru może potrwać dłużej – przekonuje PAS.
To mówicie, że na horyzoncie mamy ETS2 oraz dyrektywę EPBD, a my zawieszamy program Czyste Powietrze?
— Jakub Wiech (@jakubwiech) November 28, 2024
To trochę tak, jakbyśmy szykowali się do maratonu poprzez złamanie sobie lewej nogi.
Ludzie wydali pieniądze, ale ugrzęźli w formalnościach. Dziś zostają na lodzie
– Dla obywateli, którzy dokonali remontu domu i kotłowni, ale nie zdążyli złożyć wniosku o refundację, to najgorsza z możliwych wiadomości – komentuje Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego – Wielu z nich zdecydowało się na wymianę „kopciucha” tylko dlatego, że mogli spodziewać się wsparcia z Programu Czyste Powietrze, niektórzy z nich wzięli na tę inwestycję kredyt. Tymczasem NFOŚiGW bez ostrzeżenia wyłączył system pobierania wniosków do programu, pozostawiając tych obywateli na lodzie. Dla wielu małych firm zajmujących się termomodernizacją domów jednorodzinnych decyzja NFOŚiGW może oznaczać koniec działalności i bankructwo. Takie nieodpowiedzialne decyzje podważają zaufanie obywateli do instytucji państwowych i stanowią przykład niekompetencji urzędniczej – dodaje Guła.
Polski Alarm Smogowy podkreśla, że decyzja Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska stoi w sprzeczności z zapisami umowy koalicyjnej zawartej w dniu 15 października 2023 r. W punkcie 9 zapisano „będziemy walczyć ze smogiem m.in. poprzez przyspieszenie procesu wymiany źródeł ciepła oraz termomodernizacji. Wprowadzimy niezbędne zmiany w programie Czyste Powietrze„. Choć program wymaga reform, to jego wstrzymanie jest niepotrzebne. W przeszłości program przechodził bardziej skomplikowane zmiany bez wstrzymywania naborów.
Polski Alarm Smogowy uruchomił specjalny licznik, który odmierza czas od zawieszenia programu:
Czyste Powietrze: milion wniosków o wymianę kopciucha i rekordowe zainteresowanie
Program Czyste Powietrze dofinansowuje wymianę starych kotłów, tzw. kopciuchów od 2018 roku. Po ponad pięciu latach działania programu złożono już milion wniosków na zwrot kosztów docieplenia budynków i likwidacji starych kotłów. Popularność programu rośnie: w samym 2024 roku liczba złożonych wniosków najprawdopodobniej przekroczy ćwierć miliona. Od początku funkcjonowania programu do 8.11.2024 r. złożono już 1 008 637 wniosków o dofinansowanie na kwotę sięgającą 37 miliardów zł. Coraz częściej aplikujący do programu Czyste Powietrze wnioskują o dofinansowanie ocieplenia domu. We wrześniu 2024 r. aż 80 proc. wniosków zawierało w sobie element termomodernizacji.
Polski Alarm Smogowy zwrócił się dziś z apelem do Premiera Donalda Tuska o jak najszybsze przywrócenie naboru wniosków oraz uruchomienie systemu operatorów, którzy udzielaliby wsparcia osobom najuboższym w wymianie starych kotłów na węgiel i drewno oraz dociepleniu domów.
Program Czyste Powietrze znacząco przyczynił się do poprawy jakości powietrza w Polsce będąc katalizatorem ekologicznej przemiany polskich gospodarstw domowych. Dzięki środkom z Krajowego Programu Odbudowy i funduszu Feniks udało się zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne i zmniejszyć rachunki za ogrzewanie w tysiącach domów. Zawieszenie tego programu to bardzo poważny błąd rządu Donalda Tuska – podkreśla organizacja.
Apel do premiera Donalda Tuska ws. programu Czyste Powietrze dostępny jest tutaj.
–
Zdjęcie tytułowe: shutterstock/Sebastian_Photography
