Komisja Europejska przyjęła w minioną środę nowy plan działań na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym. Ma to być jeden z głównych filarów Europejskiego Zielonego Ładu. Wśród propozycji KE, którymi będzie musiał dopiero zająć się m.in. Parlament Europejski, znalazły się między innymi: skończenie z praktyką skracania życia produktów przez producentów, ograniczenie wytwarzania produktów jednorazowych czy wzmocnienie praw konsumentów do skorzystania z możliwości naprawy.
W ogłoszonym przed kilkoma dniami planie działań skoncentrowano się na tym, by zapewnić jak najdłuższe wykorzystywanie zasobów użytych w unijnej gospodarce. Według założeń KE produkty, takie jak np. elektronika, miałyby pozostawać w użyciu możliwie jak najdłużej (m.in. dzięki możliwości ich naprawy), a później możliwie najczęściej poddawane być recyklingowi. Miałoby to zmniejszać konieczność m.in. wydobywania nowych surowców, takich jak rzadkie metale stosowane w elektronice.
Czytaj także: Papież Franciszek: Czas przejść na zrównoważoną gospodarkę o obiegu zamkniętym
Przyjęcie planu oznacza w praktyce, że Komisja Europejska zajmie się przygotowaniem odpowiednich przepisów prawnych – zgodnych z założeniami dążenia do gospodarki o obiegu zamkniętym – którymi następnie zajmą się odpowiednie organy UE.
„Wiele produktów psuje się zbyt łatwo”
„Aby osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 roku, ochronić nasze środowisko naturalne i wzmocnić gospodarczą konkurencyjność, potrzebujemy gospodarki o obiegu w pełni zamkniętym. Obecnie nasza gospodarka jest nadal w dużej mierze linearna, jedynie 12 proc. surowców wtórnych i zasobów ponownie trafia do gospodarki. Wiele produktów psuje się zbyt łatwo, nie można ich ponownie użyć, naprawić, ani poddać recyklingowi, lub są to wyroby jednorazowego użytku. Istnieje ogromny potencjał, zarówno dla przedsiębiorstw, jak i konsumentów, który należy wykorzystać” – powiedział Frans Timmermans, wiceprzewodniczący wykonawczy KE do ds. Europejskiego Zielonego Ładu.
Czytaj także: Komisja Europejska przedstawiła Europejski Zielony Ład. “Szansa na proklimatyczny zwrot”
„W ramach przedstawionego dziś planu podejmujemy działania mające na celu zmianę sposobu, w jaki wytwarzane są produkty, oraz wzmocnienie pozycji konsumentów, tak aby mogli oni dokonywać zrównoważonych wyborów dla własnego dobra i dla dobra środowiska” – podkreślił Timmermans.
„Mamy tylko jedną Ziemię, a do roku 2050 będziemy konsumować tak, jak byśmy ich mieli trzy. Nowy plan wprowadzi obieg zamknięty do naszego codziennego życia i przyspieszy zieloną transformację naszej gospodarki. Proponujemy zdecydowane działania mające na celu zmiany odnoszące się do początkowego ogniwa łańcucha zrównoważoności – projektowania produktów. Działania ukierunkowane na przyszłość stworzą możliwości dla przedsiębiorstw i nowe miejsca pracy, nadadzą nowe prawa konsumentom europejskim, pozwolą na wykorzystanie innowacji i cyfryzacji, a także zapewnią, że nic się nie będzie marnować, jak to się dzieje w przyrodzie” – mówił z wyjątkowym optymizmem Virginijus Sinkevičius, unijny komisarz ds. środowiska, oceanów i rybołówstwa.
Propozycje Komisji Europejskiej
Przyjęty przed kilkoma dniami plan zakłada przygotowanie zestawu regulacji prawnych, które skierują państwa Unii Europejskiej na tory prowadzące w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym.
Dłuższe życie produktów.
Komisja zaproponuje przepisy, które mają zapewnić, że produkty wprowadzane na unijny rynek będą trwalsze, łatwiejsze do ponownego wykorzystania, naprawy i w jak największym stopniu opierały się na materiałach z recyklingu, a nie surowcach pierwotnych. KE chce również, by produkcja wyrobów jednorazowego użytku została ograniczona, praktyka skracania cyklu życia produktów – wyeliminowana, natomiast niszczenie niesprzedanych dóbr trwałego użytku – zakazane.
Wzmocnienie pozycji konsumentów.
W świetle wizji przedstawionej przez Komisję Europejską w przyszłości konsumenci będą mieli większy dostęp do wiarygodnych informacji na temat m.in. późniejszej możliwości naprawy kupowanego produktu, a także jego trwałości, co miałoby pozwolić konsumentom na rozsądniejsze dokonywanie decyzji zakupowych, z myślą o środowisku naturalnym. Komisarze chcą również, by konsumenci mieli możliwość skorzystania z faktycznego „prawa do naprawy”.
Komisja planuje przygotowanie odrębnych, szczegółowych przepisów dotyczących między innymi: sektora elektroniki, pojazdów, opakowań produktów, wyrobów włókienniczych, materiałów budowlanych i żywności. Komisja chce m.in. ograniczenia nadmiernego pakowania produktów, a także wzmocnić rynek surowców wtórnych.
_
Szczegółowe informacje o wspomnianych propozycjach (także w j. polskim) Komisja Europejska opublikowała tutaj.
Zdjęcie: Shutterstock/Vlad Teodor
