Udostępnij

Krakowscy rektorzy o uchwale antysmogowej: nie cofajmy się!

28.01.2024

Środowisko akademickie przyjęło wspólne stanowisko ws. małopolskiej uchwały antysmogowej. To pokłosie prób rozmontowania przepisów przez radnych sejmiku wojewódzkiego.

Wspólne stanowisko, które jest jednocześnie deklaracją zawiązania koalicji na rzecz czystego powietrza, krakowscy rektorzy przyjęli 21 czerwca 2022 r. „Zły stan powietrza powoduje pogorszenie kondycji zdrowotnej mieszkańców Małopolski […] nie pozostaje też bez wpływu na rozwój gospodarczy naszego regionu” – czytamy w dokumencie.

Akademicy apelują o konsekwentne wdrażanie antysmogowych przepisów, informowanie mieszkańców o konsekwencjach uchwały, a także o pomoc w pozyskiwaniu wsparcia finansowego dla gmin. „Tylko pełne i konsekwentne wdrożenie uchwały antysmogowej pozwoli Małopolsce uwolnić się od problemu zanieczyszczeń powietrza. Nie ma naszej akceptacji dla łagodzenia oraz odkładania w czasie tych przepisów. Za takie opóźnienia zapłacimy wszyscy naszym zdrowiem” – przekonują podpisani pod dokumentem.

Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa jest organizacją, która skupia władze krakowskich uczelni. Ma dbać o standardy kształcenia studentów, wysoki poziom badań naukowych i rozwój szkolnictwa wyższego. Kolegium uczestniczy także w debacie publicznej dotyczącej Krakowa i makroregionu Małopolski.

Zobacz także: Łódź walczy o czyste powietrze mimo prób majstrowania przy uchwale [NASZ FILM]

Rektor UEK: przyspieszyć transformację

Podczas konferencji prasowej na terenie kampusu akademickiego Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, rektor tej uczelni – prof. Stanisław Mazur, podkreślał, że walka o czyste powietrze łączy różne środowiska: akademickie, władz publicznych, biznesu i organizacji pozarządowych. – Spotykamy się, by jasno powiedzieć: chcemy pełnej realizacji zapisów uchwały antysmogowej – przekonywał prof. Mazur.

– Głosy, które pojawiają się w przestrzeni publicznej, mówią o tym, że być może powinniśmy zmienić tę drogę. Nasze rozumienie tej sytuacji jest zupełnie odmienne. Uważamy, że rosnące ceny energii muszą nas prowadzić do przyspieszenia tej transformacji energetycznej. To się dzieje na całym świecie – mówił rektor UEK-u.

Monika Wojtaszek-Dziadusz z Polskiego Alarmu Smogowego wskazywała, że czyste powietrze to nie tylko aspekt zdrowotny, ale także ekonomiczny. – Reprezentuję alarm smogowy z małej, podkrakowskiej gminy. Jednak mówię nie tylko w imieniu mieszkańców Zabierzowa, ale także gmin i mieszkańców całej Małopolski. Nasze dzieci mają takie same płuca, jak dzieci w Krakowie. Jednak krakowskie dzieci już mają zagwarantowaną poprawę powietrza. Dzieci z Zabierzowa czy Nowego Targu oddychają zanieczyszczonym powietrzem, którego normy są wielokrotnie przekroczone – alarmowała Wojtaszek-Dziadusz na wspólnej konferencji prasowej.

– Głęboko wierzę, że władze województwa, które wiele lat temu podjęły tę odważną decyzję o wprowadzeniu uchwały antysmogowej, w żadnym wypadku nie wycofają się z obietnic. Wierzę, że oni będą strażnikami tych przepisów i nie pozwolą, aby tę uchwałę psuć. Przesuwanie terminów uchwały w tym momencie, to jak przesuwanie długodystansowcom mety na samym końcu biegu. To niedopuszczalne – wskazywała antysmogowa działaczka z Zabierzowa.

Zabierzowski Alarm Smogowy
Monika Wojtaszek-Dziadusz z Polskiego Alarmu Smogowego na konferencji prasowej, Kraków 29.06.2022, fot. Maciej Fijak

„Zdrowie największą wartością”

Głos w sprawie zabrał także, prof. Tomasz Grodzicki, prorektor ds. Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. – Występuję, jako przedstawiciel służby zdrowia, uczelni medycznej. Mamy świadomość, że zdrowie jest największą wartością. Różne rzeczy można posiadać, ale zdrowie jeśli odchodzi to często bezpowrotnie. Szkód, które pojawiają się wcześnie w życiu, potem już nie jesteśmy w stanie naprawić – mówił prof. Grodzicki.

Po konferencji prasowej krakowscy rektorzy, razem z reprezentantami krakowskich korporacji i działaczami antysmogowymi podpisali wspólną deklarację na rzecz czystego powietrza.

Uchwała antysmogowa dla Małopolski obowiązuje od 2017 r., jednak najważniejsze przepisy wchodzą w życie z końcem 2022 r. Chodzi o zakaz użytkowania najbardziej trujących, bezklasowych kotłów, które nie spełniają wymogów co najmniej klasy 3. Kolejnym ważnym etapem będzie rok 2027. Od 1 stycznia tego roku zakaz będzie dotyczył także kotłów na drewno i węgiel klasy 3 oraz 4. Bezterminowo można używać kotłów klasy 5, które zostały zainstalowane przed 1 lipca 2017 r. Osobne przepisy obowiązują dla stolicy Małopolski – Krakowa. Tam całkowity zakaz stosowania węgla i drewna obowiązuje od 1 września 2019 r., a naukowe opracowania udowadniają, że powietrze w Krakowie od tego czasu znacząco się poprawiło.

Zobacz także: Kraków i gminy „obwarzanka” przeciw opóźnianiu wejścia w życie uchwały antysmogowej

Autor

Maciej Fijak

Krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii. Naukowo zajmuje się m.in. międzynarodową ochroną środowiska. Uczestnik European Green Activism Training 2020, członek Akcji Ratunkowej dla Krakowa. Po godzinach przemierza Kraków wzdłuż i wszerz – pieszo lub na dwóch kółkach. Najczęściej spotykany w krakowskim Podgórzu.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partner portalu

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.