Udostępnij

Nowy Targ i kolejny „pomysł” na smog? Burmistrz zwalnia urzędnika z 25-letnim stażem

21.01.2022

Tegoroczna smogowa stolica Polski nie przestaje zaskakiwać. Ostatnio z terenu szkoły podstawowej zniknęła stacja pomiarów jakości powietrza. Oficjalnym powodem były plany budowy ścieżki ekologicznej i bezpieczeństwo dzieci. Teraz ze stanowiskiem pożegnał się doświadczony urzędnik. Wcześniej władze miasta otrzymały kilka atrakcyjnych propozycji wsparcia walki ze smogiem, jednak do dzisiaj z nich nie skorzystały. Czy Nowy Targ w ten sposób zwalczy smog?

Tą sprawą żyła kilka dni cała Polska. Ogłoszenie tegorocznego rankingu najbardziej trujących miast zbiegło się z informacją o kontrowersyjnych przenosinach stacji pomiarowej. Miejscem akcji był Nowy Targ, który zdeklasował rywali w niechlubnym rankingu, wygrywając wszystkie kategorie. Smog stał się tematem numer jeden stolicy Podhala.

Oficjalnym powodem były plany inwestycyjne szkoły, na terenie której stała państwowa stacja pomiarowa. Dyrekcja widzi w tym miejscu ścieżkę ekologiczną, a na terenie szkoły nie znaleziono zastępczej lokalizacji. Eksperci wskazywali, że może to prowadzić do utraty ciągłości wyników, co jest kluczowe dla strategii i ewaluacji walki ze smogiem.

Profesor krakowskiej AGH, Piotr Kleczkowski tak komentował grudniowe przenosiny: – Jest to działanie skandaliczne. Przeniesiono dobrze zlokalizowaną stację, która pokazywała reprezentatywne wyniki dla obszaru miasta Nowy Targ. Teraz stacja znajduje się na obrzeżach Nowego Targu.

Zwolnienie w niejasnych okolicznościach

Kilka dni temu okazało się, że z pracą w urzędzie pożegnał się naczelnik Wydziału Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska. Dariusz Jabcoń przepracował w urzędzie niemal ćwierć wieku. Jakie są oficjalne powody jego zwolnienia? Tego nie wiemy, ponieważ Urząd Miasta Nowy Targ oraz burmistrz Grzegorz Watycha nie odpowiadają na pytania prasowe, ani na prośby o spotkanie.

Naczelnik Jabcoń lakonicznie skomentował sprawę dla Tygodnika Podhalańskiego (TP). – To dla mnie totalne zaskoczenie – mówił urzędnik. I zapowiedział rozważenie podjęcia kroków prawnych wobec byłego już pracodawcy. Dziennikarze TP również próbowali uzyskać uzasadnienie tej decyzji od burmistrza Watychy. Ten rzucił jedynie krótkie  – Dowiecie się Państwo w swoim czasie. Na takie zachowanie może pozwolić sobie właściciel prywatnej firmy, a nie osoba piastująca publiczne stanowisko. Jednak w Nowym Targu standardy wydają się być inne.

Jedyna informacja o potencjalnych powodach zwolnienia pochodzi od anonimowego urzędnika, który sprawę skomentował dla podhalańskiego dziennika. – Jestem w szoku, wydawało się mi, że Darek był cenionym przez burmistrza urzędnikiem. Myślę, że jest kozłem ofiarnym w związku z niechlubnymi statystykami dotyczącymi zanieczyszczenia w mieście. Burmistrz ratuje w ten sposób swój tyłek – mówi anonimowe źródło. O potwierdzenie tych słów również poprosiliśmy burmistrza – do momentu publikacji artykułu nie dostaliśmy odpowiedzi.

„Owocna współpraca”

Zwolnienie Jabconia wywołuje powszechne zdziwienie, ponieważ naczelnik mocno walczył o „dobre imię” Nowego Targu. Zawsze wypowiadał się zgodnie z linią urzędu i bronił decyzji burmistrza. Mimo wyrazistego temperamentu urzędnik był ceniony wśród antysmogowych działaczy.

– Pan Naczelnik był kompetentnym i zaangażowanym pracownikiem urzędu – mówi w rozmowie ze SmogLabem Magdalena Cygan z Nowotarskiego Alarmu Smogowego. – Nasza współpraca była owocna i kończyła się wieloma sukcesami w walce ze smogiem. Podobnie jak sam naczelnik wszyscy jesteśmy zaskoczeni decyzją burmistrza – zaznacza Cygan.

Z kolei Bartłomiej Orzeł, pełnomocnik premiera ds. programu Czyste Powietrze jasno wskazuje możliwe przyczyny. – Zwolnienie zbiegło się z przeniesieniem stacji monitorującej stan powietrza. Myślę, że zbieżność czasowa jest dosyć wymowna. Wiem, że był on dobrze oceniany przez organizacje pozarządowe. Ale pewnie też przez samego burmistrza, skoro do tej pory pracował w urzędzie. Z zewnątrz wygląda to jak szukanie nagle na siłę winnego, że miasto ma duży problem ze smogiem – komentował sprawę Orzeł dla portalu nowytarg.naszemiasto.pl.

Co dalej ze stacją pomiarów?

Kilka dni po aferze z przenosinami stacji Główny Inspektorat Ochrony Środowiska (GIOŚ) zaproponował, że ustawi mobilną stację w starym miejscu, aby porównać pomiary.

Dodatkowo, wspomniany już przedstawiciel premiera proponował, że Nowy Targ może dołączyć do Edukacyjnej Sieci Antysmogowej. Dzięki temu nowotarskie szkoły podstawowe mogły otrzymać czujniki smogu, specjalne tablice informacyjne, a ścieżka ekologiczna, która rzekomo była powodem likwidacji stacji pomiarów – rządowe dofinansowanie. Stacja musiała jednak wrócić na dawne miejsce.

Nawet zwyczajowo niejednomyślni radni Nowego Targu złożyli wspólną interpelację, ponad politycznymi podziałami. Wzywali burmistrza, aby pomiary wróciły na dawne miejsce na przykład w formie komercyjnej stacji. Burmistrz konsekwentnie zasłaniał się decyzją dyrektorki szkoły podstawowej, a dokładniej jej urlopem. Jest to zaskakujące, ponieważ to właśnie burmistrz jest zwierzchnikiem publicznej jednostki, jaką jest miejska szkoła podstawowa.

Dyrekcja podstawówki również nie odbiera od nas telefonów, a stacja pomiarów do dzisiaj nie wróciła na swoje miejsce. Własne pomiary zaczęli za to prowadzić antysmogowi działacze. Aktualne odczyty z miejsca w pobliżu dawnej lokalizacji stacji można znaleźć na stronie Krakowskiego Alarmu Smogowego.

Zdjęcie tytułowe: Smog nad Nowym Targiem, fot. Michał Adamowski

Autor

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.