Udostępnij

Patrick zbiera niedopałki i zaznacza po nich miejsca na chodniku. Tak powstała „Kreda wstydu”

12.10.2020

Będąc w Poznaniu, zauważyliście kręgi nakreślone kredą na chodniku? Przyjrzyjcie się bliżej: bardzo możliwe, że oznaczają one porzucone na ziemi niedopałki papierosów. Mieszkańcy miasta chcą, by były one bardziej widoczne, a akcję zapoczątkował pracujący w stolicy Wielkopolski amerykański naukowiec.

– Papierosowych filtrów po prostu często się nie zbiera. Zaśmiecają ulice latem, zanieczyszczając środowisko chemikaliami, których palacze nie chcą przyjmować do swoich organizmów. Wciąż jest więcej śmiecących niż zbierających. To musi się zmienić – mówi Patrick Perrigue, inicjator akcji „Chalk of Shame” (po polsku: „Kreda wstydu”) i doktor Instytutu Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk.

Wcześniej Patrick zachęcał mieszkańców do 10-minutowych spacerów z pustymi butelkami. Poznaniacy wypełniają je potem drobnymi odpadkami – najczęściej to właśnie papierosowe niedopałki. Zainspirował go inny obcokrajowiec mieszkający w Poznaniu – Miquel Garau Ginard, który zasłynął akcjami pomeczowego sprzątania wokół stadionu Lecha Poznań.


– Zmotywowały mnie spacery z moim psem, Lolą. Lola deptała po niedopałkach i potłuczonym szkle z butelek po alkoholu. Zdecydowałem, że codziennie poświęcę 10 minut na spacer połączony ze sprzątaniem okolicy – mówi Perrigue.

Czytaj również: Niedopałki papierosów zatruwają glebę i ograniczają wzrost roślin

Kreda wstydu

Amerykanin wpadł też na nowy pomysł. Chodzi po mieście z kredą, do czego zachęca też innych mieszkańców. Miejsca, gdzie zauważą niedopałki, mają oznaczać kolorowymi kręgami.

Nie muszą ich zbierać (choć sam Patrick niedopałki zbiera i wyrzuca). Wystarczy, że pokażą służbom sprzątającym, gdzie leżą odpady, które trudno zauważyć. Na chodniku mogą też napisać drugie z haseł towarzyszących akcji: „Pety na ziemi”. Zdjęcia z tym widokiem można zobaczyć w mediach społecznościowych. Są oznaczane hasztagiem #chalkofshame.

– Akcja stała się dzięki temu atrakcyjna dla ludzi. Dostałem dużo wsparcia. Mieszkańcy, widząc, co robię, są zaciekawieni, czasem nawet pytają, czy mogą ode mnie dostać kawałek kredy. Dlatego ostatnio zawsze mam jej ze sobą więcej – mówi zadowolony Perrigue.

Perrigue używa biodegradowalnej kredy. Jak mówi, utrzymuje się ona na chodniku do czterech dni – w odróżnieniu od filtrów, które rozkładają się przez wiele lat.

To dlatego, że zrobione są z tworzywa sztucznego – octanu celulozy. W zależności od warunków atmosferycznych, utrzymuje się w środowisku od kilku miesięcy do nawet 15 lat. W tym czasie uwalniają do gruntu między innymi nikotynę i metale ciężkie. Szkodzi to między innymi roślinności.

„Obecność niedopałków w glebie zmniejszała sukces kiełkowania i długość pędu koniczyny odpowiednio o 27 i 28 proc. Waga korzenia koniczyny białej zmalała o ponad połowę. W przypadku trawy – życicy sukces kiełkowania zmalał o 10 proc., a długość pędu o 13 proc.” – czytamy w opracowaniu strony „Nauka w Polsce”, dotyczącego badań opublikowanych w specjalistycznym piśmie „Ecotoxicology and Environmental Safety”. Niedopałki dostają się też do akwenów, zagrażając organizmom wodnym i morskim ptakom.

Perrigue ma nadzieję, że jego pomysł choć częściowo przyczyni się do zmiany tej sytuacji – również dzięki temu, że tak łatwo można się w nią włączyć.

Chwali się też, że hasztag #ChalkOfShame dotarł już zagranicę, inspirując do działania kolejne osoby.

Czytaj także: Tysiąc petów w pół godziny wokół biura w Krakowie. Akcja #FillTheBottle pokazuje skalę problemu

– Dzięki „kredzie wstydu” nie trzeba podchodzić do osoby, która śmieci, i wchodzić z nią w konfrontację. Nie trzeba nic mówić, wystarczy wyciągnąć z kieszeni kawałek kredy i zakreślić niedopałek na chodniku. Less talk, more chalk – podsumowuje naukowiec.

Źródło zdjęcia: Chalk of shame

Autor

Marcel Wandas

Dziennikarz, autor między innymi Onetu, Holistic News i Weekend.Gazeta.pl. W przeszłości reporter radiowy związany między innymi z Radiem Kraków, Radiem Eska i Radiem Plus. Fan muzyki, bywalec festiwali, wielbiciel krakowskiej Nowej Huty, hejter krakowskiego smogu.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.