Udostępnij

Scientist Rebellion. Bunt naukowców przeciw lekceważeniu zmian klimatu

27.04.2022

Scientist Rebellion to ruch społeczny, w który zaangażowani są naukowcy i naukowczynie z różnych zakątków świata. To co ich łączy, to sprzeciw wobec lekceważenia i bierności wobec problemu zmian klimatycznych. Swoje zaniepokojenie wyrażają poprzez pozbawione przemocy akcje protestacyjne i obywatelskie nieposłuszeństwo. W ostatnich protestach, przy okazji publikacji najnowszego dokumentu IPCC, udział wzięło ponad 1000 osób ze środowiska naukowego w 25 krajach.

O działalności ruchu Scientist Rebellion (czyli Buncie naukowców) zrobiło się głośno na początku kwietnia 2022 roku. Wówczas, przy okazji publikacji najnowszego dokumentu IPCC, w 25 krajach odbyły się protesty inspirowane listem inicjującym ruch. Łącznie udział w nich wzięło ponad 1000 naukowców i naukowczyń, których pokojowe akcje przypominały sceny znane z protestów Extinction Rebellion (XR). Tym razem protestowała jednak część środowiska naukowego, która postrzega protest jako realizację swojej misji wobec społeczeństwa.

scientist rebellion
Protest Scientist Rebellion z 2020 roku, fot. vincenzo lullo/Shutterstock

Nadzwyczajna sytuacja – nadzwyczajne działania

„Jesteśmy naukowcami i akademikami, którzy wierzą, że powinniśmy ujawniać rzeczywistość oraz dotkliwość kryzysu klimatyczno-ekologicznego, angażując się w pokojowe nieposłuszeństwo obywatelskie. Jeśli ci, którzy są najlepiej przygotowani do zrozumienia [powagi problemu – przyp. red.], nie zachowują się tak, jakby to była sytuacja nadzwyczajna, nie możemy oczekiwać, że społeczeństwo będzie się tak zachowywać” – napisano w liście, uzasadniając potrzebę aktywizmu wobec sytuacji nadzwyczajnej. Tym samym poruszono kluczową kwestię: czy działania środowiska naukowego w obliczu katastrofy klimatyczno-ekologicznej są wystarczające?

Czytaj także: Raport IPCC: Możemy zatrzymać ocieplenie u progu 1,5 st. Celsjusza. „Teraz albo nigdy”

Odniesiono się także do możliwej krytyki, według której rola naukowca nie obejmuje aktywizmu. „Niektórzy uważają, że pojawianie się ‘alarmistów’ jest szkodliwe. Ale jesteśmy przerażeni tym, co widzimy i uważamy, że wyrażanie naszych obaw w sposób otwarty jest ważne i słuszne. Wielkość populacji ssaków, ptaków, ryb, płazów i gadów odnotowała alarmujący średni spadek o 68 proc. od 1970 roku. Wraz z wyraźnym załamaniem się populacji zapylaczy. W tym tempie ekosystemy na całym świecie ulegną załamaniu w ciągu życia obecnych pokoleń. Z katastrofalnymi skutkami dla rodzaju ludzkiego” – podkreślono w liście, dostępnym na stronach ruchu.

Obywatelskie nieposłuszeństwo

Działania prowadzone przy okazji wspomnianych protestów obejmowały m.in. blokowanie wejść do budynków i manifestowanie przy użyciu transparentów. Dlatego, jak to bywa w przypadku obywatelskiego nieposłuszeństwa, uczestniczący musieli się liczyć się z tym, że za swoje działania poniosą karę. Mimo powagi problemu, o którym opowiadają i obranej misji. Jak podaje ruch, w Los Angeles do usunięcia blokady wejścia do banku wysłane zostały oddziały policji. Sprzed siedziby JP Morgan Chase wyprowadzono w kajdankach a następnie osadzono w areszcie dr. Petera Kalmusa, analityka danych pracującego dla NASA. Również w Rzymie grupie aktywistów za zakłócanie porządku publicznego grozi kara więzienia.

Czytaj także: Jeszcze nigdy tak wielu ludzi nie spodziewało się katastrofy ekologicznej. 78 proc. boi się, że niszczymy planetę

Ruch uważa jednak swoje działania za konieczne, by uzmysłowić innym ludziom powagę sytuacji. „Gdyby wszyscy mogli zobaczyć to co ja, społeczeństwo przeszłoby w stan zagrożenia klimatycznego i zakończyło korzystanie z paliw kopalnych w ciągu zaledwie kilku lat” – powiedział w oświadczeniu dr Peter Calmus.

_
Naukowcy i naukowczynie chcący podpisać się pod postulatami ruchu Scientist Rebellion mogą zrobić to na stronach ruchu.

Zdjęcie: Scientist Rebellion (protest w Madrycie)

Autor

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partner portalu

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.