Milion gatunków wymiera – takie nagłówki obiegły światowe media jakiś czas temu. Od dawna wiadomo też o dramatycznej sytuacji owadów zapylających, które są niezbędne do przeżycia wielu roślin, a pośrednio i nas – ludzi. Co zrobić z wielkim wymieraniem gatunków? To dzisiejsze proste pytanie.
W ciągu 130 lat z Holandii zniknęło 83 procent motyli. Według badaczy do tak dramatycznej sytuacji przyczyniło się uprzemysłowione rolnictwo. Może to wprawiać w zaniepokojenie – ale to tylko jeden kraj i tylko jeden gatunek. Niebezpieczeństwo jest o wiele większe, a w kolejce do wymarcia jesteśmy również my. Według profesor Pauliny Kramarz z Instytutu Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego katastrofę można zatrzymać. To, czy będzie ono postępować, zależy od nas, a najbardziej – od tego, jak i ile konsumujemy.
– Chodzi między innymi o wielkie gospodarstwa rolne. W Polsce mamy nadal szansę utrzymać rodzinne uprawy. – mówi profesor Kramarz. Zwraca też przy tym uwagę na problem hodowli zwierząt, które trzymane są w tragicznych warunkach. – Żyją w ścisku, są schorowane. Dlatego, by utrzymać je we względnym zdrowiu, podaje się im antybiotyki, które utrzymują się również w odchodach. Przez to nie można ich użyć jako nawozu.
O rolnictwie mówił również Chris van Swaay, autor holenderskiego badania nad motylami. Niegdyś podmokłe i pełne kwiatów tereny zostały osuszone, a koszone są średnio sześć razy do roku. To nie pozostawia owadom wystarczającej przestrzeni do życia. Na ich przeżywalność wpływa również globalne ocieplenie. Upały bywają dla nich mordercze. Im mniej owadów, tym mniej między innymi ptaków, które żywią się głównie insektami.
Sytuację pogarsza galopująca konsumpcja: – To wina koncernów. Za 70 procent wszystkich emisji gazów cieplarnianych odpowiada sto firm. Społeczeństwo wpędza się w kozi róg konsumpcji – między innymi mięsa. – mówi profesor Kramarz.
Według zespołu naukowców powołanego przez Organizację Narodów Zjednoczonych zagrożonych wyginięciem jest m.in. 43 proc. bezkręgowców, 34 proc. gatunków słodkowodnych oraz 25 proc. morskich.
“Proste pytania o ważne sprawy” to cykl podcastów, które publikujemy na platformach Spotify, Google Podcasts, Soundcloud i Spreaker. W kolejnych odcinkach będę zadawał proste pytania, na których odpowiedzi bywają jednak skomplikowane. W centrum uwagi zawsze będzie ekologia.
Źródło zdjęcia: Shutterstock/ mikeledray
