Udostępnij

Władze lokalne mogą wprowadzać własne progi informowania o smogu. Przykładem jest Małopolska

26.11.2018

Kwestie związane z informowaniem mieszkańców o zanieczyszczeniu powietrza są w Polsce uregulowane odgórnie, na poziomie ogólnokrajowym. Władze samorządowe (różnego szczebla) mogą jednak wprowadzać  własne rozwiązania – odpowiadające lokalnej specyfice problemu i uzupełniające decyzje władz centralnych. Tak dzieje się m.in. w województwie małopolskim, gdzie wyznaczono progi zanieczyszczenia powietrza.

Na szczeblu ogólnopolskim wyróżnione zostały dwa poziomy zanieczyszczenia – poziom informowania oraz poziom alarmowy, których wartości nie od dziś wzbudzają kontrowersje. Ustawowy poziom informowania oznacza stężenie pyłu zawieszonego PM10 w przedziale 200-300 μg/m3 w okresie 24-godzinnym. Poziom alarmowy (zdefiniowany rozporządzeniem Ministra Środowiska) obowiązuje natomiast gdy stężenie to przekracza 300 μg/m3 w okresie 24-godzinnym.
 

Jakie są normy małopolskie zanieczyszczenia powietrza?

W Programie ochrony powietrza dla województwa małopolskiego (stanowiącym załącznik do Uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 23 stycznia 2017 r.) zostały określone normy małopolskie zanieczyszczenia powietrza3 stopnie zagrożenia dla poszczególnych przedziałów stężeń pyłu zawieszonego PM10 – żółty, pomarańczowy i czerwony. Celem ich obwieszczania jest ochrona grup ludności najbardziej wrażliwych na zanieczyszczenia powietrza. Co oznaczają?

I stopień zagrożenia

Pierwszy stopień, czyli kod żółty, obowiązuje:

– gdy pomiar stężenia 24-godz. pyłu PM10 na stacji automatycznej WIOŚ w dniu poprzedzającym osiągnął wartość > 50 μg/m3
– lub pomiar stężenia maksymalnej średniej ośmiogodzinnej spośród średnich kroczących ozonu osiągnął wartość > 120 μg/m3
– lub prognoza stężenia pyłu PM10 na obszarze reprezentatywnym dla danej stacji pomiarowej wskazuje dla aktualnej doby ryzyko przekroczenia wartości stężenia 24-godz. na poziomie 50 μg/m3.

II stopień zagrożenia 

Drugi stopień, czyli kod pomarańczowy, ogłaszany jest:

– gdy pomiar stężenia 24-godz. pyłu PM10 dla średniej ze stacji pomiarowych WIOŚ w dniu poprzedzającym osiągnął wartość większą niż 150 μg/m3
– lub na co najmniej jednej stacji pomiarowej osiągnął wartość > 200 μg/m3
– lub pomiar stężenia godzinowego ozonu na stacji automatycznej WIOŚ osiągnął wartość > 180 μg/m3
– lub prognoza stężenia pyłu PM10 wskazuje dla aktualnej doby ryzyko przekroczenia wartości 24-godz. > 150 μg/m3.

III stopień zagrożenia

Ostatni stopień, czyli kod czerwony, obowiązuje:

– gdy pomiar stężenia 24-godz. pyłu PM10 na stacji automatycznej WIOŚ w dniu poprzedzającym osiągnął wartość > 300 μg/m3 oraz 8-godzinna średnia krocząca liczona z danych 1-godzinnych do godziny 7 włącznie dnia następnego po przekroczeniu poziomu alarmowego > 260 μg/m3
– lub pomiar stężenia godzinowego ozonu na stacji automatycznej WIOŚ osiągnął wartość > 240 μg/m3 przez kolejne 3 godziny
– lub pomiar stężenia godzinowego dwutlenku azotu na stacji automatycznej WIOŚ osiągnął wartość > 400 μg/m3 przez kolejne 3 godziny
– lub pomiar stężenia godzinowego dwutlenku siarki na stacji automatycznej WIOŚ osiągnął wartość > 500 μg/m3 przez kolejne 3 godziny
– lub prognoza stężenia pyłu PM10 wskazuje dla kolejnej doby ryzyko przekroczenia wartości stężenia 24-godz. > 200 μg/m3.

Informacja dla mieszkańców monitoringu powietrza w Krakowie

O to, jak wygląda procedura informowania mieszkańców Krakowa o normach małopolskich zanieczyszczenia powietrza, zapytałem Pawła Ścigalskiego – pełnomocnika prezydenta miasta ds. jakości powietrza.
„Jeśli chodzi o pierwszy stopień zagrożenia, to procedura wygląda tak, że główna informacja pochodzi z Wojewódzkiego Centrum Zarządzania Kryzysowego, następnie CZK Miasta Krakowa zamieszcza ją na stronach BIP-u, informuje Biuro Prasowe UMK oraz osoby funkcyjne w mieście Krakowie. Dalej informację przekazujemy poprzez strony miejskie, profile miasta na serwisach społecznościowych, tablice informujące o zanieczyszczeniu powietrza, za pomocą aplikacji: Powietrze Kraków czy Ostrzegator, również na monitorach znajdujących się w komunikacji miejskiej. Wykorzystujemy wszelkie dostępne środki.
Natomiast w przypadku drugiego stopnia jest jeszcze szersza informacja. Wówczas informacja sms-owa i mailowa, bezpośrednio z CZK, jest przekazywana także do miejskich służb, inspekcji, miejskich spółek, do dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych, do radnych miasta, a także do biura prasowego, które informuje dziennikarzy i mieszkańców.
W przypadku trzeciego stopnia jest podobnie, z tym że Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego umieszcza komunikat jeszcze u siebie i w generalnym systemie ostrzegania” – powiedział pełnomocnik.

Jednolity przekaz

„Program ochrony powietrza wymaga tego, by gminy informowały o bieżącym stanie zanieczyszczeń. Wypracowana została taka procedura, by przekaz każdej z gmin działających w ramach Stowarzyszenia Metropolia Krakowska był ujednolicony. Uzgodniliśmy dla gmin ościennych określone tablice informacyjne, jednolite grafiki dotyczące każdego ze stopni zagrożenia, aczkolwiek każda miejscowość działa w tym zakresie trochę indywidualnie, po swojemu. Zależy nam jednak na tym, by przekaz ten był jednolity, czytelny i trafiał do mieszkańców” – dodał Paweł Ścigalski.
 
O wpływie stężeń pyłów zawieszonych na zdrowie można przeczytać tutaj.
Sprawdź także jak smog wpływa na uprawianie sportu!


Źródło: Urząd Miasta Krakowa
Zdjęcie: Kraków, Smogowa Mapa Polski, PAS

Autor

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.