Udostępnij

Drzewa pochłoną mniej CO2, jeśli będą narażone na fale upałów i wysokie stężenia gazów cieplarnianych

06.04.2020

Lasy to dla wielu państw ważny element polityki klimatycznej, ze względu na ilość dwutlenku węgla, którą mogą redukować drzewa. Najnowsze wyniki naukowców z niemieckiego Karlsruhe Institute of Technology (KIT) wskazują, że rosnący poziom CO2 w atmosferze może znacząco zmniejszać zdolność drzew do pochłaniania tego gazu podczas fal upałów. A z tymi w zmieniającym się klimacie możemy spotykać się coraz częściej.

Postępujące zmiany klimatyczne – do których prowadzą emisje gazów cieplarnianych, wynikające przede wszystkim z działalności człowieka – to większe ryzyko fal upałów oraz susz. Dlatego naukowcy z Karlsruhe Institute of Technology (KIT) postanowili sprawdzić, jak nowe warunki mogą wpływać na drzewa, będące jednym z czynników pochłaniających dwutlenek węgla z atmosfery.

Wnioski płynące z badań mogą nieco zmartwić tych, którzy w sadzeniu drzew upatrywali rozwiązania problemu zmian klimatycznych: choć w przy wyższych poziomach CO2 w atmosferze rośliny lepiej gospodarowały zasobami wody, to w przypadku wyższych temperatur znacząco spadała ich zdolność do pochłaniania CO2.

Szczegóły badania

To, jak w nowych warunkach zachowają się drzewa, naukowcy postanowili sprawdzić na przykładzie sosny alpejskiej. Poprzez nowe warunki rozumiano takie, w których ludzkość nie zmniejszyła swojego niekorzystnego wpływu na klimat (tzn. stężenie CO2 w atmosferze znacząco wzrosło), a co za tym idzie, mamy do czynienia m.in. z częstszymi ekstremalnymi zjawiskami, do których należą fale upałów oraz susze.

Część iglaków była więc hodowana w warunkach zbliżonych do dzisiejszych, część natomiast przy znacznie podwyższonym stężeniu dwutlenku węgla, równym 867 ppm. Półtoraroczne okazy zostały poddane testom związanym z ograniczaniem dostępu do wody, a także wzrostem temperatur, symulującym warunki fal upałów i susz.

Główne wnioski płynące z badań są interesujące z dwóch powodów. Po pierwsze, okazało się, że wyższy poziom CO2 w atmosferze wpływał korzystnie na sposób wykorzystywania wody przez rośliny. Pozwalał więc lepiej poradzić im sobie z sytuacją, w której zasób ten jest ograniczony. Równocześnie jednak, w warunkach wyższego poziomu CO2 i wyższej temperatury istotnie spadła ogólna ilość dwutlenku węgla pochłanianego przez sosny.

„Z badań wynika, że większa obecność dwutlenku węgla w atmosferze nie może zrekompensować stresu drzew, który jest skutkiem ekstremalnych warunków klimatycznych” – powiedziała dr Nadine Rühr, która pracowała przy badaniach.

Czy drzewa uratują klimat?

Oczywiście, nawet gdyby wszystkie drzewa zachowywały się w opisany sposób, nie oznaczałoby to, że wraz z możliwym wzrostem obecności CO2 w atmosferze staną się bezużyteczne, jeśli chodzi o pochłanianie tego gazu. Badania sugerują jednak, że w sytuacjach długotrwałego narażenia na wysokie temperatury, ich wydajność – jako naturalnych „pochłaniaczy” CO2 – może być znacząco niższa. Niższa niż zakładają niektórzy eksperci i decydenci polityczni.

Warto pamiętać, że polityki zalesiania są przez niektóre państwa traktowane jako istotna część strategii klimatycznych, podczas gdy środowisko naukowe spiera się, w jakim stopniu drzewa mogą pomóc nam w bilansowaniu ilości węgla wyemitowanego do atmosfery. Jak informowaliśmy przed rokiem, wśród państw najaktywniej zalesiających nowe tereny przodują Chiny, równocześnie znajdujące się w czołówce emitentów gazów cieplarnianych. Według prof. Rangi Myneni z Boston University, która wówczas komentowała dane zebrane przez NASA, polityki leśne nie są w stanie zrekompensować wszystkich emisji, do których prowadzi działalność człowieka.

Dyskusja nad rolą drzew pojawiła się również po publikacji naukowców z ETH w Zurychu, z której wynikało, że posadzenie miliarda hektarów drzew na świecie mogłoby w całości zrekompensować emisje dwutlenku węgla. Twierdzono również, opierając się na satelitarnej teledetekcji, że na Ziemi znajduje się wystarczająco wiele dostępnej przestrzeni, by posadzić tyle drzew. Wówczas grupa naukowców na łamach czasopisma „Science” podjęła się krytycznej polemiki z tezami autorów, zarzucając im, że wiele wskazanych obszarów w ogóle nie nadaje się do optymalnego zalesienia, natomiast na ingerencji w niektóre miejsca mogłyby ucierpieć tamtejsze ekosystemy. [Więcej na ten temat pisaliśmy TUTAJ.]

_

Z całością przytoczonych wyników badań można zapoznać się tutaj.

Zdjęcie: Shutterstock/Janelle Lugge

Autor

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Udostępnij

Zobacz także

Wspierają nas

Partnerzy portalu

Partner cyklu "Miasta Przyszłości"

Partner cyklu "Żyj wolniej"

Partner naukowy

Bartosz Kwiatkowski

Dyrektor Frank Bold, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, wiceprezes Polskiego Instytutu Praw Człowieka i Biznesu, ekspert prawny polskich i międzynarodowych organizacji pozarządowych.

Patrycja Satora

Menedżerka organizacji pozarządowych z ponad 15 letnim stażem – doświadczona koordynatorka projektów, specjalistka ds. kontaktów z kluczowymi klientami, menadżerka ds. rozwoju oraz PR i Public Affairs.

Joanna Urbaniec

Dziennikarka, fotografik, działaczka społeczna. Od 2010 związana z grupą medialną Polska Press, publikuje m.in. w Gazecie Krakowskiej i Dzienniku Polskim. Absolwentka Krakowskiej Szkoła Filmowej, laureatka nagród filmowych, dwukrotnie wyróżniona nagrodą Dziennikarz Małopolski.

Przemysław Błaszczyk

Dziennikarz i reporter z 15-letnim doświadczeniem. Obecnie reporter radia RMF MAXX specjalizujący się w tematach miejskich i lokalnych. Od kilku lat aktywnie angażujący się także w tematykę ochrony środowiska.

Hubert Bułgajewski

Ekspert ds. zmian klimatu, specjalizujący się dziedzinie problematyki regionu arktycznego. Współpracował z redakcjami „Ziemia na rozdrożu” i „Nauka o klimacie”. Autor wielu tekstów poświęconych problemom środowiskowym na świecie i globalnemu ociepleniu. Od 2013 roku prowadzi bloga pt. ” Arktyczny Lód”, na którym znajdują się raporty poświęcone zmianom zachodzącym w Arktyce.

Jacek Baraniak

Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego na kierunku Ochrony Środowiska jako specjalista ds. ekologii i ochrony szaty roślinnej. Członek Pracowni na Rzecz Wszystkich Istot i Klubu Przyrodników oraz administrator grupy facebookowej Antropogeniczne zmiany klimatu i środowiska naturalnego i prowadzący blog „Klimat Ziemi”.

Martyna Jabłońska

Koordynatorka projektu, specjalistka Google Ads. Zajmuje się administacyjną stroną organizacji, współpracą pomiędzy organizacjami, grantami, tłumaczeniami, reklamą.

Przemysław Ćwik

Dziennikarz, autor, redaktor. Pisze przede wszystkim o zdrowiu. Publikował m.in. w Onet.pl i Coolturze.

Karolina Gawlik

Dziennikarka i trenerka komunikacji, publikowała m.in. w Onecie i „Gazecie Krakowskiej”. W tekstach i filmach opowiada o Ziemi i jej mieszkańcach. Autorka krótkiego dokumentu „Świat do naprawy”, cyklu na YT „Można Inaczej” i Kręgów Pieśni „Cztery Żywioły”. Łączy naukowe i duchowe podejście do zagadnień kryzysu klimatycznego.

Jakub Jędrak

Członek Polskiego Alarmu Smogowego i Warszawy Bez Smogu. Z wykształcenia fizyk, zajmuje się przede wszystkim popularyzacją wiedzy na temat wpływu zanieczyszczeń powietrza na zdrowie ludzkie.

Klaudia Urban

Z wykształcenia mgr ochrony środowiska. Od 2020 r. redaktor Odpowiedzialnego Inwestora, dla którego pisze głównie o energetyce, górnictwie, zielonych inwestycjach i gospodarce odpadami. Zainteresowania: szeroko pojęta ochrona przyrody; prywatnie wielbicielka Wrocławia, filmów wojennych, literatury i poezji.

Maciej Fijak

Redaktor naczelny SmogLabu. Z portalem związany od 2021 r. Autor kilkuset artykułów, krakus, działacz społeczny. Pisze o zrównoważonych miastach, zaangażowanym społeczeństwie i ekologii.

Sebastian Medoń

Z wykształcenia socjolog. Interesuje się klimatem, powietrzem i energetyką – widzianymi z różnych perspektyw. Dla SmogLabu śledzi bieżące wydarzenia, przede wszystkim ze świata nauki.

Tomasz Borejza

Zastępca redaktora naczelnego SmogLabu. Dziennikarz naukowy. Wcześniej/czasami także m.in. w: Onet.pl, Przekroju, Tygodniku Przegląd, Coolturze, prasie lokalnej oraz branżowej.