Zmiany klimatyczne wpływają na problematyczność chorób wywoływanych wśród ludzi przez patogeny, takie jak m.in. wirusy, bakterie i grzyby. Dotyczy to ponad połowy z nich. Autorzy badania są zdania, że wrażliwych na ocieplenie czynników jest zbyt wiele, by dostosować się do zmian. Powinniśmy stawiać na ograniczenie skali problemu poprzez zmniejszenie naszego wpływu na klimat.
Kompleksowy przegląd literatury naukowej dowodzi, że w przypadku 58 proc. znanych ludzkości patogenów odnotowuje się większą problematyczność z powodu postępujących zmian klimatu. Analiza dotyczyła takich czynników chorobowych, jak m.in. wirusy, bakterie, grzyby czy pasożyty. Przeanalizowanych zostało ponad 70 tys. artykułów naukowych podejmujących ten temat.
Wyniki wspomnianych prac opublikowano na łamach czasopisma naukowego „Nature Climate Change”
„Wiedzieliśmy, że zmiany klimatu mogą wpływać na choroby człowieka powodowane przez patogeny” – powiedziała w oświadczeniu współautorka publikacji, Kira Webster. „Jednak wraz z rozwojem naszej bazy danych staliśmy się zarówno zafascynowani, jak i zmartwieni przytłaczającą liczbą dostępnych studiów przypadku, które już pokazują, jak bardzo jesteśmy podatni na stale rosnące emisje gazów cieplarnianych” – podkreśla doktorantka geografii w University of Hawaiʻi w Mānoa.
- Czytaj także: Upały na Wyspach nie byłyby tak silne bez zmiany klimatu. Szanse na 40°C wzrosły 10 razy
Zmiany klimatu zbliżają nas do patogenów
Autorzy analizy, bazując na dotychczasowych wynikach badań, wskazują cztery kluczowe procesy, które wpływają na wzrost problematyczności chorób wywoływanych przez patogeny.
Po pierwsze, patogeny zbliżają się do nas. Zmiany klimatyczne powodują m.in. migrację zwierząt, równocześnie zwiększając ryzyko przeniesienia patogenu na człowieka. Dotyczy to na przykład komarów, kleszczy i niektórych ssaków, odpowiedzialnych – kolejno – za rozprzestrzenianie się dengi, boreliozy, Eboli i innych chorób wirusowych.
Z drugiej strony to ludzie zbliżają się do patogenów, co wynika wprost z konieczności migracji klimatycznych, a więc takich, które mają związek z uciążliwymi i niebezpiecznymi zjawiskami, takimi jak chociażby susze. Jak informowaliśmy na łamach SmogLabu, kolejne badania i raporty ujawniają skalę migracji, do której dojść może na skutek dalszego ocieplenia. Według jednego z nich, w przypadku bierności świata wobec problemu w 2070 roku niezdatnym do zamieszkiwania może stać się obszar zajmowany wówczas przez 3,5 miliarda osób. Więcej na ten temat informowaliśmy TUTAJ.
Klimat i działanie patogenów. Większa zjadliwość i mniejsza odporność
Trzeci wspomniany proces dotyczy bezpośredniego wpływu warunków klimatycznych na określone aspekty patogenów. Mówiąc najprościej, w przypadku części z nich zmiany klimatyczne sprzyjają replikacji, a także przyczyniają się do wydłużenia okresu aktywności. Mogą także m.in. zwiększać zjadliwość patogenu w kontakcie z człowiekiem.
Ostatni z aspektów dotyczy ludzi. Pod wpływem niektórych warunków wynikających ze zmiany klimatu możemy stawać się mniej odporni na działanie patogenów. Dotyczyć to może m.in. indywidualnych zmian kondycji naszych organizmów w związku z nowymi warunkami pogodowymi, ale i problemów społecznych. W badaniach wykazano, że w niektórych krajach susze sprzyjały złym warunkom sanitarnym, pogłębiając problem takich chorób jak cholera, czerwonka czy chlamydioza.
Czytaj także: Ocieplenie planety przyniesie więcej wojen w Afryce. I pogłębi kryzys migracyjny
Adaptacja będzie bardzo trudna. Naukowcy apelują o ograniczenie emisji gazów cieplarnianych
„Biorąc pod uwagę rozległe i wszechobecne konsekwencje pandemii COVID-19, odkrycie ogromnego problemu dla zdrowia [publicznego – przyp. red.], który wynika z emisji gazów cieplarnianych, było naprawdę przerażające” – powiedział w oświadczeniu prof. Camilo Mora, główny autor badania z University of Hawaiʻi w Mānoa.
„Istnieje po prostu zbyt wiele chorób i dróg ich przenoszenia, abyśmy myśleli, że możemy naprawdę dostosować się do zmian klimatycznych. Podkreśla to pilną potrzebę ograniczenia emisji gazów cieplarnianych na całym świecie” – zwraca uwagę prof. Mora.
_
Z całością przytaczanych wyników badań można zapoznać się tutaj.
Źródła: UH Mānoa, Nature Climate Change, materiały własne
Zdjęcie: Thaiview / Shutterstock.com
