W związku z nadchodzącymi wyborami Polski Alarm Smogowy wystosował list, skierowany do wszystkich komitetów wyborczych. W liście padają pytania o konkretne działania, które wobec problemu zanieczyszczeń powietrza zamierzają podjąć przyszli posłowie. Ich odpowiedzi ukażą się na portalu SmogLab, a także na stronach i w mediach społecznościowych alarmów smogowych. Dzięki temu zatroskani stanem powietrza wyborcy dowiedzą się, co politycy mają im do zaoferowania.

Za niecałe dwa tygodnie spotkamy się przy urnach, by wybrać posłów i senatorów na najbliższe 4 lata. Od naszych głosów pośrednio zależeć będzie wiele spraw, w tym jedna szczególna, która dotyczy tysięcy polskich miejscowości: kwestia zanieczyszczeń powietrza.

We wspomnianym liście, który Polski Alarm Smogowy wystosował do komitetów, padają konkretne pytania dotyczące walki z problemem. Podzielono je na 3 segmenty: odnośnie emisji z budynków, zanieczyszczeń z transportu oraz zanieczyszczeń przemysłowych.

Poniżej treść pytań oraz omówienie poszczególnych kwestii, zamieszczone w liście:

Emisje z budynków

Głównym problemem polskiego powietrza jest emisja zanieczyszczeń z domowych urządzeń grzewczych. W samych budynkach jednorodzinnych działa około 4 milionów tzw. „kopciuchów”, czyli przestarzałych kotłów na węgiel i drewno emitujących duże ilości zanieczyszczeń. Niestety program, który miał wspierać wymianę źródeł grzewczych w budynkach jednorodzinnych jest wysoce nieefektywny. W ciągu pierwszego roku działania tego programu zdołano podpisać jedynie 20 000 umów na wymianę źródeł ciepła. Brakuje programu wspierającego wymianę „kopciuchów” w budynkach wielorodzinnych. Na plus należy zaliczyć wprowadzenie ulgi termomodernizacyjnej czy standardów emisyjnych dla kotłów na paliwa stałe, dzięki czemu ograniczona została sprzedaż „kopciuchów”.

1. Jakie rozwiązania (prawne, finansowo-fiskalne, inne) zamierzają Państwo wprowadzić w celu jak najszybszej likwidacji ponad 4 milionów wysoko emisyjnych pieców i kotłów w: a) budownictwie jednorodzinnym? b) budownictwie wielorodzinnym?
2. Jakie rozwiązania (prawne, finansowo-fiskalne, inne) zamierzają Państwo wprowadzić w celu wsparcia termomodernizacji w: a) budownictwie jednorodzinnym? b) budownictwie wielorodzinnym?
3. Jaki mają Państwo pomysł na usprawnienie Programu Czyste Powietrze?
4. Jakie źródła finansowania programów wspierających wymianę starych źródeł ciepła i termomodernizacji budynków planują Państwo wykorzystać? Proszę podać kwoty w horyzoncie najbliższej kadencji Sejmu oraz źródła z jakich pochodzić będą środki finansowe.

Zanieczyszczenia z transportu

Drugim poważnym źródłem zanieczyszczeń powietrza jest transport samochodowy. Jest to szczególnie odczuwalne w dużych miastach, gdzie roczne normy dla stężeń dwutlenku azotu są znacznie przekraczane. Polska stała się śmietnikiem Europy Zachodniej – rocznie do naszego kraju sprowadzanych jest ponad 1 milion używanych samochodów ( 2018 rok), a ich średni wiek to 12 lat. Wciąż kwitnie proceder wycinania filtrów DPF. Samorządy nie posiadają praktycznie żadnych narzędzi prawnych, dzięki którym mogłyby ograniczyć ruch najbardziej zanieczyszczających samochodów w miastach.

1. Jakie rozwiązania (prawne, finansowo-fiskalne, inne) zamierzają Państwo wprowadzić w celu ograniczenia emisji zanieczyszczeń powietrza z transportu?
2. Czy zamierzają Państwo wprowadzić ograniczenia w imporcie starych, wysokoemisyjnych samochodów? Jeśli tak, to jakie?
3. Jakie rozwiązania planują Państwo wprowadzić w celu wyeliminowania wycinania filtrów DPF?
4. Jakie rozwiązania planują Państwo wprowadzić w celu ograniczenia emisji z samochodów w miastach? Czy wspierają państwo wprowadzenie stref czystego transportu opartych o wiek i klasę emisyjną samochodu?

Zanieczyszczenia przemysłowe

Protesty społeczne w wielu polskich miastach i miasteczkach dobitnie wskazują, że kontrola nad emisjami z zakładów przemysłowych jest niewystarczająca. Kompetencje w zakresie wydawania pozwoleń środowiskowych są rozmyte, a służby kontrolne nie prowadzą skutecznych działań. Zapowiadana reforma służb ochrony środowiska nie przyniosła oczekiwanej poprawy w tym zakresie.

1. Jakie rozwiązania zamierzają Państwo wprowadzić w celu zwiększenia kontroli nad zakładami przemysłowymi w zakresie emitowanych zanieczyszczeń (zarówno więksi przedsiębiorcy jak i mniejsze zakłady)?
2. Czy planują Państwo reformę Inspekcji Ochrony Środowiska, jeśli tak to jakie rozwiązania Państwo postulują?
3. Czy planują Państwo zaostrzyć regulacje prawne dotyczące wwożenia do Polski odpadów i ich przetwórstwa na terenie naszego kraju?

Z pełną treścią listu rozesłanego do komitetów wyborczych można zapoznać się tutaj.

Źródło: Polski Alarm Smogowy

Zdjęcie: Shutterstock/Martyn Jandula